Η Ρωσία, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία φαίνεται να συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι ο τερματισμός του τετραετούς πολέμου πλησιάζει, ωστόσο, όπως δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, παραμένουν «ένα ή δύο πολύ δύσκολα, πολύ επίπονα ζητήματα». Τα πιο σύνθετα θέματα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αφορούν το εδαφικό και την τύχη του μεγαλύτερου πυρηνικού σταθμού της Ευρώπης, ο οποίος βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο, σύμφωνα με το BBC.
Το Κρεμλίνο συμφωνεί ότι οι συνομιλίες βρίσκονται «στο τελικό στάδιο», ενώ το επόμενο βήμα του Ουκρανού προέδρου Βολοντίρ Ζελένσκι είναι η συνάντηση με τους Ευρωπαίους ηγέτες στη Γαλλία στις 6 Ιανουαρίου. Παρά την πρόοδο, τα «αγκάθια» ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο οποιαδήποτε συμφωνία.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει υποχωρήσει από την απαίτηση για ολόκληρη τη βιομηχανική περιοχή του Ντονμπάς, παρά τις προτάσεις συμβιβασμού του Ζελένσκι. Οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της Λουγκάνσκ και πάνω από το 75% του Ντόνετσκ, ενώ ο Πούτιν ζητά πλήρη κατοχή, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων Σλοβιάνσκ και Κραματόρσκ.
Ο Ζελένσκι προτείνει τη δημιουργία αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης υπό διεθνή έλεγχο, αλλά η πιθανότητα συμφωνίας θεωρείται χαμηλή, δεδομένης της στάσης του Κρεμλίνου.
Παράλληλα, ο μεγάλος πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια παραμένει υπό ρωσική κατοχή από τον Μάρτιο του 2022. Οι έξι αντιδραστήρες του σταθμού δεν λειτουργούν, διατηρούνται σε ψυχρή διακοπή λειτουργίας με εξωτερική τροφοδοσία από την Ουκρανία.
Το Κίεβο προτείνει να τεθεί υπό κοινή διαχείριση με τις ΗΠΑ, αλλά η Ρωσία αρνείται, υποστηρίζοντας ότι μόνο η ίδια μπορεί να εξασφαλίσει την ασφάλειά του. Ο συμβιβασμός απαιτεί υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης, η οποία όμως απουσιάζει.
Η έλλειψη αμοιβαίας εμπιστοσύνης παραμένει εμφανής. Ο Ζελένσκι δεν πείθεται από τις δηλώσεις του Πούτιν για ειρηνική πρόθεση, ενώ η Ρωσία κατηγορεί την Ουκρανία για επιθέσεις, χωρίς να παρουσιάζει αποδείξεις.
Επιπλέον, τα κρίσιμα ζητήματα περιλαμβάνουν εγγυήσεις ασφάλειας από ΗΠΑ και Ευρώπη, στρατιωτικές παρουσίες, οικονομική αποκατάσταση με τη συμβολή της Ρωσίας, καθώς και την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ή στην ΕΕ, που προσθέτουν περαιτέρω προκλήσεις στις διαπραγματεύσεις.
Τέλος, ο Ζελένσκι επιμένει σε δημοψήφισμα για κάθε συμφωνία που αφορά το Ντονέτσκ και την ευρύτερη ειρηνευτική διαδικασία, με 60ήμερη εκεχειρία για προετοιμασία. Το Κρεμλίνο θεωρεί ότι η προσωρινή εκεχειρία θα παρατείνει τη σύγκρουση, ενώ ο Τραμπ κατανοεί τη ρωσική θέση. Χωρίς τη συμμετοχή του ουκρανικού λαού, ο Ζελένσκι εκτιμά ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα στερείται νομιμοποίησης, αφήνοντας ανοιχτά τα πλέον επίπονα ζητήματα προς επίλυση.
