Η Πολωνία αποφάσισε να ξεκινήσει την παραγωγή ναρκών κατά προσωπικού για πρώτη φορά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και σχεδιάζει την ανάπτυξή τους κατά μήκος των ανατολικών της συνόρων, ενώ δεν αποκλείει και την εξαγωγή τους στην Ουκρανία.
Την απόφαση αποκάλυψε σε δηλώσεις του στο Reuters ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας της χώρας.
Στο πλαίσιο μιας ευρύτερης περιφερειακής στροφής, σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία – με εξαίρεση τη Νορβηγία - έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να αποχωρήσουν από τη διεθνή συνθήκη που απαγορεύει τη χρήση ναρκών κατά προσωπικού.
Η Βαρσοβία επιδιώκει να ενισχύσει τα σύνορά της με τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, κάνοντας χρήση αυτού του οπλισμού.
«Μας ενδιαφέρουν μεγάλες ποσότητες το συντομότερο δυνατό», δήλωσε χαρακτηριστικά ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας, Πάβελ Ζαλέφσκι.
Το πρόγραμμα «Ανατολική Ασπίδα»
Οι νάρκες θα ενταχθούν στο αμυντικό πρόγραμμα με την ονομασία «Ανατολική Ασπίδα» (East Shield), το οποίο αποσκοπεί στην οχύρωση των πολωνικών συνόρων με τη Λευκορωσία και τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ.
Ερωτηθείς εάν η παραγωγή θα μπορούσε να ξεκινήσει από το επόμενο έτος, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αποχώρησης από τη Συνθήκη της Οτάβα, ο Ζαλέφσκι απάντησε: «Θα το ήθελα πάρα πολύ… Έχουμε τέτοιες ανάγκες».
Η Πολωνία ξεκίνησε επίσημα τη διαδικασία αποχώρησης από τη Συνθήκη της Οτάβα τον Αύγουστο και είχε δηλώσει στο παρελθόν ότι θα μπορούσε να αρχίσει την παραγωγή ναρκών κατά προσωπικού εφόσον κρινόταν αναγκαίο, χωρίς ωστόσο να έχει ληφθεί οριστική απόφαση. Οι δηλώσεις Ζαλέφσκι αποτελούν την πρώτη σαφή επιβεβαίωση από τη Βαρσοβία ότι το σχέδιο προχωρά.
Σύμφωνα με το Landmine and Cluster Munitions Monitor, η Πολωνία είχε ενημερώσει τον ΟΗΕ το 1995 ότι είχε σταματήσει την παραγωγή ναρκών κατά προσωπικού από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, ενώ είχε διακόψει και τις εξαγωγές τους.
Παραγωγή εκατομμυρίων ναρκών
Η κρατική αμυντική εταιρεία Belma, η οποία ήδη προμηθεύει τον πολωνικό στρατό με διάφορους τύπους ναρκών, ανέφερε ότι στο πλαίσιο του προγράμματος «Ανατολική Ασπίδα» η Πολωνία θα εξοπλιστεί με εκατομμύρια νάρκες για την ασφάλεια των 800 χιλιομέτρων των ανατολικών της συνόρων.
«Προετοιμαζόμαστε για πολωνική ζήτηση που θα μπορούσε να φτάσει τα 5 έως 6 εκατομμύρια νάρκες όλων των τύπων», δήλωσε στο Reuters ο διευθύνων σύμβουλος της Belma, Γιαρόσλαβ Ζακζέφσκι.
Όπως πρόσθεσε, παρότι το υπουργείο Άμυνας δεν έχει ακόμη υποβάλει επίσημη παραγγελία, η εταιρεία θα μπορούσε να παράγει έως και 1,2 εκατ. νάρκες ετησίως – συμπεριλαμβανομένων των ναρκών κατά προσωπικού – ήδη από το επόμενο έτος. Σήμερα, η παραγωγική δυνατότητα της Belma ανέρχεται σε περίπου 100.000 νάρκες τον χρόνο.
Πιθανές εξαγωγές στην Ουκρανία
Ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας ανέφερε ότι η αποστολή ναρκών στην Ουκρανία θα εξαρτηθεί από τις δυνατότητες παραγωγής.
«Αφετηρία μας είναι οι δικές μας ανάγκες. Όμως για εμάς η Ουκρανία αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα, καθώς η ευρωπαϊκή και πολωνική γραμμή ασφάλειας βρίσκεται στο μέτωπο Ρωσίας–Ουκρανίας», δήλωσε ο Ζαλέφσκι.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Belma επιβεβαίωσε ότι εξαγωγές προς την Ουκρανία είναι εφικτές, ενώ σημείωσε ότι χώρες του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Ρωσία, όπως τα κράτη της Βαλτικής, έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αγορά ναρκών κατά προσωπικού.
Όπως διευκρίνισε, οι ανάγκες της Πολωνίας θα έχουν προτεραιότητα, ωστόσο οποιαδήποτε πλεονάζουσα παραγωγή θα μπορούσε να διατεθεί σε συμμάχους της περιοχής.
Νωρίτερα μέσα στο έτος, η Λιθουανία και η Φινλανδία ανακοίνωσαν ότι αναμένουν να ξεκινήσουν την παραγωγή ναρκών κατά προσωπικού το 2026, επικαλούμενες την αυξανόμενη ανησυχία για τη Ρωσία μετά τη ρωσική εισβολή πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία το 2022.
Η Λετονία και η Εσθονία αποχωρούν επίσης από τη Συνθήκη, χωρίς ωστόσο να έχουν ανακοινώσει συγκεκριμένα σχέδια παραγωγής. Αξιωματούχοι στη Ρίγα δήλωσαν ότι η παραγωγή θα μπορούσε να ξεκινήσει γρήγορα εάν κριθεί αναγκαίο, ενώ η Εσθονία το αντιμετωπίζει ως μελλοντική επιλογή.
Σύμφωνα με το πολωνικό υπουργείο Εξωτερικών, η παραγωγή ναρκών κατά προσωπικού στην Πολωνία θα μπορούσε να αρχίσει μετά την ολοκλήρωση της εξάμηνης περιόδου αποχώρησης από τη Συνθήκη της Οτάβα, στις 20 Φεβρουαρίου 2026.
Υπενθυμίζεται ότι και η Ουκρανία έχει ανακοινώσει την αποχώρησή της από τη Συνθήκη του 1997, προκειμένου να ενισχύσει την άμυνά της απέναντι στη Ρωσία, η οποία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι δύο πλευρές έχουν αλληλοκατηγορηθεί για χρήση ναρκών κατά προσωπικού.
Μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων που δεν έχουν υπογράψει τη Συνθήκη της Οτάβα συγκαταλέγονται επίσης οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα.
