Οι εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία έχουν αναδειχθεί σε βασικό θέμα διαπραγμάτευσης, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει να μεσολαβήσει για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας που θα θέσει τέλος στον πόλεμο της Ρωσίας.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι επιμένει εδώ και καιρό ότι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη πρέπει να αναλάβουν δεσμεύσεις για την αποτροπή περαιτέρω ρωσικής επιθετικότητας, οι μορφή των οποίων, σύμφωνα με το Bloomberg θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη δομή της ευρωπαϊκής ασφάλειας για τις επόμενες δεκαετίες. Η Ουκρανία, παρά τη διαρκή πίεση από τη Ρωσία, επιθυμεί να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, εξασφαλίζοντας την προστασία του Άρθρου 5 της Συμμαχίας. Ωστόσο, αυτό αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για τη Ρωσία.
Τι αναφέρει το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ;
Πρόκειται για μια δέσμευση συλλογικής άμυνας, που περιλαμβάνεται στη συνθήκη ίδρυσης του ΝΑΤΟ, η οποία ορίζει ότι μια ένοπλη επίθεση εναντίον ενός μέλους της συμμαχίας στην Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική «θα θεωρείται επίθεση εναντίον όλων».
Το Άρθρο 5 ορίζει ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ θα συνδράμουν τον σύμμαχό τους που δέχεται επίθεση, είτε ατομικά είτε από κοινού με τα άλλα μέλη, αφού συμφωνήσουν ότι η κατάσταση το δικαιολογεί. Κάθε χώρα θα αναλάβει δράση «όπως κρίνει απαραίτητο». Αυτή η δέσμευση έχει ως στόχο να αυξήσει τους κινδύνους για κάθε πιθανό επιτιθέμενο.
Η ρήτρα ορίζει τη συνδρομή ως «συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ένοπλης δύναμης», αλλά δεν επιβάλλει αυτόματη στρατιωτική δράση, και το ΝΑΤΟ δηλώνει ότι η αντίδραση κάθε μέλους εξαρτάται από τους υλικούς πόρους του.
Πόσο πιθανή είναι η ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην ΕΕ;
Καθώς η προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ φαίνεται όλο και πιο μακρινή, η ένταξη στην ΕΕ έχει αναδειχθεί ως η κύρια μακροπρόθεσμη επιλογή για τη χώρα προκειμένου να διασφαλίσει την ασφάλειά της. Ωστόσο, η ένταξη στην ΕΕ είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που διαρκεί χρόνια και, παρόλο που η Ουκρανία έλαβε το «καθεστώς υποψήφιας χώρας» αμέσως μετά την υποβολή της αίτησης ένταξης στο μπλοκ το 2022, η πορεία της προς την ένταξη έχει σταματήσει λόγω της αντίθεσης της Ουγγαρίας.
