Αν τα πράγματα ήταν τόσο εύκολα, δεν θα χρειαζόταν να συζητάμε το Μεσανατολικό σχεδόν 80 χρόνια τώρα. Μια χώρα ή την αναγνωρίζεις ή δεν την αναγνωρίζεις. Για να την αναγνωρίσεις θεωρείς ότι πληροί όλα τα αναγκαία κριτήρια μιας κανονικής χώρας. Με πρώτο απ’ όλα την κυριαρχία. Και οπωσδήποτε αποτελεί την κατάληξη μιας πολιτικής διαδικασίας. Αυτό που συμβαίνει στην περίπτωση της Παλαιστίνης είναι κάτι μεταξύ μιας τρύπας στο νερό και ενός φιλιού ζωής προς την Χαμάς.
Για να επιβιώσουν και να ευημερήσουν, οι άνθρωποι χρειάζονται την Ειρήνη όσο και το οξυγόνο. Όχι μόνο στη Μέση Ανατολή, στην Παλαιστίνη, στο Ισραήλ, αλλά και στην Ουκρανία, στο Σουδάν, στον Νίγηρα, στη Νιγηρία, στη Σομαλία, στη Λιβύη και όπου αλλού διεξάγονται οι 200 διακρατικοί και εμφύλιοι πόλεμοι στον ταραγμένο κόσμο μας. Ωστόσο, οι αθρόες αναγνωρίσεις κάποιου παλαιστινιακού κράτους μόνο ως συμβολική κίνηση μπορεί να θεωρηθεί. Διαφορετικά, θα προστεθεί στην περιοχή άλλο ένα εχθρικό προς το Ισραήλ κράτος και θα διαταραχθούν ακόμη περισσότερο οι εύθραυστες ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Μετά από 700 Αποφάσεις του ΟΗΕ και δύο Βραβεία Νόμπελ, δυσκολεύεται κανείς να πιστέψει πως ο Οργανισμός μπορεί να δώσει κάποια λύση. Όπως δεν δίνει λύση πουθενά – και βέβαια ούτε στην Κύπρο, για την οποία καμιά κυβέρνηση δεν κάνει τίποτε περισσότερο από ανακοινώσεις, ενώ η ΕΕ περιλαμβάνει με έναν μάλλον γραφειοκρατικό τρόπο τις ελληνικές και κυπριακές θέσεις στις εκθέσεις προόδου. Και στο μεταξύ, ευρωπαϊκό έδαφος παραμένει υπό κατοχή.
Όσον αφορά στην Παλαιστίνη, οι αναγνωρίσεις έχουν δύο πλευρές – μία κυνική και μία στρατηγικά συμβολική.
Οι κυβερνήσεις προχωρούν σε αναγνωρίσεις – άλλωστε δεν πρωτοπορούν, αυτό το έχουν πράξει άλλοι εδώ και δεκαετίες – υπό την πίεση των ακτιβιστών που κάνουν άνω τον κόσμο, χωρίς να έχουν ποτέ πει μια λέξη για τους εξαθλιωμένους ομήρους ή για την σφαγή στο Σουδάν.
Παράλληλα, θεωρούν ότι μια αναγνώριση αποτελεί ένα είδος πίεσης προκειμένου να καταλήξουμε επιτέλους στη λύση δύο κρατών. Παίζοντας, βέβαια, με την φωτιά και με τον κίνδυνο να χάσουν και στα δύο μέτωπα.
Ακόμη και ένα μικρό παιδί καταλαβαίνει ότι για να αναγνωρίσεις ένα κράτος πρέπει να έχει σύνορα (έδαφος δηλαδή), πρωτεύουσα (για να εγκαταστήσεις την πρεσβεία σου) και νόμιμα εκλεγμένη ηγεσία, η οποία διαθέτει κυριαρχία και αρμοδιότητα.
Καμιά από τις τρεις προϋποθέσεις δεν πληρούνται αυτή τη στιγμή στην Παλαιστίνη. Απλά πέφτει ένα βότσαλο στη λίμνη, δημιουργούνται μικρά κυματάκια και αυτό ήταν.
Όροι που δεν δέχεται η Χαμάς
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ο ίδιος ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, κατά την ανακοίνωση της αναγνώρισης εκ μέρους της Βρετανίας, έθεσε μια σειρά όρους που
δύσκολα θα εκπληρωθούν – και στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι άλλες δύο χώρες που πρωτοστάτησαν (Καναδάς και Αυστραλία):
Η Χαμάς δεν θα διαδραματίσει κανένα ρόλο στο μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος, το μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος θα αναγνωρίσει στο Ισραήλ το δικαίωμα ύπαρξης, θα διεξαχθούν δημοκρατικές εκλογές και, βέβαια, άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων. Χαρακτήρισε την Χαμάς «βάναυση τρομοκρατική οργάνωση», προσθέτοντας ότι θα της επιβάλει κυρώσεις «τις επόμενες εβδομάδες».
Από την πλευρά του και ο αντιπρόεδρος της βρετανικής κυβέρνησης Ντέιβιντ Λάμι υπήρξε επίσης πολύ σαφής όταν δήλωσε ότι η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους δεν θα οδηγήσει «εν μια νυκτί» στην ύπαρξή του!
Αλλά και ο Πορτογάλος υπουργός των Εξωτερικών Πάουλο Ράνχελ εξήγησε ότι η αναγνώριση στηρίζεται σε τρεις πυλώνες.
Όπως είπε, «ο πρώτος πυλώνας είναι οι εγγυήσεις που προσφέρει η Παλαιστινιακή Αρχή, οι οποίες γίνονται δεκτές κατηγορηματικά και οριστικά. Δηλαδή: Καταδίκη της τρομοκρατίας, εφαρμογή θεσμικής μεταρρύθμισης, προετοιμασία εκλογών, ανάληψη ευθύνης διακυβέρνησης στη Γάζα και πλήρης αναγνώριση του Ισραήλ. Ο δεύτερος πυλώνας βασίζεται στην ομάδα των αραβικών κρατών που δεν έχουν ακόμη αναγνωρίσει το Ισραήλ και είναι πρόθυμα να το πράξουν και να αποκαταστήσουν τις διπλωματικές σχέσεις, παράλληλα με μια άνευ προηγουμένου καταδίκη της Χαμάς και την αποδοχή ότι δεν μπορεί πλέον να κατέχει καμία θέση ελέγχου στο Παλαιστινιακό Κράτος, στη Λωρίδα της Γάζας ή πέραν αυτής. Ο τρίτος πυλώνας είναι, εκ μέρους των συμμετεχόντων δυτικών κρατών, τα οποία δεν το έχουν ακόμη πράξει, η προθυμία να αναγνωρίσουν το Κράτος της Παλαιστίνης.
Η ηγεσία της Εβραϊκής Κοινότητας της Λισαβόνας (CIL) πάλι, ανακοίνωσε ότι «η αναγνώριση του Κράτους της Παλαιστίνης από το πορτογαλικό κράτος, είναι σημαντικό να καταστεί σαφές ότι έρχεται σε μια εποχή που οι όμηροι που κρατούνται αιχμάλωτοι από τις 7 Οκτωβρίου 2023, δεν έχουν ακόμη απελευθερωθεί από τους τρομοκράτες και οι ίδιοι αυτοί τρομοκράτες παραμένουν ενεργοί και ένοπλοι, καταπιέζοντας και θυματοποιώντας αθώους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένου του δικού τους λαού. Επιπλέον, η Χαμάς όχι μόνο συνεχίζει να υπερασπίζεται σθεναρά την εξαφάνιση του Κράτους του Ισραήλ, αλλά φιλοδοξεί επίσης να κυβερνήσει το ίδιο Κράτος της Παλαιστίνης που μόλις αναγνώρισε η Πορτογαλία».
Δεν θέλουν να χάσουν το βιλαέτι τους!
Ο 89χρονος Μαχμούντ Αμπάς (για τον οποίο το Ισραήλ θεωρεί ότι λόγω του προχωρημένου της ηλικίας του δεν θα καταφέρει να συντονίσει ένα τόσο γιγάντιο εγχείρημα), δήλωσε σαφώς πως πρόκειται για σημαντικό βήμα που «θα ανοίξει τον δρόμο για την εφαρμογή της λύσης των δύο κρατών», η οποία θα επέτρεπε στην Παλαιστίνη να ζει «δίπλα στο Κράτος του Ισραήλ με ασφάλεια, ειρήνη και καλή γειτονία».΄
Στις 22 Σεπτεμβρίου, στην βιντεοσκοπημένη ομιλία του στον ΟΗΕ, για μια ακόμη φορά, ο Αμπάς καταδίκασε τις επιθέσεις της Χαμάς κα την κάλεσε να καταθέσει τα όπλα.
«Η Χαμάς δεν θα έχει κανέναν ρόλο στην κυβέρνηση, η Χαμάς και οι άλλες φατρίες πρέπει να καταθέσουν τα όπλα τους στην Παλαιστινιακή Αρχή», είπε. Και πρόσθεσε:
«Καταδικάζουμε επίσης τους φόνους και την κράτηση πολιτών, συμπεριλαμβανομένων και των ενεργειών της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023».
(Δηλαδή οι Free Palestine είναι πιο ριζοσπαστικοί – λογικό αφού ο Αμπάς ένιωσε στο πετσί του το μαχαίρι της Χαμάς, ενώ οι ίδιοι δείχνουν να συμφωνούν με τους τρομοκράτες).
Σε απάντηση, την ίδια μέρα, η Χαμάς εκτέλεσε τρεις Παλαιστίνιους με την κατηγορία της συνεργασίας με το Ισραήλ. Είναι γνωστό ότι η Χαμάς τρομοκρατούσε εδώ και χρόνια όσους Παλαιστίνιους εργάζονταν στο Ισραήλ, κατηγορώντας τους για προδοσία.
Το ίδιο πράττει και τώρα, παρά το κύμα αναγνωρίσεων.
Αυτό σημαίνει ότι η Χαμάς δεν θέλει την ειρήνη, θέλει να επιβάλει τις απόψεις της στην περιοχή. Πανηγύρισε για τις αναγνωρίσεις, μιλώντας για «μια νίκη για τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού και τη νομιμότητα του αγώνα μας», αλλά παρέλειψε να απαντήσει στους όρους που έχουν τεθεί.
Οι τρομοκράτες έσπευσαν μάλιστα να δείξουν τις προσθέσεις τους, καθώς έδωσαν αμέσως στην δημοσιότητα άλλο ένα προπαγανδιστικό βίντεο με τον απαχθέντα την 7η Οκτωβρίου 2023 Ισραηλινογερμανό όμηρο Αλόν Οχέλ, 24 χρόνων.
Προφανώς δεν σκοπεύουν να εγκαταλείψουν το βιλαέτι τους…
Και γιατί να το κάνουν; Όταν έχουν ανά τον κόσμο τόσους υποστηρικτές και χρηματοδότες που αδιαφορούν για τους ομήρους; Δήθεν επειδή «δεν είναι το Ισραήλ, αλλά ο Νετανιάχου»!
Κατά των αναγνωρίσεων και ο Εργατικός Χέρτσογκ
Δεν είναι τυχαίο ότι ο (Εργατικός) Ισραηλινός Πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ δήλωσε ότι η αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους από δυτικές χώρες αποτελεί μια θλιβερή μέρα για όσους θέλουν την αληθινή ειρήνη. Όπως είπε, «αυτό δεν θα βοηθήσει κανέναν Παλαιστίνιο, δεν θα απελευθερώσει κανέναν όμηρο και δεν θα μας βοηθήσει στην επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Θα ενισχύσει μόνο τις δυνάμεις του σκότους».
Από την πλευρά του και το Φόρουμ Ομήρων και Αγνοούμενων Οικογενειών επέκρινε τις δυτικές κυβερνήσεις για την επισημοποίηση της αναγνώρισης του ανεξάρτητου Κράτους της Παλαιστίνης, «αγνοώντας το γεγονός ότι οι τρομοκράτες της Χαμάς συνεχίζουν να ελέγχουν την πόλη της Γάζας και να κρατούν δεκάδες ομήρους».
Με λίγα λόγια εκτός από μια τρύπα στο νερό, η Δύση έδωσε στη Χαμάς άλλο ένα φιλί της ζωής.
Αυτή τη στιγμή κράτος Παλαιστίνης έχουν αναγνωρίσει πάνω από 150 από τις 193 χώρες του ΟΗΕ. Και όχι μόνο πρόσφατα.
Τι άλλαξε με τις αναγνωρίσεις;
Οι χώρες-μέλη του Αραβικού Συνδέσμου, η Κούβα και η Νικαράγουα έγιναν οι πρώτες χώρες της Λατινικής Αμερικής που αναγνώρισαν την Παλαιστίνη, το 1988.
Την ίδια χρονιά, το ίδιο έπραξαν επίσης η πρώην Τσεχοσλοβακία, η Ουγγαρία, η Βουλγαρία και πολλά αφρικανικά και ασιατικά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της πρώην ΕΣΣΔ .
Το 2018, η Κολομβία έγινε η τελευταία χώρα της Νότιας Αμερικής που αναγνώρισε την Παλαιστίνη ως κράτος.
Στις 28 Μαΐου 2024, οι κυβερνήσεις της Ισπανίας, της Ιρλανδίας και της Νορβηγίας επισημοποίησαν την αναγνώρισή τους, ακολουθούμενες από τη Σλοβενία στις 4 Ιουνίου και την Αρμενία στις 21 Ιουνίου.
Οπότε, έχουμε και λέμε:
16 Νοεμβρίου 1988: Η Κίνα, η Κούβα και η Νικαράγουα γίνονται οι πρώτες χώρες που αναγνωρίζουν επίσημα το Παλαιστινιακό Κράτος.
18 Νοεμβρίου 1988: Η πρώην Τσεχοσλοβακία, η ΕΣΣΔ και η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας αναγνωρίζουν την ανακήρυξη του Παλαιστινιακού Κράτους από το Παλαιστινιακό Εθνικό Συμβούλιο.
24-25 Νοεμβρίου 1988: Η Ουγγαρία και η Βουλγαρία αναγνωρίζουν το ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος.
11 Απριλίου 1989: Η Πολωνία συνάπτει πλήρεις διπλωματικές σχέσεις με την Παλαιστίνη.
5 Φεβρουαρίου 2008: Κόστα Ρίκα.
Δεκέμβριος 2010: Βραζιλία, Αργεντινή, Ισημερινός.
28 Ιανουαρίου 2011: Παραγουάη.
30 Ιανουαρίου 2011: Κύπρος και Ουρουγουάη.
15 Δεκεμβρίου 2011: Ισλανδία.
8 Απριλίου 2013: Γουατεμάλα.
30 Οκτωβρίου 2014: Σουηδία.
11 Δεκεμβρίου 2014: Ιρλανδία.
17 Δεκεμβρίου 2014: Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφωνεί με την αναγνώριση της Παλαιστίνης υποστηρίζοντας ένα κοινό ψήφισμα των κυριότερων πολιτικών ομάδων.
13 Μαΐου 2015: Βατικανό.
8 Αυγούστου 2018: Κολομβία.
22 Μαρτίου 2024: Η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Μάλτα και η Σλοβενία εκφράζουν την προθυμία τους να αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος.
13 Απριλίου 2024: Η Νορβηγία και η Ιρλανδία, οι οποίες δεν είναι μέλη της ΕΕ, δηλώνουν πρόθυμες να αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος.
Απρίλιος-Μάιος 2024: Μπαρμπάντος, Τζαμάικα, Μπαχάμες, Τρινιντάντ και Τομπάγκο.
28 Μαΐου 2024: Ισπανία, Ιρλανδία και Νορβηγία.
Ιούνιος 2024: Σλοβενία και Αρμενία.
Ακολούθησε το τελευταίο κύμα με τις γνωστές προϋποθέσεις.
Και το ερώτημα που τίθεται είναι: Από το 1988 μέχρι σήμερα σε τι ακριβώς συνέβαλαν όλες αυτές οι αναγνωρίσεις;
Εμπόδισαν την πρώτη, τη δεύτερη και την τρίτη Ιντιφάδα;
Εμπόδισαν τις αποτυχίες όλων των ειρηνευτικών συνόδων και συμφωνιών, όπως αυτές του Καμπ Ντέιβιντ (2000) και Πέρες - Αραφάτ;
Εμπόδισαν τις 98 επιθέσεις αυτοκτονίας από τη Συμφωνία του Όσλο ως τον Αύγουστο του 2001;
Εμπόδισαν τη Χαμάς να αποκαλέσει «προδότες» τον Αραφάτ και τον Αμπάς (Αμπού Μάζεν);
Εμπόδισαν τη δολοφονία του Μούσα Αραφάτ, πρώην αρχηγού των παλαιστινιακών δυνάμεων ασφαλείας στη Γάζα, που είχε κατηγορηθεί για διαφθορά και τελικά δεν ήταν παρά ξεκαθάρισμα λογαριασμών.
Εμπόδισαν τον εμφύλιο μεταξύ Χαμάς και Φατάχ μετά τις «εκλογές» του 2006, όταν η Χαμάς, τον Ιούνιο του 2007, κατέλαβε τη Γάζα και… εξόρισε τη Φατάχ στη Δυτική Όχθη;
Εμπόδισαν την διάλυση της κυβέρνησης Χαμάς-Φατάχ;
Εμπόδισαν να καταφύγουν στο Ισραήλ (Αύγουστος 2008) τα μέλη της Φατάχ για να γλιτώσουν από τη Χαμάς;
Δυστυχώς τίποτε από τα παραπάνω δεν εμποδίστηκε.
Αλλά τελικά η δήθεν επίλυση σοβαρών θεμάτων «με ένα άρθρο και ένα νόμο» έχει εξελιχθεί σε παγκόσμια επιδημία…
* Η Σοφία Βούλτεψη είναι Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών ΝΔ, δημοσιογράφος.
