Black Box: Eπιστημονικός διπλωμάτης. Ο χρυσός κανόνας 90-10-1,η ρυθμιστική αρχή υδάτων και το Καζακστάν

Η Ελλάδα έχει γυρίσει σελίδα και πλέον το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι αυξημένο. Όπως πληροφορείται η στήλη οι «προτάσεις» από επενδυτές από τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ευρώπη είναι αρκετές, καθώς ζητούν πληροφορίες από τους αρμοδίους για τη νομοθεσία και το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα. Όπως μας έλεγε γνώστης των προτάσεων που κατατίθενται στα αρμόδια γραφεία, από αυτές το 90% δεν είναι τεκμηριωμένες, το 10% αξιολογείται και το 1% είναι σοβαρές επενδυτικές προτάσεις. Οι τομείς που έλκουν τους επενδυτές είναι ο τουριστικός κλάδος, ο κατασκευαστικός και η ενέργεια. Όλα δείχνουν πως το 2022 θα κυλήσει στο ίδιο θετικό επενδυτικό «τέμπο» με το 2021…

---

Πώς σας φαίνεται η ιδέα για …επιστημονικό διπλωμάτη; Στόχος είναι στη χώρα μας να δημιουργηθεί τέτοια θέση , όχι άμεσα, με στόχο να φέρει συνέργειες της ακαδημαϊκής  κοινότητας με εταιρείες. Στόχος να δημιουργηθεί ένα σύστημα καινοτομίας που θα δώσει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις, ερευνητικούς φορείς και πανεπιστήμια να συνεργάζονται. Eπαφές έχουν γίνει ήδη με εταιρείες σε αυτό το πλαίσιο και έρχονται ταξίδια γύρω στα τέλη Μαρτίου... Στην ουσία η χώρα μας κινείται σε ευρωπαϊκούς ρυθμούς, καθώς η επιστημονική διπλωματία, έχει πλέον θεσμοθετηθεί από τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα.

---

Μετά την ΡΑΕ, σε λίγα χρόνια θα μπει στη ζωή μας και η νέα ρυθμιστική αρχή υδάτων και λυμάτων, η σύσταση της οποίας προχωράει, βάσει των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει, η ελληνική κυβέρνηση για τη δημιουργία της έως το τέλος της τρέχουσας χρονιάς

Οι προπαρασκευαστικές δράσεις της σχετικής ομάδας εργασίας η οποία θα προετοιμάσει το έδαφος για να ιδρυθεί η νέα Ρυθμιστική Αρχή Λυμάτων και Υδάτων αναμένονται στο τέταρτο τρίμηνο του 2022 και φορέας υλοποίησης της μεταρρύθμισης είναι το ΥΠΕΝ.

Η ίδρυση της νέας ρυθμιστικής αρχής για τα ύδατα και τα λύματα, με απώτερο χρονικό ορίζοντα το τέλος του 2023, αναδεικνύονταν και στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που συνόδευε την έγκριση του ελληνικού σχεδίου για ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης.

Η Αρχή θα αναλάβει σαφείς και συγκεκριμένες αρμοδιότητες και ευθύνες, οι οποίες θα προκύψουν ως αποτέλεσμα μελέτης και εκτεταμένης διαβούλευσης με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη .

Ρόλος της θα είναι, μεταξύ άλλων, η ενίσχυση της εποπτείας των φορέων διαχείρισης υδάτων, η ενδυνάμωση της διακυβέρνησης του συστήματος διαχείρισης των υδάτων και λυμάτων, η βελτίωση της διοικητικής, τεχνικής, οργανωτικής και οικονομικής επάρκειας των φορέων παροχής υπηρεσιών ύδατος, αλλά και η ανάπτυξη και εφαρμογή μιας τιμολογιακής πολιτικής σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».

---

Για το τραπεζικό ράλι στο ελληνικό χρηματιστήριο έχετε ενημερωθεί αναλυτικά. Εμείς θα κάνουμε και ένα σχόλιο για μία άλλη τραπεζική μετοχή, αυτή της Τράπεζας της Ελλάδος, για την οποία οι απόψεις διίστανται. Άλλοι υποστηρίζουν πως κακώς διαπραγματεύεται αφού πλέον είναι «υποκατάστημα» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πως μόνο αυτή και η αντίστοιχη του Βελγίου διαπραγματεύονται. Να πούμε βέβαια πως η μετοχή της τράπεζας του Βελγίου είναι πιο ελκυστική με βάση τα θεμελιώδη από την Ελλάδος και απουσιάζουν οι «αφαιμάξεις» που κάνει το Ελληνικό Δημόσιο στην Ελλάδος. Άλλοι τώρα υποστηρίζουν πως αφού είναι εισηγμένη δεν έχουν λόγο να μπαίνουν σε τέτοιες κουβέντες. Δίνεται ως επιλογή στους επενδυτές και κάποιοι είναι και φανατικοί μέτοχοί της. Γιατί η Ελλάδος παρά τις… αφαιμάξεις του Δημοσίου πάντα δίνει μέρισμα και φυσικά στα χρόνια των μνημονίων δε χρειάστηκε κεφάλαια, ούτε μηδένισε χαρτοφυλάκια επενδυτών.

---

Η στήλη επειδή αγαπά το Ελληνικό Χρηματιστήριο και θέλει οι επενδυτές να έχουν πολλές επιλογές συντάσσεται με τη δεύτερη άποψη και δεν θα μπορούσαμε να γυρίσουμε την πλάτη σε μία μετοχή που κάθε χρόνο ανταμείβει τους μετόχους της. Τώρα μάλιστα που έχει ζωηρέψει στο ταμπλό, προφανώς, γιατί ο τραπεζικός δείκτης έχει εισροές, αλλά και γιατί παραδοσιακά κάνει κίνηση στις αρχές κάθε έτους, επειδή κόβει από τις πρώτες μέρισμα, την κοιτάνε περισσότεροι όπως δείχνουν και οι όγκοι. Χθες βέβαια κυκλοφόρησε στα χρηματιστηριακά γραφεία και μία φήμη ότι φέτος θα δώσει αυξημένο μέρισμα και μπορεί να δώσει και δωρεάν μετοχές. Μένει να δούμε αν θα επιβεβαιωθεί η φήμη, αλλά κάποια στελέχη της αγοράς που ρωτήσαμε η απάντηση ήταν πως τα έχουν ξανακούσει στο παρελθόν.

----

Μαθαίνουμε πως το χαρτοφυλάκιο ενυπόθηκων απαιτήσεων που αγόρασε η Τεχνική Ολυμπιακή περιλαμβάνει ωραία ακίνητα σε καλή περιοχή της Αττικής και η αξία τους είναι σημαντικά μεγαλύτερη.

----

Πολλά έχουν γραφτεί για το deal Attica Group με ΑΝΕΚ και το βαθύ κούρεμα στα δάνεια της ΑΝΕΚ. Χρηματιστηριακά παρατηρείται άνοδος των τιμών των μετοχών, αλλά ο μεγάλος άγνωστος είναι η σχέση ανταλλαγής. Η ΑΝΕΚ εφόσον κουρευτούν τα δάνεια θα βελτιώσει τα ίδια κεφάλαιά της και θα μείνει με μικρότερο δανεισμό. Όμως οι επενδυτές θα πρέπει να έχουν στο μυαλό τους ότι θα υπάρξει κάποια αποτίμηση και θα βγει μία τιμή μετατροπής. Άρα ίσως δούμε έντονη μεταβλητότητα στο μέλλον.

----

Έχει καθιερωθεί μια καλή ροή σε επίπεδο όχι μόνο δημοπράτησης αλλά και ανάθεσης μικρών και μεγάλων δημόσιων έργων. Για παράδειγμα, η τεχνική εταιρία Alpha Delta Constructions αποτελεί τον προσωρινό μειοδότη για την υλοποίηση των εργασιών αναβάθμισης της ασφάλειας μη στελεχωμένων σταθμών αεροναυτιλίας στην Ελλάδα. Πρόκειται για έργο ύψους 4,5 εκατ. ευρώ που έχει καταστεί επείγουσας προτεραιότητας επειδή οι υφιστάμενες υποδομές, οι οποίες κατασκευάστηκαν για την περίφραξη ραδιοβοηθημάτων, τηλεπικοινωνιακών σταθμών και ραντάρ, είναι ήδη δύο δεκαετιών. Είναι ήδη κατεστραμμένες και ως εκ τούτου είναι εύκολα προσβάσιμες από μη εξουσιοδοτημένα άτομα. Υπάρχουν ακόμη θέματα ασφαλείας συστημάτων αεροναυτιλίας που χαρακτηρίζονται ως κρίσιμες υποδομές για την ασφάλεια των πτήσεων.

---

Aνοίγει τον χορό των αξιολογήσεων η Fitch σήμερα. Στις δέκα το βράδυ περίπου ώρα Ισπανίας η αξιολόγηση, όπως μας είπαν.  Η αγορά θεωρεί πιθανή μια αναβάθμιση των προοπτικών της Ελλάδας σε «θετικές» από «σταθερές», κίνηση που θα ανοίξει τον δρόμο για αναβάθμιση της βαθμολογίας της αργότερα φέτος και ανάκτηση της πολυπόθητης επενδυτικής βαθμίδας το αργότερο μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2023.

Μία αναβάθμιση έστω και των προοπτικών θα έχει θετικό αντίκτυπο και στο επιτόκιο δανεισμού και θα διαμορφώσει ένα πιο θετικό κλίμα για τις αξιολογήσεις που θα ακολουθήσουν αργότερα φέτος. Υπάρχουν και αυτοί βέβαια που βλέπουν αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας. Ουδείς γνωρίζει τι θα γίνει.. Η σιωπή της Fitch θα «σπάσει» (;) και η αγορά αγωνιά.

Η Ελλάδα χρειάζεται μια αναβάθμιση κατά δύο βαθμίδες από τουλάχιστον έναν από τους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας S&P, Fitch, DBRS, ώστε να επιστρέψει στην επενδυτική κατηγορία. Με βάση την τρέχουσα αξιολόγηση του οίκου Moody’s, απέχει τρεις βαθμίδες από την επενδυτική διαβάθμιση. 

---

 Υπενθυμίζεται πως σε πρόσφατη έκθεση της η JP Morgan βλέπει 75% πιθανότητα αναβάθμισης της Ελλάδας από τους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας S&P, Fitch και DBRS και 90% πιθανότητα αντίστοιχης κίνησης από τον οίκο Moody’s φέτος.

Μετά την Fitch  ακολουθούν η Moody’s και η DBRS στις 18 Μαρτίου και η S&P στις 22 Απριλίου. H εκτίμηση της JP Morgan είναι πως η Ελλάδα μπορεί να επιστρέψει στην επενδυτική βαθμίδα προς το τέλος του 2022 η στις αρχές του 2023.

 Η ατζέντα των μεταρρυθμίσεων, η τόνωση της οικονομίας από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ και το σταθερό πολιτικό περιβάλλον θα διατηρήσουν τη θετική δυναμική της βαθμολόγησης του αξιόχρεου της χώρας. Το 2021 οι οίκοι αξιολόγησης αναβάθμισαν τις προοπτικές λίγων χωρών της ευρωζώνης. Ελλάδα, Κύπρος, Πορτογαλία και Ιταλία ήταν πι χώρες που είδαν αναβαθμίσεις της βαθμολογίας τους.

---

Ψήφο εμπιστοσύνης στις ελληνικές μετοχές δίνει η HSBC, εκτιμώντας ότι η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά θα ενισχυθεί φέτος χάρη στις φθηνές αποτιμήσεις και την κυκλική ανάκαμψη της οικονομίας με τις μετοχές των τραπεζών να είναι στο επίκεντρο.

Προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 4,5% το 2022 με την οικονομία την επόμενη διετία να αναπτύσσεται με 4%, ευνοούμενη από τον τουρισμό και το Ταμείο Ανάκαμψης. Ο στόχος της κυβέρνησης να επιστρέψει ο τουρισμός σε επίπεδα άνω του 50% του 2019 επετεύχθη πέρυσι και η Ελλάδα μπορεί να ελπίζει σε ισχυρή τουριστική σεζόν φέτος, εκτιμά η βρετανική τράπεζα.

 Ο πολλαπλασιαστής κερδών (Ρ/Ε) της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς είναι ελκυστικός και χαμηλότερος από άλλες αναδυόμενες αγορές, γύρω στο 10,9x για τα κέρδη του 2021 και στο 9,4x για τα αναμενόμενα κέρδη του 2022, καθώς προβλέπει αύξηση της κερδοφορίας 15,4%.

Σύμφωνα με την HSBC, ένας άλλος ενισχυτικός παράγοντας για την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά και τις αποτιμήσεις είναι οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων που είναι χαμηλές σε σύγκριση με αυτές ομολόγων στις αναδυόμενες αγορές.

---

Η Όμικρον μπορεί να καλπάζει διεθνώς, αλλά η αγορά της τέχνης στην Κίνα δεν καταλαβαίνει τίποτα! Η χώρα αντιπροσωπεύει το 36% της παγκόσμιας αγοράς στις δημοπρασίες όπως τουλάχιστον υποστηρίζει η ετήσια έκθεση της Art Market. Καθόλου τυχαία, πολλές μεγάλες γκαλερί τα τελευταία χρόνια έχουν ανοίξει παραρτήματα στην Ασία καθώς η τοπική αγορά γνωρίζει άνθιση. Η κινεζική ζωγραφική, η καλλιγραφία και η πορσελάνη εξακολουθούν να κυριαρχούν στις πωλήσεις δημοπρασιών, αλλά η δίψα των συλλεκτών για διεθνή, μεγάλα ονόματα έφερε πέρυσι και τον δικό μας Τάκη σε έκθεση που του αφιέρωσε η κορυφαία γκαλερί White Cube στο Χονγκ Κονγκ.

Οι αγοραστές από την Ασία αντιπροσώπευαν το 40% των πωλήσεων στην αγορά σύγχρονης τέχνης τη χρονιά έως τον Ιούνιο του 2021, ξεπερνώντας τις ΗΠΑ (32%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (16%). Η ασιατική αγορά «έχει γίνει ουσιαστικά η κύρια ζώνη στον κόσμο για την ανταλλαγή σύγχρονων έργων τέχνης», αναφέρει η έκθεση. Σύμφωνα με τους Sotheby’s και Christie’s, οι Ασιάτες αγοραστές αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο των μεγάλων διεθνών πωλήσεων.

---

Ιδιαίτερα το Χονγκ Κονγκ αναδείχθηκε ως νέος πόλος έλξης για καλλιτέχνες «red chip» – δηλαδή νέες υπογραφές που προκαλούν φρενήρεις προσφορές διεθνώς – όπως είναι ο Αμερικανός Avery Singer και ο Γκανέζος σταρ Amoako Boafo. Εξίσου σημαντικό κι αυτό: το Χονγκ Κονγκ αναδεικνύεται επίσης ως μία από τις μεγαλύτερες νέες πρωτεύουσες για πωλήσεις NFT . Το 2021, οι συλλέκτες και οι έμποροι ξόδεψαν 127 δισεκατομμύρια δολάρια σε NFT. Ποιοι έβαλαν πλάτη στην αγορά τους; Το Χόλιγουντ, οι διασημότητες του αθλητισμού και μεγάλα brands όπως η Coca-Cola, η Gucci, η Nike και η Adidas, έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης – και χρήμα –, σύμφωνα με τον Guardian. Το κύρος και η τεράστια απήχηση αυτών των διάσημων ονομάτων επηρέασε δραστικά τις αγοραπωλησίες NFT και τη βιομηχανία blockchain συνολικά. Μας κάνει εντύπωση όμως κι ένα άλλο νούμερο κόντρα στους άρρωστους καιρούς μας. Οι δημοπρασίες πολυτελείας στον οίκο Sotheby's – από ρούχα, κοσμήματα, ρολόγια, τσάντες, κρασιά και ουίσκι – ξεπέρασαν το 1 δισεκατομμύριο δολάρια, για πρώτη φορά, το 2021.

Αντίστοιχα, υπήρξε μια αύξηση 50% στους millennials που αγόρασαν και έκαναν προσφορές στις πωλήσεις του Christie’s. Αρχίζουμε, λοιπόν, να βλέπουμε ότι το χρήμα δεν κινείται μόνο από νέες αγορές όπως η Ασία, αλλά και από τη νεότερη γενιά με κόσμο σαφώς πιο δυναμικό και εξωστρεφή.

---

Το Καζακστάν φεύγει σιγά σιγά από την επικαιρότητα. Πέρα από τον τραγικό απολογισμό των νεκρών και των τραυματιών και τις εν εξελίξει ευρισκόμενες «εκκαθαρίσεις», υπάρχουν και συνέπειες που έχουν οικονομικό ενδιαφέρον, άμεσο ή έμμεσο, για τις δυτικές αγορές. Άμεσο είναι στην περίπτωση της καζακικής fintech Kaspi, η οποία κατέχει μερίδιο πάνω από 50% στην ηλεκτρονική τραπεζική αγορά και τις ηλεκτρονικές πληρωμές στο Καζακστάν.

 Η Kaspi μπήκε θριαμβευτικά στο χρηματιστήριο του Λονδίνου τον Νοέμβριο του 2020 και ακολούθησε εξαιρετικά θετική πορεία, υπετριπλασιάζοντας την τιμή της. Με το άκουσμα των νέων από το Καζακστάν, η μετοχή της έπεσε κατά 40% μέσα μια μέρα και παρά την ανάκαμψή της, βρίσκεται ακόμα σχεδόν 20% κάτω από την τιμή του τέλους του χρόνου. Την κατάσταση δεν βοηθά το γεγονός πως μέχρι πριν λίγα χρόνια βασικός της μέτοχος ήταν ο ανηψιός του πρώην προέδρου Ναζαρμπάγιεφ, ο οποίος δεν φαίνεται να τα πηγαίνει πλέον πολύ καλά με τον διάδοχό του. Μιλώντας για τον Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, πρόεδρο της χώρας για πάρα πολλά χρόνια, ορισμένοι μελετηροί δημοσιογράφοι υποθέτουν πως αρκετές δυτικές εταιρείες καραδοκούν προκειμένου να συμμετάσχουν στην διαδικασία αλλαγής των μετοχικών ισορροπιών σε πολλές Καζακικές εταιρείες, καθώς ο έλεγχος θα φεύγει σταδιακά από τους ανθρώπους του περιβάλλοντος του Ναζαρμπάγιεφ προς αυτούς του διαδόχου του Τοκάγιεφ.

Ας μην εκπλαγούμε αν μερικές μεγάλες δυτικές εταιρίες, ειδικά στον τομέα της εξόρυξης μετάλλων και της ενέργειας, γίνουν ξαφνικά συνεταίροι των κρατικών ή ημικρατικών επιχειρήσεων της αχανούς αυτής χώρας. Αν ακούσουμε πως η πρωτεύουσα της χώρας, η οποία ονομάστηκε Νουρσουλτάν προς τιμήν του πρώην προέδρου, θα αποκτήσει και πάλι το παλιό της όνομα (Αστάνα), θα πρέπει να τεντώσουμε τις κεραίες μας και να περιμένουμε να ακούσουμε τα ονόματα των νέων δυτικών «συνεταίρων» αυτής της πολύπαθης αλλά και πολύ πλούσιας χώρας.

---

Το Bitcoin και το Εthereum κατέγραψαν ράλι μετά την ανακοίνωση της εκτίναξης του πληθωρισμού στις ΗΠΑ στο υψηλότερο σημείο εδώ και σαράντα χρόνια. Οι αγορές κρυπτονομισμάτων είχαν διορθώσει σημαντικά λόγω των αναμενόμενων αυξήσεων επιτοκίων, αλλά και την αντίδραση των κεντρικών τραπεζών.

Μετά από εβδομάδες απωλειών, το bitcoin σημείωσε ράλι πάνω από τα 44.000 δολάρια και το Εthereum ανέβηκε πάνω από τα 3.300 δολάρια την Τετάρτη.