Η ρήτρα της αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση επίθεσης κατά της Πολωνίας ή της Γαλλίας συνιστά την «ουσία» της διμερούς γαλλοπολωνικής συνθήκης που θα υπογραφεί σήμερα στο Νανσύ από τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και τον πρωθυπουργό της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ.
«Δεν σας κρύβω ότι, για μένα, το απόλυτης προτεραιότητας θέμα ήταν το θέμα των αμοιβαίων εγγυήσεων ασφαλείας. Η ρήτρα αυτή της αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση επίθεσης κατά της μίας από τις δύο χώρες μας συνιστά την ίδια την ουσία αυτής της συνθήκης», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Ντόναλντ Τουσκ πριν αναχωρήσει για το Νανσύ της Γαλλίας.
Σε ερώτηση σχετικά με την ιδέα της γαλλικής πυρηνικής ομπρέλας, ο Πολωνός πρωθυπουργός δήλωσε ότι η συνθήκη «ανοίγει επίσης την δυνατότητα συνεργασίας στον τομέα αυτόν».
«Η ρήτρα που έχουμε εγγράψει στη συνθήκη για το θέμα, και αυτό είναι η ιδιαιτερότητα στην οποία επιμείναμε πολύ, είναι ότι σε περίπτωση απειλής, επίθεσης κατά της Πολωνίας και της Γαλλίας, οι δύο χώρες δεσμεύονται να χορηγήσουν αμοιβαία συνδρομή, περιλαμβανομένης της στρατιωτικής συνδρομής», εξήγησε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας.
Η γαλλοπολωνική συνθήκη αποτελεί ένδειξη της αυξανόμενης σημασίας στην Ευρώπη της Πολωνίας, χώρας με κεντρικό ρόλο στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ απέναντι στη Ρωσία.
Η ημέρα σημαδεύεται από συμβολισμούς: είναι η Ημέρα της Ευρώπης, που γιορτάζει φέτος 75 χρόνια ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, και η ημέρα κατά την οποία ο Βλαντίμιρ Πούτιν γιορτάζει, χωριστά από την υπόλοιπη Ευρώπη, το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου με στρατιωτική παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία.
Η συγκυρία είναι επίσης σημαντική: η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία συνεχίζεται για τρίτη χρονιά και συνδυάζεται με την πραγματικότητα Τραμπ που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την απειλή της αποδέσμευσης των ΗΠΑ από την Ευρώπη, γεγονός που την ωθεί σε μαζικό επανοπλισμό.
Οι δύο χώρες είχαν συνομολογήσει το 1991, την ώρα που η Πολωνία έβγαινε από την σοβιετική σφαίρα μετά την διάλυση του σιδηρού παραπετάσματος, μία λιγότερο φιλόδοξη διμερή συνθήκη.
«Αντικείμενο του συμφώνου αυτού είναι η επικύρωση της γαλλοπολωνικής φιλίας και η ενίσχυση της ασφάλειας, της άμυνας, των υποδομών, της ενέργειας και μίας ολόκληρης σειράς τομέων της διμερούς μας σύμπραξης», εξηγεί η Προεδρία της Γαλλίας.
Ο Εμανουέλ Μακρόν επιδιώκει να αναβαθμίσει τη σχέση με την Βαρσοβία στο επίπεδο της σχέσης με τη Γερμανία, την Ιταλία ή την Ισπανία μέσω των συνθηκών των Ηλυσίων (1963), του Κιριναλίου (2021) και της Βαρκελώνης (2023).
Υπό την απειλή της Ρωσίας, ενεργός υποστηρικτής της Ουκρανίας, η Πολωνία των 38 εκατομμυρίων κατοίκων, έχει ξεκινήσει πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των ενόπλων δυνάμεών της και έχει εξελιχθεί σε σημαντικό πολιτικό και στρατιωτικό παράγοντα στην Ευρώπη.
Πολύ εξαρτημένη μέχρι σήμερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την άμυνά της, έχει κλονιστεί βαθιά από την ατμόσφαιρα της ασάφειας και της αβεβαιότητας που σημαίνει η πραγματικότητα Τραμπ για την Ευρώπη.
Η Γαλλία ελπίζει την ενίσχυση του στρατιωτικού και διπλωματικού συντονισμού στην περιοχή και επιδιώκει να μην επιτρέψει στις ΗΠΑ να κυριαρχήσουν στον διάλογο με τους Πολωνούς.
Ποντάρει στο άνοιγμα μιας νέας αγοράς για την αμυντική της βιομηχανίας τη στιγμή που η Βαρσοβία σκοπεύει να εξοπλιστεί με μεταγωγικά αεροσκάφη, αεροσκάφη ανεφοδιασμού και υποβρύχια.
Η Βαρσοβία ενδιαφέρεται από την πλευρά της για τη γαλλική ιδέα της ευρωπαϊκής πυρηνικής ομπρέλας, μία ιδέα με μεγάλες προοπτικές, σύμφωνα με τον Ντόναλντ Τουσκ, η οποία ενδιαφέρει επίσης το Βερολίνο.
Απέναντι στις αμερικανικές παλινωδίες, ο πρόεδρος Μακρόν δήλωσε έτοιμος για την έναρξη του στρατηγικού διαλόγου «για την προστασία των συμμάχων μας της ευρωπαϊκής ηπείρου από την πυρηνική αποτρεπτική δύναμη της Γαλλίας», η οποία αποτελεί μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο τις μοναδικές ευρωπαϊκές πυρηνικές δυνάμεις.
Οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ βρίσκονταν, σύμφωνα με την μεταπολεμική τάξη των πραγμάτων που υπονομεύεται από την Ουάσινγκτον του Ντόναλντ Τραμπ, υπό την προστασία της αμερικανικής πυρηνικής αποτροπής.
Διατυπώνοντας την ιδέα της επέκτασης της γαλλικής πυρηνικής ομπρέλας, ο Εμανουέλ Μακρόν, όπως και οι προκάτοχοί του, τόνισε επανειλημμένως ότι τα ζωτικά συμφέροντα της Γαλλίας, τα οποία αποτελούν τη βάση του δόγματος της αποτροπής, έχουν και «ευρωπαϊκή διάσταση» και, κατά συνέπεια, η πυρηνική αποτροπή μπορεί να περιλαμβάνει ευρωπαϊκές χώρες.
Η υπογραφή του γαλλοπολωνικού συμφώνου σήμερα θα γίνει με φόντο ένα σκηνικό μεγάλης σημασίας για την ιστορία των δύο χωρών.
Το Νανσύ υπήρξε τόπος κατοικίας του βασιλιά της Πολωνίας Στανισλάς Λετσίνσκι, που έγινε δούκας της Λωρραίνης αφού εξορίστηκε από την χώρα του και πεθερός του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου 15ου. Η συνάντηση των δύο ηγετών θα γίνει στην Πλατεία Στανισλάς, αρχιτεκτονικό κόσμημα του Νανσύ.
Η υπογραφή του γαλλοπολωνικού συμφώνου γίνεται μία εβδομάδα πριν από τις προεδρικές εκλογές της 18ης Μαΐου στην Πολωνία, στις οποίες το φαβορί είναι ο δήμαρχος της Βαρσοβίας Ραφάλ Τρασκόφσκι, υποψήφιος του Συνασπισμού των Πολιτών του Ντόναλντ Τουσκ.
Πηγή: Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP
