Η ώρα της υδρογονοκίνησης μπορεί να μην είναι και τόσο μακριά: το πρώτο πρατήριο ανεφοδιασμού οχημάτων με υδρογόνο (Hydrogen Refueling Station – HRS) είναι γεγονός και έχει τα σήματα της AVIN - με τον όμιλο Motor Oil να υπερηφανεύεται πως έχει στο ενεργητικό του μια μεγάλη πρωτιά που θα βοηθήσει την Ελλάδα να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δημιουργία σταθμών «πολλαπλών» καυσίμων στα διευρωπαϊκά δίκτυα.
Το γεγονός ότι πλέον ένα ηλεκτροκίνητο φορτηγό κυψελών υδρογόνου (Fuel Cell Electric Vehicle - FCEV) μπορεί να έρθει στη χώρα μας από την Ευρώπη, μέσω Ιταλίας, και να ανεφoδιαστεί στους Αγίους Θεοδώρους, όπου βρίσκεται και το πρώτο πρατήριο υδρογόνου, προκειμένου να κινηθεί για όσο χρειαστεί στη χώρα μας και στη συνέχεια να επιστρέψει στην αφετηρία του, και πάλι μέσω Ιταλίας, ανοίγει ένα καινούργιο κεφάλαιο και στον τομέα των μεταφορών, και στον τομέα των μηδενικών ρύπων.
Γιατί ο μόνος «ρύπος» που εκπέμπουν στην ατμόσφαιρα τα ηλεκτροκίνητα οχήματα υδρογόνου (με τις λεγόμενες κυψέλες υδρογόνου να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια για τη λειτουργία του ηλεκτροκινητήρα που κινεί το όχημα) είναι… υδρατμοί, δηλαδή καθαρό νερό!
Και αυτό βεβαίως ισχύει και για τα βαρέα οχήματα, τα φορτηγά και τα λεωφορεία, που αποτελούν ένα προνομιακό πεδίο εφαρμογής του υδρογόνου (ο ανεφοδιασμός διαρκεί όσο και το φουλάρισμα ενός κλασικού ρεζερβουάρ με υγρά καύσιμα) προσφέροντας αυτονομία πολλών εκατοντάδων χιλιομέτρων. Και είναι αυτό, η ταχύτητα ανάκτησης της αυτονομίας, ένα σημαντικό πλεονέκτημα των FCEVs.
Δεν είναι τυχαίο, που στην παρουσίαση στους δημοσιογράφους του πρώτου αυτού πρατηρίου έγινε λόγος για δημιουργία ακόμα δύο: ενός στην εθν. Οδό Αθηνών-Πατρών στην Ακράτα (στο ρεύμα προς Πάτρα, καθώς , των Αγίων Θεοδώρων βρίσκεται στο ρεύμα προς Αθήνα) και ενός στο Θριάσιο Πεδίο, για τον ΟΣΣΥ. Αντιλαμβάνεστε ότι η «παράπλευρη» είδηση της ημέρας αφορά την προμήθεια λεωφορείων υδρογόνου για τις αστικές συγκοινωνίες.
Πόσο ασφαλές είναι το υδρογόνο; Η αλήθεια είναι πως η διαχείρισή του απαιτεί υλικά υψηλών προδιαγραφών και θέτει σημαντικές απαιτήσεις ως προς τα μέτρα ασφαλείας. Τα στοιχεία αυτά αναπόφευκτα ανεβάζουν και το κόστος, καθώς έχουμε πχ. να κάνουμε με δεξαμενές ικανές να αντέχουν πολύ ψηλές πιέσεις (το υδρογόνο φυλάσσεται συμπιεσμένο υπό πίεση 380 και 700 bar) κατασκευασμένες από μοντέρνα, σύνθετα υλικά, με ανθρακονήματα κλπ. προκειμένου να περιορίζεται το βάρος τους, σε σχέση με αντίστοιχες χαλύβδινες. Ενώ και οι σωληνώσεις είναι επίσης από υψηλών προδιαγραφών ανοξείδωτο ατσάλι.
Σημειώνουμε στο σημείο αυτό ότι η χαμηλότερη πίεση χρησιμοποιείται συνήθως σε βαρέα οχήματα, ενώ στα μικρότερα, επιβατικά, επιλέγεται η μεγαλύτερη πίεση προκειμένου να περιοριστεί ο όγκος του αερίου, λόγω του μικρότερου χώρου που είναι διαθέσιμος για τις αντίστοιχες «μπουκάλες».
Από τεχνοοικονομική σκοπιά, ο σταθμός υδρογόνου της AVIN στους Αγίους Θεοδώρους είναι μια επένδυση της τάξης των 3 εκατ. ευρώ και προέκυψε με τεχνογνωσία της Coral Gas και της bfs, εταιρειών του Ομίλου Motor Oil -με την πρώτη να έχει αναλάβει την προμήθεια και μεταφορά του πράσινου υδρογόνου καθαρότητας 99,997% από το εξωτερικό (από την Αυστρία) και τη δεύτερη να έχει υλοποιήσει το απαιτητικό έργο κατασκευής και επίβλεψης δοκιμαστικής λειτουργίας και ασφαλείας του πρατηρίου.
Πρόκειται για - ένα έργο που διακρίνεται για σημαντικές πρωτιές σε εθνική, περιφερειακή και ευρωπαϊκή κλίμακα. Είναι το πρώτο, δημόσια προσβάσιμο, εμπορικό πρατήριο υδρογόνου που κατασκευάζεται στη χώρα μας και ένα από τα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Είναι επίσης το πρώτο που υλοποιείται στην Ευρώπη με συγχρηματοδότηση (κατά 50%) από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Connecting Europe Facility (CEF) – Transport.
Σημειώστε ότι σε αυτή τη φάση η Motor Oil δεν μπορεί να παράγει «πράσινο» υδρογόνο, αλλά «γκρι», από φυσικό αέριο. Σε λίγο καιρό όμως θα είναι σε θέση να παράγει το δικό της πράσινο υδρογόνο επί τόπου, με μία εγκατάσταση ηλεκτρόλυσης 50 MW, που θα τροφοδοτείται με ρεύμα από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Σε κάθε περίπτωση το υδρογόνο θα μεταφέρεται στον χώρο του πρατηρίου με ειδικό τρέιλερ, φορτωμένο με 1,0 τόνο υδρογόνου, που επαρκεί για τον ανεφοδιασμό 200 επιβατικών αυτοκινήτων, και φυλάσσεται σε 111 υψηλών προδιαγραφών δεξαμενές (ή αν θέλετε, «μπουκάλες»), που συγκροτούν 9 ομάδες αποθήκευσης.
Απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους, ο Γενικός Διευθυντής της AVIN OIL, κ. Ιωάννης Ραπτάκης δήλωσε μεταξύ άλλων ότι: “Το υδρογόνο αναμένεται να έχει σημαντικό ρόλο για την παραγωγή καυσίμων μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος. Εμείς σήμερα ανοίγουμε αυτή τη δυνατότητα στον τελικό καταναλωτή, ανοίγουμε τον δρόμο στην υδρογονοκίνηση, κόβοντας πρώτοι το νήμα στις μελλοντικές λύσεις που ήδη δοκιμάζονται στην Ευρώπη”. Είπε επίσης ότι το υδρογόνο «Έχει νόημα για κυκλικές μεταφορές, αλλά και στη ναυτιλία μικρών αποστάσεων».
Από την πλευρά του, ο Γενικός Διευθυντής της Coral Gas, κ. Παναγιώτης Χαριτόπουλος είπε πως: “Στην Coral Gas έχουμε στόχο να ηγηθούμε στην ενεργειακή μετάβαση … είμαστε περήφανοι που συμβάλλουμε σε έναν πιο καθαρό και βιώσιμο μέλλον”.
Στην εκδήλωση το παρών έδωσε ο Γιώργος Χατζημαρκάκης, CEO της Hydrogen Europe, που συμμετείχε σε μια ανοιχτή συζήτηση με τον Κωνσταντίνο Χατζηφώτη, Διευθυντή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Ομίλου Motor Oil.
O κ. Χατζημαρκάκης σημείωσε ότι: “Η χρήση του υδρογόνου στο αυτοκίνητο είναι μόνο μία από τις εφαρμογές του. Ακόμα μεγαλύτερη όμως μπορεί να είναι η χρήση του στα διυλιστήρια». Ενώ σε σχέση με το υψηλό προς το παρόν κόστος (που στο εξωτερικό είναι της τάξης των 15 €/kg) τόνισε ότι αυτό θα πέσει όσο η χρήση του υδρογόνου θα επεκτείνεται.
Ενώ ο κ. Χατζηφώτης δήλωσε: “Η κατασκευή και λειτουργία του πρώτου εμπορικού, δημόσια προσβάσιμου πρατήριου υδρογόνου στην Ελλάδα, μέσω και της συνδυαστικής αξιοποίησης ενωσακών χρηματοδοτικών εργαλείων, αποτελούν ένα πρωτοποριακό επίτευγμα και προσθέτουν ένα σημαντικού συμβολισμού ορόσημο στην αλυσίδα αξίας υδρογόνου που αναπτύσσει ο Όμιλος Motor Oil”.