Πόσο πραγματικά έχουν πλήξει τη Ρωσία οι κυρώσεις;
AP
AP

Πόσο πραγματικά έχουν πλήξει τη Ρωσία οι κυρώσεις;

Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία πλησιάζει στη μαύρη επέτειο του ενός χρόνου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε από το Κίεβο την προετοιμασία του δέκατου πακέτου κυρώσεων εναντίον του Κρεμλίνου. Οι συντονισμένες δυτικές κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία έχουν ουσιαστικές συνέπειες για την πορεία του πουτινικού καθεστώτος.

Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει σε εφαρμογή εννέα πακέτα κυρώσεων και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προσπαθήσει να σφίξουν τον κλοιό απέναντι στο Κρεμλίνο, η αληθινή επίπτωση των μέτρων μένει να φανεί. Βέβαια, αρκετοί Ρώσοι ολιγάρχες και αξιωματούχοι έχουν βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα, βιώνοντας άμεσα τις κυρώσεις στις επιχειρήσεις ή τις δράσεις τους. Ωστόσο, ένα πράγμα που είναι βέβαιο είναι πως απαιτείται χρόνος, ώστε να φανούν τα αποτελέσματα των μέτρων εναντίον του Κρεμλίνου.

Η τεράστια αύξηση της τιμής του πετρελαίου και του φυσικού αερίου επέτρεψε σίγουρα στο καθεστώς να ανταπεξέλθει τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές συνέπειες των κυρώσεων. Καθώς ο Ρώσος πρόεδρος φαίνεται να προετοίμαζε την εισβολή για αρκετά μεγάλο διάστημα, θα είχε φροντίσει για την ενίσχυση των κεφαλαιακών διαθεσίμων του κράτους, ώστε να μην απειληθεί η ρευστότητα της οικονομίας. Αυτό όμως δεν μπορεί να ισχύσει για πολύ.

Η ρωσική οικονομία κατάφερε να αντέξει στις πιέσεις, παρά τις αρχικές δυσοίωνες προβλέψεις, καθώς η διαφαινόμενη πτώση έως 10% στο ΑΕΠ περιορίστηκε στο 3 με 4%. Ωστόσο, η συνέχεια προμηνύεται αρνητική, καθώς η σημαντική ανάπτυξη που προβλεπόταν, πριν ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφασίσει την πραγματοποίηση της εισβολής στην Ουκρανία, δεν έλαβε και δεν πρόκειται να λάβει χώρα στο προσεχές μέλλον. Η ύφεση έχει αναμενόμενα επικρατήσει στη χώρα, ενώ δεν αναμένεται για τον επόμενο χρόνο κάποιο θετικό σημάδι.

Το σημαντικό στοιχείο που χρειάζεται για την εφαρμογή των δυτικών κυρώσεων είναι ο χρόνος. Αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει την προσπάθεια οικονομικής πίεσης στο Κρεμλίνο σε συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία προετοιμάζεται για μία δύσκολη περίοδο. Με βάση την αρχική προετοιμασία του πριν την εισβολή, το Κρεμλίνο μπόρεσε να απορροφήσει τη μείωση περίπου 20% των εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, λόγω των δυτικών κυρώσεων. Ωστόσο, αυτό δεν είναι θα βιώσιμο για μεγάλο διάστημα. Δεν θα μπορεί δηλαδή για πολύ καιρό το καθεστώς να χρησιμοποιεί τη ρευστότητα που του δίνουν οι εξαγωγές των πλουτοπαραγωγικών πόρων του για να καλύπτει τα χρηματοδοτικά κενά.

Η μικρή πτώση στη βιομηχανική παραγωγή στη Ρωσία οφείλεται στην ενίσχυση της στρατιωτικής βιομηχανίας και την αναζωογόνηση που έχει παράσχει σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Το σχέδιο του Πούτιν, το οποίο ανακοινώθηκε πριν από λίγο καιρό, να αυξήσει τις δαπάνες της πολεμικής μηχανής του δείχνει πως αναμένεται να βασιστεί σε αυτή τη στρατηγική επιλογή.

Αυτό όμως δεν θα είναι αρκετό για να δώσει κάποια δυναμική στη ρωσική οικονομία, καθώς η απομόνωση της από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα την ωθεί σε ένα φαύλο κύκλο συρρίκνωσης. Ο στόχος βέβαια των δυτικών δυνάμεων είναι να κατευθυνθούν οι οικονομικές πιέσεις προς το καθεστώς κι όχι προς τον πληθυσμό, ώστε να έχουν κάποια επίδραση στη συμπεριφορά. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συμβαίνει προς το παρών.