Η εβδομάδα που πέρασε μπορεί να αποδειχθεί από τις πιο καθοριστικές για το μέλλον της χώρας τις επόμενες δεκαετίες. Μέσα σε λίγα 24ωρα ανακοινώθηκαν εξελίξεις στρατηγικού χαρακτήρα, όπως:
- Η απόφαση για υπεράκτια γεώτρηση στο Ιόνιο, με την ExxonMobil να κατέχει το 60% της κοινοπραξίας.
- Η συμφωνία AKTOR–ΔΕΠΑ με την αμερικανική Venture Global για εισαγωγή LNG που θα κατευθύνεται στην Ανατολική Ευρώπη.
- Η ενεργοποίηση του «Κάθετου Διαδρόμου» φυσικού αερίου (Αλεξανδρούπολη → Ανατολική Ευρώπη).
- Νέες ενεργειακές και βιομηχανικές επενδύσεις.
- Συμφωνίες Ελλάδας–ΗΠΑ σε ενέργεια και ναυτιλία.
- Στρατηγικές συνεργασίες για data centers και υποδομές.
Η γεώτρηση της κοινοπραξίας ExxonMobil – Energean – Hellenic Energy μπορεί να αλλάξει επίπεδο για την ελληνική οικονομία, εφόσον εντοπιστούν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα. Τα επενδυτικά κεφάλαια που θα ακολουθήσουν, καθώς και τα πολλαπλασιαστικά οφέλη σε έσοδα, κέρδη και θέσεις εργασίας, είναι δυνητικά τεράστια. Αντίστοιχα οφέλη προκύπτουν και από τις υπόλοιπες συμφωνίες.
Το ενεργειακό συνέδριο στην Αθήνα, με τη συμμετοχή υπουργών της κυβέρνησης Τραμπ, έδειξε ότι η παρουσία της Chevron νοτίως της Κρήτης – σε περιοχή που αμφισβητείται από το τουρκολιβυκό μνημόνιο – δεν ήταν τυχαία. Αντικατοπτρίζει μια συνολικότερη στρατηγική των ΗΠΑ για τον ρόλο της Ελλάδας στη ΝΑ Μεσόγειο και στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια.
Συχνά λέγεται πως οι πολιτικοί κρίνονται από τις πράξεις τους, όχι από τα λόγια τους. Ο Τραμπ μπορεί δημόσια να δείχνει «φιλικός» προς Πούτιν και Ερντογάν, όμως οι κινήσεις του μαρτυρούν διαφορετικές προθέσεις.
Το σχέδιο πλήρους ενεργειακής απεξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία, σε συνδυασμό με τον οικονομικό αποκλεισμό εταιρειών που συναλλάσσονται με αυτήν, αποκαλύπτει μια στρατηγική οικονομικής πίεσης προς τη Μόσχα. Οι μέχρι τώρα κυρώσεις αποδείχθηκαν «σουρωτήρι», αλλά το νέο κύμα θα είναι πολύ πιο στοχευμένο.
Ο Ερντογάν το διαπίστωσε άμεσα: έφυγε από τις ΗΠΑ χωρίς F-16 και F-35 επειδή τέθηκε ως όρος η ενεργειακή απεξάρτηση της Τουρκίας από τη Ρωσία - κάτι ζωτικό για την τουρκική οικονομία. Αν «κολοσσοί» από Κίνα και αλλού αναγκάζονται να κόβουν συναλλαγές με ρωσικές εταιρείες, είναι ζήτημα χρόνου να ισχύσει το ίδιο και για τουρκικές επιχειρήσεις.
Σε αυτή τη νέα γεωοικονομική αρχιτεκτονική, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε κρίσιμο κόμβο. Αποτελεί βασικό εργαλείο απεξάρτησης της Ευρώπης από τη ρωσική ενέργεια, κάτι που της εξασφαλίζει πρωτοφανή γεωπολιτικά ανταλλάγματα. Όσο η Ελλάδα γίνεται απαραίτητη για τη δυτική ενεργειακή και αμυντική ισορροπία, η σταθερότητά της μετατρέπεται σε προτεραιότητα για τους συμμάχους. Αυτό ενισχύει τη θωράκισή της έναντι της Τουρκίας.
Ωστόσο, όπου υπάρχουν μεγάλα οφέλη, υπάρχουν και μεγάλα αντικρουόμενα συμφέροντα. Είναι αναμενόμενο να ενταθούν προσπάθειες αποσταθεροποίησης της χώρας, τόσο από Ρωσία και Τουρκία όσο και από εγχώρια κέντρα που επωφελούνταν επί χρόνια από το λαθρεμπόριο ρωσικού πετρελαίου. Δίκτυα επιρροής, «ανθρωπιστικές» βιτρίνες, αλλά και «χρήσιμοι ηλίθιοι» θα αξιοποιηθούν για την αποδυνάμωση της ελληνικής σταθερότητας.
Από την άλλη πλευρά, είναι θέμα χρόνου να δούμε την έναρξη εκκαθάρισης αυτών των δικτύων, ξεκινώντας από τη Βόρεια Ελλάδα.
Η ιστορία αποδεικνύει ότι όταν οι δυτικές δυνάμεις θεώρησαν την Ελλάδα κομβική για τη δική τους ασφάλεια, δεν την άφησαν στην τύχη της - όποιο και αν ήταν το κόστος. Από την Επανάσταση, ως τον Β’ Παγκόσμιο και τον Εμφύλιο, η γεωπολιτική αξία της χώρας καθόρισε τις εξελίξεις.
Οι εξελίξεις της περασμένης εβδομάδας δεν σημαίνουν μόνο οικονομική πρόοδο. Προμηνύουν μεγάλες γεωπολιτικές ανατροπές - ίσως και εσωτερικές πολιτικές αλλαγές που ακόμη δεν μπορούμε να φανταστούμε.
📬🖊️ Επιστολές αναγνωστών
Σχετικά με το άρθρο «Απόδραση από τη Νέα Υόρκη»
Γεια χαρά.
Στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο σας με τίτλο «Απόδραση από τη Νέα Υόρκη» αναφέρετε μεταξύ άλλων:
«Όταν αποτύχει ο σοσιαλισμός, ακολουθεί ο φασισμός για να επαναφέρει την τάξη»…
«Fascism … was just socialism in an embedded nationalist framework, embracing statist outcomes through the methods of socialist technique».
Αυτά μου θυμίζουν το πρόγραμμα του 1920 του Εθνικοσοσιαλιστικού Εργατικού κόμματος (Ναζιστικό Κόμμα):
Μέσα στα 25 σημεία του κόμματος του Εθνικοσοσιαλισμού αναφέρονται: κατάργηση εισοδημάτων που δεν προέρχονται από εργασία, άμεση κατάσχεση όλων των κερδών που προήλθαν από τον πόλεμο, εθνικοποίηση εταιρειών, διανομή των κερδών μεγάλων βιομηχανικών εταιρειών, δημιουργία και διατήρηση υγιούς μεσαίας τάξης, κοινωνικοποίηση των μεγάλων πολυκαταστημάτων, αναδιανομή της γης, απαλλοτρίωση γαιών, δημιουργία λαϊκού στρατού.
Και εδώ προκύπτει το ερώτημα τι ακριβώς ήταν ο εθνικοσοσιαλισμός και τι πρέσβευε; Χωρίς να είμαι ειδικός πολιτικός ή ιστορικός αναλυτής, ο εθνικοσοσιαλισμός του πολιτικού Α. Χίτλερ ήταν μια τρίτη λύση ανάμεσα στον καπιταλισμό και στον κομμουνισμό του Στάλιν.
Μια διευκρίνιση πριν συνεχίσω: γράφω πολιτικού Χίτλερ διότι με την έναρξη του Β'ΠΠ ο Χίτλερ επενέβαινε στα στρατιωτικά θέματα και έλεγχε τα επιτελεία σαν να ήταν στρατηγός ή στρατάρχης. Όμως ο Χίτλερ ήταν πρωταρχικώς πολιτικός και όχι στρατιωτικός, το δημιούργημά του ήταν ο εθνικοσοσιαλισμός, για αυτό μετά την ήττα στο Στάλινγκραντ και ενώ γνώριζε ότι το παιχνίδι είχε χαθεί και δεν του απέμενε παρά η παράδοση, δεν παραδόθηκε ελπίζοντας να διασώσει έστω τον εθνικοσοσιαλισμό.
Ο εθνικοσοσιαλισμός λοιπόν ως μία πρόταση μεταξύ του καπιταλισμού και του κομμουνισμού δανείστηκε κάποια στοιχεία και από τους δύο. Αυτό φαίνεται και στο πρόγραμμα του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος. Στην πράξη ο Χίτλερ δημιούργησε ένα προσωποπαγές καθεστώς το οποίο από τη μία μεριά έδινε εργασία σε όλους τους Γερμανούς πολίτες (απαγορεύοντας φυσικά τις απεργίες) και αναβαθμίζοντας όλους τους φτωχούς Γερμανούς στη μικρομεσαία τάξη και ίσως υποβαθμίζοντας τους εύπορους στη μεσαία με μικρομεσαία τάξη και από την άλλη μεριά οι μεγαλοβιομήχανοι και οι υπερπλούσιοι για να κάνουν δουλειές και να παίρνουν εργολαβίες από το κράτος θα έπρεπε να έχουν βύσμα είτε τον ίδιο είτε κάποιο άλλο μεγαλοστέλεχος.
Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τον Β'ΠΠ ο Πόρσε, ο Μέσερμιτ, η οικογένεια Κρουπ και άλλοι βιομήχανοι που συνέβαλαν στην πολεμική προσπάθεια του Γ' Ράιχ, έπρεπε να έχουν γνωριμία είτε τον Γκαίρινγκ που ήταν ο αρχηγός της Λουφτβάφε, είτε τον Ντένιτς τον αρχηγό του ναυτικού, είτε στελέχη πάρα πολύ κοντά στον Χίτλερ για να λαμβάνουν παραγγελίες. Ο φον Μπράουν για παράδειγμα έκανε επίδειξη του πυραυλοκινητήρα στον ίδιο τον Χίτλερ, προκειμένου να λάβει τα κονδύλια και τους πόρους για την ανάπτυξη των πυραύλων του. Όποιοι είχαν γνωριμία ένα κατώτερο στέλεχος του κόμματος τότε είχαν σαφώς λιγότερες ευκαιρίες.
Υποθέτω λοιπόν ότι ο εθνικοσοσιαλισμός ήταν ένα καθεστώς προσωποπαγές όπου την πραγματική εξουσία την είχαν τα ανώτερα στελέχη του ναζιστικού κόμματος. Τα ανώτερα στελέχη ήταν σε διαρκή πάρε - δώσε με τους μεγαλοβιομήχανους και μεγαλοεπιχειρηματίες. Ο υπόλοιπος λαός συγκροτούσε τη μικρομεσαία τάξη και εργαζόταν μεθοδικά και συντονισμένα για το εθνικό όραμα.
Μ.Μ.
