Η αποχώρηση του Αντρίι Γερμάκ από τη θέση του πανίσχυρου επικεφαλής του επιτελείου του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι αποτελεί μια τεκτονική αλλαγή για την Ουκρανία, που ανοίγει το δρόμο για μια σφοδρή μάχη σχετικά με το πώς θα διοικηθεί η χώρα.
Ο Γερμάκ - πρώην άγνωστος δικηγόρος και παραγωγός ταινιών Β κατηγορίας - ανέβηκε στην κορυφή της επιρροής ως κορυφαίος συνεργάτης του Ζελένσκι και πολλοί τον θεωρούσαν σχεδόν συν-πρόεδρο. Το παρατσούκλι του «πράσινου καρδινάλιου» οφείλεται στα στρατιωτικού τύπου ρούχα που έκανε δημοφιλή ο προϊστάμενός του.
Οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης θα χρησιμοποιήσουν την αποπομπή του για να ενισχύσουν το αίτημά τους για κυβέρνηση εθνικής ενότητας στο Κίεβο, κάτι που ζητούν από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της σχεδόν πριν από τέσσερα χρόνια, και η αποχώρηση του Γερμάκ θα ενθαρρύνει αυτές τις παρατάξεις.
Υπάρχει μικρή αμφιβολία ότι ο Ζελένσκι θα αισθανθεί την απουσία του σκληρού πρώην δικηγόρου.
Τώρα ο Ζελένσκι θα μείνει χωρίς τον «παραγωγό» του καθώς προετοιμάζεται για δύσκολες διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ σχετικά με το διχαστικό «ειρηνευτικό σχέδιο» του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για το τέλος του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ ο χειμώνας πλησιάζει και οι δυνάμεις του Κρεμλίνου προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τα πλεονεκτήματά τους στα σκοτεινά πεδία μάχης του Ντονμπάς.
Παρ’ όλα αυτά, η αποχώρηση του Γερμάκ δεν θα δυσαρεστήσει πολλούς. Μάλλον το αντίθετο. Η συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια του είχε προκαλέσει αυξανόμενη κριτική και απογοήτευση, τόσο εντός της Ουκρανίας όσο και από δυτικούς συμμάχους.
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι πολιτικοί της ουκρανικής αντιπολίτευσης και πρώην αξιωματούχοι που είχαν συγκρουστεί με τον Γερμάκ καλωσόρισαν τα νέα της αποχώρησής του, λέγοντας ότι ελπίζουν πως θα σηματοδοτήσει μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο κυβερνά ο Ζελένσκι και μια στροφή μακριά από το αυστηρά ελεγχόμενο στυλ διακυβέρνησής του.
«Δεν πίστευα ποτέ ότι θα μπορούσε να φύγει», δήλωσε ένας πρώην ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος, που ζήτησε να μην κατονομαστεί ώστε «να μην φανεί ότι χορεύει πάνω στον τάφο του Γερμάκ».
Οι επικριτές του Γερμάκ είχαν επίσης επισημάνει τις τελικά εγκαταλειμμένες προσπάθειες του Ζελένσκι το καλοκαίρι να περιορίσει την ανεξαρτησία των ουκρανικών αντιδιαφθοράτικών υπηρεσιών — ένα βήμα που αρχικά ενίσχυσε τους φόβους ότι η κυβέρνηση στενεύει τον έλεγχο σε θεσμούς που προορίζονται να περιορίζουν την προεδρική εξουσία.
«Βέτο» των Βρυξελλών στο Κίεβο για τη διαφθορά
Την ίδια ώρα, «το Κίεβο θα πρέπει να διώξει ποινικά τα διεφθαρμένα πρόσωπα από τον πολιτικό και επιχειρηματικό τομέα εάν θέλει να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση», τόνισε υψηλόβαθμος αξιωματούχος των Βρυξελλών, καθώς η κυβέρνηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρίσκεται σε κλοιό σκανδάλων για διαφθορά.
Σε συνέντευξή του στο Politico, ο Ευρωπαίος επίτροπος Δικαιοσύνης, Μάικλ ΜακΓκραθ δήλωσε ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν θα υποστηρίξουν την ένταξη μιας χώρας όπως η Ουκρανία στην Ενωση, «εκτός εάν αποδείξει ότι διαθέτει ένα αποτελεσματικό σύστημα για την εξάλειψη του εγκλήματος στα ανώτερα στρώματα της κοινωνίας».
Οι δηλώσεις αυτές έρχονται ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγαλύτερη υπόθεση διαφθοράς της θητείας Ζελένσκι, με ανώτατους αξιωματούχους και συνεργάτες του Ουκρανού προέδρου να εμπλέκονται σε σκάνδαλο υπεξαίρεσης άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων στον ενεργειακό τομέα.
«Σε κάθε υποψήφια χώρα πρέπει να υπάρχει ένα ισχυρό σύστημα για την αντιμετώπιση υποθέσεων διαφθοράς υψηλού επιπέδου», δήλωσε ο ΜακΓκραθ. «Πρέπει να υπάρχει ένα ισχυρό σύστημα για τη διερεύνηση και, τελικά, τη δίωξη και την καταδίκη. Η απόδειξη της αποτελεσματικότητας σε αυτόν τον τομέα είναι κάτι που απαιτούμε από όλα τα κράτη-μέλη μας, και σίγουρα από εκείνα που επιθυμούν να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Έχουμε μια πολύ ανοιχτή και ειλικρινή σχέση με τις ουκρανικές αρχές όσον αφορά τις απαιτήσεις αυτές», είπε. Ολες οι χώρες που προσχωρούν στην Ε.Ε. πρέπει να πληρούν αυτά τα πρότυπα του κράτους δικαίου, πρόσθεσε. «Εάν δεν τα πληρούν, τότε δεν θα λάβουν υποστήριξη από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να προχωρήσουν στην πορεία προσχώρησης».
Παραιτήθηκε ο διευθυντής του γραφείου του Ζελένσκι, Αντρίι Γερμάκ στον απόηχο του σκανδάλου διαφθοράς
Υπενθυμίζεται ότι ο ισχυρός επικεφαλής του γραφείου του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος ηγήθηκε της ουκρανικής διαπραγματευτικής ομάδας στις δύσκολες, με την υποστήριξη των ΗΠΑ, ειρηνευτικές συνομιλίες, παραιτήθηκε την Παρασκευή, λίγες ώρες αφότου πράκτορες κατά της διαφθοράς ερεύνησαν το σπίτι του.
Οι ουκρανικές υπηρεσίες κατά της διαφθοράς πραγματοποίησαν έρευνα στο σπίτι του Γερμάκ το πρωί της Παρασκευής.
Ο Γερμάκ είπε ότι συνεργάζεται πλήρως με τις ανακριτικές αρχές.
Σε ομιλία που δημοσιεύτηκε στο Telegram, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε ένα σχέδιο για την «επανεκκίνηση» του γραφείου του ενώ επιβεβαίωσε ότι ο Γερμάκ υπέβαλε την παραίτησή του νωρίτερα σήμερα.
«Η Ρωσία θέλει πάρα πολύ η Ουκρανία να κάνει λάθη», είπε ο Ζελένσκι. «Δεν θα υπάρξουν λάθη από την πλευρά μας. Η δουλειά μας συνεχίζεται.»
«Είμαι ευγνώμων στον Αντρίι που πάντα παρουσίαζε τη θέση της Ουκρανίας στις διαπραγματεύσεις ακριβώς όπως έπρεπε. Ήταν πάντα μια πατριωτική θέση. Αλλά δεν θέλω να υπάρχουν φήμες και εικασίες», τόνισε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Ανακοίνωσε επίσης ότι αύριο Σάββατο θα πραγματοποιήσει διαβουλεύσεις για το πρόσωπο που θα αναλάβει πλέον το ρόλο.
Ο Ζελένσκι εξήγησε ότι η κίνηση αυτή έγινε επειδή η Ουκρανία χρειαζόταν «εσωτερική δύναμη» σε μια περίοδο κρίσιμων συνομιλιών για μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία.
Νωρίτερα σήμερα, οι ουκρανικές Αρχές κατά της διαφθοράς, το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς και η Εξειδικευμένη Εισαγγελία Καταπολέμησης της Διαφθοράς, πραγματοποίησαν έρευνα στο γραφείο του προσωπάρχη που είναι και ένας από τους βασικούς διαπραγματευτές για την ειρήνη.
«Η δράση των αρχών εγκρίθηκε και πραγματοποιείται στο πλαίσιο της έρευνας», ανακοινώθηκε μέσω του Telegram από το γραφείο του Ουκρανού ειδικού εισαγγελέα κατά της διαφθοράς.
Ο ίδιος ο Γερμάκ επιβεβαίωσε τις έρευνες στο σπίτι του, με ανάρτησή του στο Telegram. «Οι ανακριτές δεν αντιμετωπίζουν κανένα εμπόδιο για το έργο τους. Οι δικηγόροι μου βρίσκονται στον τόπο και συνεργάζονται με τους αξιωματούχους των αρχών επιβολής του νόμου. Από την πλευρά μου, παρέχω πλήρη συνδρομή», έγραψε ο επικεφαλής του Γραφείου του Προέδρου.
Το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας και η Ειδική Αντιδιαφθορά Εισαγγελία δήλωσαν ότι οι έρευνες ήταν «εξουσιοδοτημένες» και συνδεδεμένες με αδιευκρίνιστη έρευνα.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, οι δύο υπηρεσίες αποκάλυψαν μια εκτεταμένη έρευνα σχετικά με ένα υποτιθέμενο σχέδιο δωροληψίας ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων στην κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας, που είχε εμπλέξει πρώην ανώτατους αξιωματούχους και έναν πρώην επιχειρηματικό συνεργάτη του Ζελένσκι.
Σε ανακοίνωση την Παρασκευή, το κόμμα της αντιπολίτευσης «Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη» είχε ζητήσει την αποπομπή του Γερμάκ και την απομάκρυνσή του από την ομάδα διαπραγματεύσεων, καθώς και τον σχηματισμό νέας κυβερνητικής συμμαχίας και συνομιλίες με τον Ζελένσκι.
«Το ζήτημα της ειρήνης και η τύχη των Ουκρανών δεν μπορεί να εξαρτάται από τις προσωπικές ευαλωτότητες και τη σπιλωμένη φήμη πολιτικών που εμπλέκονται σε σκάνδαλο διαφθοράς», ανέφερε.
