Κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε αίσθηση με την πιο φιλοουκρανική δήλωσή του μέχρι σήμερα, υποστηρίζοντας ότι το Κίεβο όχι μόνο μπορεί να αντέξει, αλλά και να ανακτήσει πλήρως τα εδάφη που έχει χάσει στον πόλεμο με τη Ρωσία, σύμφωνα με το Politico.
Η ανάρτηση στο Truth Social δημοσιεύτηκε αμέσως μετά τη συνάντηση του Τραμπ με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και σηματοδότησε σημαντική αλλαγή από τις προηγούμενες θέσεις του, όταν θεωρούσε ότι η Ουκρανία δεν θα μπορούσε ποτέ να επικρατήσει και προωθούσε μια διευθέτηση που θα απαιτούσε παραχωρήσεις εδαφών στο Κίεβο.
Η ανακοίνωση αιφνιδίασε ευρωπαϊκούς αξιωματούχους, οι οποίοι εξέφρασαν ανάμεικτα συναισθήματα ενθουσιασμού και σκεπτικισμού, επισημαίνοντας την αστάθεια της στάσης του Τραμπ. Σημειώθηκε μάλιστα ότι η αλλαγή μπορεί να ανατραπεί με μια απλή τηλεφωνική κλήση από άλλον ηγέτη, γεγονός που καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη της πολιτικής των ΗΠΑ απέναντι στον πόλεμο.
Κατά τη διάρκεια των συναντήσεών του στη Νέα Υόρκη, ο Τραμπ εξέφρασε απογοήτευση για την αποτυχία της σχέσης του με τον Πούτιν να επιφέρει ταχεία λήξη του πολέμου και υπογράμμισε ότι η αποτυχία της Ρωσίας δεν βελτιώνει την εικόνα της χώρας διεθνώς. Σε συνέντευξή του σχετικά με τη NATO, υποστήριξε ότι τα κράτη μέλη θα έπρεπε να καταρρίπτουν ρωσικά αεροσκάφη που παραβιάζουν τον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο.
Η θετική ανταπόκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν μετριασμένη αλλά σημαντική. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαιρέτισε τα σχόλια του Τραμπ ως ένδειξη της υποστήριξής του στην Ουκρανία, ενώ η Κάγια Κάλας και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είδαν την ανάρτηση ως επιβεβαίωση των δικών τους προσπαθειών για περιορισμό της ρωσικής ενέργειας και στήριξη της Ουκρανίας.
Η φον ντερ Λάιεν επεσήμανε τη σημασία της συνεργασίας με τις ΗΠΑ, ιδιαίτερα όσον αφορά τις κυρώσεις και την προστασία των Ουκρανών παιδιών που έχουν απαχθεί από τη Ρωσία.
Παρά την αρχική ενθουσιώδη αντίδραση, πολλοί αξιωματούχοι της ΕΕ παραμένουν σκεπτικοί, θεωρώντας ότι η ανάρτηση του Τραμπ μπορεί να αποτελεί απλώς μια προσπάθεια να προκαλέσει τον Πούτιν, χωρίς να σηματοδοτεί ουσιαστική αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ.
Η ιστορική αστάθεια της στάσης του Τραμπ έχει υποβαθμίσει την εμπιστοσύνη στην αξιοπιστία των δηλώσεών του, με τους Ευρωπαίους να γνωρίζουν ότι η υποστήριξη που εκφράζει μπορεί να είναι προσωρινή και ευμετάβλητη.
Συνολικά, η ανάρτηση του Τραμπ προκάλεσε ενθουσιασμό αλλά και σκεπτικισμό, δείχνοντας μια πιθανή στροφή προς πιο υποστηρικτική στάση απέναντι στην Ουκρανία, χωρίς όμως να διασφαλίζει ουσιαστικές αλλαγές στη στρατηγική των ΗΠΑ ή στην πορεία του πολέμου.
Guardian: Οι αναγκαίες προϋποθέσεις για μια νίκη της Ουκρανίας
Από την πλευρά της Ουκρανίας, τα σχόλια του Αμερικανού προέδρου φαίνεται να σηματοδοτούν ότι εγκαταλείπει την προσπάθεια να πείσει το Κίεβο να παραχωρήσει την επαρχία του Ντόνετσκ σε αντάλλαγμα για μια χαλαρή υπόσχεση συνομιλιών κατάπαυσης του πυρός με τη Μόσχα, όπως είχε συζητηθεί στη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η αλλαγή αυτή στον τόνο του Τραμπ θα μπορούσε να έχει αξία για το Κίεβο, αλλά για μια πραγματική νίκη στον στρατιωτικό τομέα απαιτείται σημαντική αύξηση οικονομικών κυρώσεων, μεγαλύτερη προμήθεια αμερικανικών όπλων και πιθανώς άμεση στρατιωτική παρέμβαση από τη Δύση.
Από την έναρξη της πλήρους ρωσικής εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022, η Ρωσία έχει αναγκαστεί να υποχωρήσει μόνο δύο φορές: την άνοιξη του 2022 γύρω από το Κίεβο και το φθινόπωρο του ίδιου έτους σε Χερσώνα και Χάρκοβο, πριν προχωρήσει σε μαζική κινητοποίηση.
Η ουκρανική αντεπίθεση του καλοκαιριού του 2023 απέτυχε, παρά τις δυτικές προμήθειες αρμάτων μάχης, ρουκετών και τεθωρακισμένων οχημάτων, καθώς τα Κίεβο τα χρησιμοποίησε αποσπασματικά κατά μήκος του μετώπου, χωρίς να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις ρωσικές άμυνες. Τα κέρδη ήταν περιορισμένα και σύντομα εξαλείφθηκαν από τη ρωσική προέλαση στην περιοχή του Ντόνετσκ, με τη Μόσχα να έχει πλέον την πρωτοβουλία από τις αρχές του 2024.
Ο Τραμπ έχει μιλήσει για αυστηροποίηση των κυρώσεων και δευτερογενείς δασμούς, αλλά η εφαρμογή τους έχει περιοριστεί στην Ινδία. Οι δηλώσεις του ότι η Ουκρανία μπορεί να επικρατήσει με «χρόνο, υπομονή και οικονομική υποστήριξη της Ευρώπης» αναφέρονται στην ενίσχυση του προγράμματος προμήθειας όπλων μέσω ΝΑΤΟ και ευρωπαϊκών κρατών, που ωστόσο δύσκολα θα οδηγήσει σε δραματική αλλαγή στο πεδίο της μάχης.
Η ίδια η Ουκρανία έχει ήδη παραδεχτεί ότι η στρατιωτική ανάκτηση των ρωσικών κατεχόμενων εδαφών είναι ανέφικτη, με τον Ζελένσκι να δηλώνει τον Φεβρουάριο ότι η επιστροφή τους θα πρέπει να γίνει κυρίως με «διπλωματικά μέσα». Στρατιωτικά, η ουκρανική επιτυχία θα απαιτούσε είτε ριζική αλλαγή στη δυτική παρέμβαση, π.χ. άμεση εμπλοκή της αεροπορίας του ΝΑΤΟ, είτε κατάρρευση της Ρωσίας, σενάρια όμως πολιτικά και στρατιωτικά απίθανα.
Συνολικά, ενώ η ρητορική Τραμπ υποδηλώνει στήριξη προς το Κίεβο, οι πραγματικές στρατιωτικές και πολιτικές συνθήκες καθιστούν μια ουσιαστική νίκη της Ουκρανίας εξαιρετικά δύσκολη χωρίς μεγάλες αλλαγές στο διεθνές στρατιωτικό και διπλωματικό πεδίο.
Κρεμλίνο: Η στροφή του Τραμπ στο θέμα της Ουκρανίας είναι λαθεμένη
Το Κρεμλίνο εξέφρασε την κατηγορηματική αντίθεσή του στην αλλαγή στάσης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στο θέμα του πολέμου στην Ουκρανία, λέγοντας ότι αυτό που φάνηκε είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος έχει επηρεαστεί από τον ηγέτη της Ουκρανίας και ότι κάνει λάθος.
Σε άλλη μία αιφνίδια μεταστροφή του, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε χθες, μετά τη συνάντηση του με τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελέσνκι, ότι το Κίεβο θα μπορούσε να ανακτήσει όλα τα εδάφη που έχει καταλάβει η Ρωσία - η οποία ελέγχει περίπου το ένα πέμπτο της χώρας - και ότι θα πρέπει να δράσει τώρα, καθώς η Μόσχα αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα.
«Από όσο καταλαβαίνουμε, οι δηλώσεις του προέδρου Τραμπ έγιναν μετά την επικοινωνία που είχε με τον (Ουκρανό Πρόεδρο) Ζελένσκι και, προφανώς, υπό την επήρεια ενός οράματος που έθεσε ο Ζελένσκι. Αυτό το όραμα έρχεται σε έντονη αντίθεση με την κατανόησή μας για την τρέχουσα κατάσταση πραγμάτων», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, στους δημοσιογράφους.
«Το γεγονός ότι η Ουκρανία ενθαρρύνεται με κάθε δυνατό τρόπο να συνεχίσει τις εχθροπραξίες και το επιχείρημα ότι η Ουκρανία μπορεί να κερδίσει και να πάρει κάτι πίσω είναι, κατά την άποψή μας, ένα λανθασμένο επιχείρημα... Η δυναμική στην πρώτη γραμμή μιλάει από μόνη της», είπε ο Πεσκόφ.
Αν και η Ρωσία συνέχισε να προωθεί τις δυνάμεις σε κάποιες περιοχές, δεν έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην Ουκρανία εδώ και αρκετό καιρό. Ο Ντμίτρι Ρογκόζιν, ένας εθνικιστής Ρώσος γερουσιαστής, είπε ότι πιστεύει ότι οι γραμμές του μετώπου βρίσκονταν σε αδιέξοδο, καθώς η ισότητα στον εξοπλισμό, την εκπαίδευση και το ηθικό έχει ανακόψει την ορμή και στις δύο πλευρές.
Ο Πεσκόφ δήλωσε ότι ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ θα συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο αργότερα σήμερα και θα παράσχει «πραγματικές πληροφορίες» στην Ουάσινγκτον.
Είπε ότι οι σταδιακές προελάσεις της Ρωσίας στην Ουκρανία ήταν σκόπιμες.
«Προχωράμε πολύ προσεκτικά για να ελαχιστοποιήσουμε τις απώλειες και να μην καταστρέψουμε το επιθετικό μας δυναμικό», είπε.
Δυτικοί στρατιωτικοί αναλυτές αποδίδουν την έλλειψη οποιασδήποτε σημαντικής προόδου στην προέλαση των ρωσικών στρατευμάτων στην ευρηματική ουκρανική άμυνα και στη φύση του πολέμου με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, όπως και στο ότι οι δύο πλευρές έχουν εξαντληθεί μετά από 3,5 χρόνια και πλέον πολέμου.
Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, δήλωσε ότι ο Τραμπ «έχει ολισθήσει σε μια εναλλακτική πραγματικότητα» και προέβλεψε ότι θα κάνει ξανά στροφή 180 μοιρών. «Το κύριο πράγμα είναι να συνεχίσει να αλλάζει τη θέση του κατά 180 μοίρες σε κάθε πιθανό ζήτημα», είπε.