Η δεξιόστροφη μετατόπιση Μακρόν θα κόψει τη φόρα της Λεπέν;
AP Photo/Aurelien Morissard
AP Photo/Aurelien Morissard

Η δεξιόστροφη μετατόπιση Μακρόν θα κόψει τη φόρα της Λεπέν;

Η «ετυμηγορία» ήταν ομόφωνη ότι ο άξονας μετατοπίζεται και ο Εμανουέλ Μακρόν κλίνει προς τα δεξιά καθώς επιχειρεί να πατήσει το κουμπί της επανεκκίνησης στην ταραχώδη δεύτερη, και τελευταία, προεδρική θητεία του και να ανακόψει τη φόρα με την οποία καλπάζει η Ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν προς τις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Επί δυόμισι ώρες και ενώπιον 100 δημοσιογράφων, ο Μακρόν παρέθεσε έναν πολιτικό οδικό χάρτη που περιλαμβάνει μεν δέσμη φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων, αλλά ήταν αμιγώς συντηρητικό το αποτύπωμα που άφησε η πρώτη εδώ και μία πενταετία συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από το Μέγαρο των Ηλυσίων. 

Οι ιδέες όπως η επαναφορά της μαθητικής στολής, η εστίαση στην εθνική ταυτότητα της Γαλλίας καθώς και στην επιβολή του νόμου και της τάξης κατά τη μαραθώνια συνέντευξη Τύπου της περασμένης εβδομάδας, υποδηλώνουν καθαρά ότι ο Εμανουέλ Μακρόν έχει αναπροσαρμόσει τη γραμμή του και έχει αφήσει στην άκρη λεπτές ισορροπίες των περασμένων ετών θεωρώντας πως έτσι μπορεί να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη πρόκληση του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού (RN). 

Η Άκρα Δεξιά προηγείται με δέκα μονάδες έναντι της «Αναγέννησης» του Μακρόν στις δημοσκοπήσεις για τις ευρωεκλογές, στις οποίες η Μαρίν Λεπέν έχει δώσει χαρακτήρα «ενδιάμεσων» προεδρικών εκλογών πριν την αναμέτρηση του 2027.

Στις μετρήσεις μετά τον ανασχηματισμό δεν έχει καταγραφεί κάποιος αντίκτυπος από την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον 34χρονο Γκαμπριέλ Ατάλ. Στο πρόσωπό του αποφάσισε να επενδύσει ο Μακρόν γιατί είναι νέος και δημοφιλής, και συνεπώς μπορεί να αποτελέσει «αντίβαρο» στον επίσης νεαρό και δημοφιλή Τζορντάν Μπαρντελά, τον επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού από το 2022 που προορίζει για πρωθυπουργό της η Μαρίν Λεπέν, καθώς και γιατί διατηρεί ανοιχτούς διαύλους με τους Ρεπουμπλικανούς. Δεξιό είναι, άλλωστε, και το στίγμα στη σύνθεση της νέας κυβέρνησης.

Αναπτύσσοντας κατά τη συνέντευξη Τύπου την ιδέα του «επανεξοπλισμού» της Γαλλίας σε επίπεδο αρχών και αξιών, ο Μακρόν είπε ότι η εμπέδωση των γαλλικών αξιών στους μαθητές είναι το κλειδί ώστε «η Γαλλία να παραμείνει Γαλλία». Είναι η φράση για την οποία δέχθηκε τα περισσότερα «πυρά» καθώς αποτελεί «δάνειο» από την ακροδεξιά ρητορική και αποτέλεσε το βασικό σύνθημα στις ομιλίες και τις προεκλογικές αφίσες του ακροδεξιού προεδρικού υποψηφίου Ερίκ Ζεμούρ στην εκστρατεία του 2022.

Όταν το ίδιο σύνθημα είχε υιοθετηθεί από υποψήφιο για την ηγεσία του συντηρητικού κόμματος των Ρεπουμπλικανών το 2018, η υπουργός του Μακρόν, Ορόρ Μπερζέ, του επιτέθηκε λέγοντας ότι «θα μπορούσατε κάλλιστα να προσθέσετε το λογότυπο του Εθνικού Μετώπου» -του  κόμματος της Μαρίν Λεπέν που μετονομάστηκε μετέπειτα Εθνικό Συναγερμό (RN) ενόσω «κανονικοποιούσε» το προφίλ του.

Συνυφασμένη με την ατζέντα της ακροδεξιάς είναι επίσης επαναφορά της μαθητικής στολής -σε πιλοτική εφαρμογή πρώτα σε 100 σχολεία με προοπτική καθολικής χρήσης από το 2026, κατά τον Μακρόν- καθώς και η υποχρεωτική πλέον εκπαίδευση «πολιτικής αγωγής-συνοχής» για τους 16χρονους μαθητές μέσω κοινωφελούς υπηρεσίας. Επανέρχονται επίσης οι τελετές απονομής απολυτηρίων, ενώ από το νηπιαγωγείο τα παιδιά θα μαθαίνουν τη Μασσαλιώτιδα, τον εθνικό ύμνο της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Ερωτηθείς από δημοσιογράφο εάν ο νεότερος πρόεδρος στην ιστορία της Γαλλίας προωθεί μια «παλιομοδίτικη ατζέντα», ο Μακρόν απέρριψε τον χαρακτηρισμό, αλλά επέμεινε στη σημασία της «τάξης» και των «συμβόλων» για την αποκατάσταση των κοινών αξιών σε μια «ρευστή κοινωνία». Κατά τους επικριτές του, ωστόσο, αυτού του ύφους τα προτεινόμενα μέτρα -που δεν είναι στην πραγματικότητα νέα, αλλά επαναφέρονται- θα κάνουν ελάχιστα για την ενίσχυση της κοινωνικής αρμονίας και προορίζονται κυρίως για να προσελκύσουν τους συντηρητικούς ψηφοφόρους.

«Η χώρα πρέπει να μάθει εκ νέου να μοιράζεται αξίες, μια κοινή κουλτούρα και πολιτισμό, στα σχολεία και στη δημόσια ζωή», υπογράμμισε ο Εμανουέλ Μακρόν στη συνέντευξη Τύπου μιλώντας εκτενώς για την εκπαίδευση, ενώ όσον αφορά τους νέους πέρασε και σε ζητήματα πειθαρχίας εντός του οικογενειακού περιβάλλοντος προαναγγέλλοντας μέτρα περιορισμού του χρόνου που στέκονται τα παιδιά μπροστά στις οθόνες κινητών, τηλεόρασης και υπολογιστών, δίχως να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες πώς κάτι τέτοιο μπορεί να εφαρμοστεί.

Έδωσε επίσης υπόσχεση για πολιτικές υπέρ των γεννήσεων για να γίνει η Γαλλία «πιο δυνατή», όπως είπε, έπειτα από μια χρονιά κατά την οποία γεννήθηκαν λιγότερα από 700.000 μωρά για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Απέναντι στην επιδεινούμενη υπογεννητικότητα δήλωσε ότι θα ενισχύσει την πρόσβαση σε θεραπείες γονιμότητας και η γονική άδεια μητρότητας και πατρότητας θα αντικατασταθεί από την «άδεια γέννησης» που θα αποζημιώνεται καλύτερα, αλλά θα είναι μειωμένη σε χρόνο.

Ο Εμανουέλ Μακρόν επικέντρωσε στην επιβολή του νόμου και της τάξης μιλώντας για καλύτερη φύλαξη των συνόρων και αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης, ενίσχυση της παρουσίας της αστυνομίας στους δρόμους, καταπολέμηση των συμμοριών ναρκωτικών και του ριζοσπαστικού Ισλάμ. Έστρεψε επίσης την προσοχή του στους ψηφοφόρους της μεσαίας τάξης υποσχόμενος φορολογικές περικοπές, ενώ παράλληλα δεσμεύθηκε ότι θα μειωθεί η γραφειοκρατία για τις επιχειρήσεις.

«Χρειαζόμαστε μια ισχυρότερη και δικαιότερη Γαλλία, η οποία θα βασίζεται στις πραγματικότητες» είπε ο Μακρόν, κατακεραυνώνοντας τον Εθνικό Συναγερμό ως «κόμμα του ψεύδους» και «κόμμα της συλλογικής εξαθλίωσης» για τις ανεφάρμοστες οικονομικές πολιτικές του. «Δεν πρέπει να το βλέπουμε μόνο με γαλλικά μάτια. Κάτι συμβαίνει σε όλες τις ευρωπαϊκές δημοκρατίες», ανέφερε πέντε μήνες πριν από τις ευρωεκλογές, προσθέτοντας πως «για να αποφύγουμε την επιστροφή των άκρων, και ιδίως της ακροδεξιάς, νομίζω ότι πρέπει να επιτεθούμε στα πράγματα που κάνουν τους ανθρώπους να τους ψηφίζουν». Αυτή ήταν ουσιαστικά και η έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας για τις ευρωεκλογές.

Στο διεθνές πεδίο, ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε ότι θα χρειαστούν περισσότερες προσπάθειες για την υποστήριξη της Ουκρανίας για να αποκρούσει τη Ρωσία και υποσχέθηκε να επισκεφθεί το Κίεβο τον Φεβρουάριο. Η Γαλλία θα οριστικοποιήσει επίσης ένα πακέτο στρατιωτικής βοήθειας και εγγυήσεων ασφαλείας προς την Ουκρανία τις επόμενες εβδομάδες ανέφερε, δεσμευόμενος να στείλει μεγαλύτερη στρατιωτική βοήθεια, περιλαμβανομένων άλλων 40 πυραύλων κρουζ. Τόσο η Ευρώπη, όσο και οι ΗΠΑ, θα κληθούν να λάβουν αποφάσεις σχετικά με την αποστολή περισσότερου στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία, είπε, προσθέτοντας ότι «δεν μπορούμε να αφήσουμε τη Ρωσία να κερδίσει».

Για την Libération, ο Μακρόν περιέγραψε ένα «ξεπερασμένο έως συντηρητικό όραμα» για τη Γαλλία. Η εφημερίδα Le Monde έγραψε ότι ο πρόεδρος «φλερτάρει με τη νοσταλγία για μια παλιά Γαλλία». Κατά τη συντηρητική Le Figaro, ωστόσο, «ο πρόεδρος έσπασε ανοιχτά την αέναη ταλάντευση που χαρακτήριζε την πολιτική του. Ποτέ δεν πλησίασε τόσο πολύ τις προσδοκίες του κοινού -και γι' αυτό πρέπει να είμαστε ευτυχείς».