Υπερπολιτικοποίηση

Όπως σίγουρα θα έχετε κι εσείς διαπιστώσει, η πανδημία λειτούργησε ως ακόμη μια αφορμή πολιτικής διαμάχης. Τα πάντα γύρω από την πανδημία έχουν πολιτικοποιηθεί.

Οι ρωσόφιλοι θέλουν να κάνουν το ρωσικό εμβόλιο και οι αμερικανόφιλοι το αμερικανικό, οι αριστεροί μιλούν για το δικαίωμα στη διαμαρτυρία και οι δεξιοί για το δικαίωμα στον εκκλησιασμό, οι φίλοι της κυβέρνησης σπεύδουν να υποστηρίξουν κάθε της επιλογή και οι αντίπαλοί της να την καταδικάσουν ακόμη και για το «καλημέρα».

Ένα θέμα όπου κατεξοχήν η πολιτική έπρεπε να έχει απλώς συντονιστικό και εκτελεστικό ρόλο, ένα θέμα όπου θα περίμενε κανείς οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου να συνεργαστούν στην προσπάθεια της αναζήτησης της καλύτερης λύσης, αλλά και της εφαρμογής της, έγινε - όπως συνήθως - αφορμή μικροπολιτικής αντιπαράθεσης, όχι μόνο από τα κόμματα, αλλά και από τους πολίτες.

Οι επιπτώσεις αυτής της συνήθειάς μας, γιατί περί συνήθειας πρόκειται, είναι κι αυτές ορατές. Όταν ο συνωστισμός στις πλατείες εν μέσω της πανδημίας θεωρείται κάτι σαν αντικυβερνητική διαδήλωση ή όταν ενώπιον των κανονικών διαδηλώσεων ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δηλώνει ότι είναι διατεθειμένος να αναλάβει το ρίσκο της μετάδοσης του ιού, τότε αρχίζει κανείς να αναρωτιέται για τις πραγματικές προτεραιότητές μας.

Ιδίως μάλιστα, όταν από ένα σημείο και μετά είναι εμφανές πως στη στάθμιση των επιμέρους μέτρων που λαμβάνει η κυβέρνηση αχνοφαίνονται μερικές φορές αντίστοιχες σταθμίσεις από την ανάποδη, προφανώς όμως όχι με την ίδια ένταση.

Αυτή η υπερπολιτικοποίηση σε κανονικές περιπτώσεις είναι απλώς ένα ενοχλητικό χούι που δεν επιτρέπει στις κοινωνίες να εστιάσουν στα όντως σημαντικά. Σήμερα, έχει κόστος που μετριέται σε ανθρώπινες ζωές. 

Βεβαίως, κάθε απόφαση για την αντιμετώπιση των μέτρων έχει αναγκαστικά και πολιτικές ή ιδεολογικές πτυχές. Βεβαίως, η αυστηρή κριτική από την αντιπολίτευση μπορεί να λειτουργήσει ως διορθωτική δύναμη όταν η κυβέρνηση χάνει τον γνώμονά της. Αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με κάτι άλλο. Η εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος μπαίνει σε δεύτερη μοίρα έναντι της απόκτησης μικροπολιτικών κερδών. 

Να το πω κι αλλιώς: Όποιος σκέφτεται «μακάρι να αυξηθούν κι άλλο οι θάνατοι για να πέσει η κυβέρνηση «ή «μακάρι να κολλήσουν όσοι μαζεύονται στις πλατείες/στις εκκλησίες/στις διαδηλώσεις για να μάθουν» ή ακόμη χειρότερα «δε θα κάνω εμβόλιο γιατί δε γουστάρω την κυβέρνηση» σκέφτεται πολύ λάθος για να μην πω κάτι χειρότερο.

Κι αυτός είναι ένας από τους πολλούς λόγους που οι φιλελεύθεροι θέλουμε πεδία της δημόσιας δράσης θωρακισμένα έναντι αυτής της πολιτικοποίησης - όπως την οικονομία.

Όταν προτιμάμε να μην αναζητάμε πώς θα καλύψουμε αποτελεσματικότερα τις ανάγκες και τις επιθυμίες, τις δικές μας και των συνανθρώπων μας, αλλά να κοιτάμε πώς θα αποκομίσουμε εμείς και οι πολιτικές μας ομάδες οφέλη έναντι των αντιπάλων μας, τότε μετατρέπουμε ένα παιχνίδι θετικού αθροίσματος, όπου όλοι κερδίζουν, σε μηδενικού ή και αρνητικού αθροίσματος όπου στην καλύτερη περίπτωση ό,τι κερδίζει ο ένας πρέπει να το χάσει ο άλλος.

Και πολλές φορές, όπως υπογραμμίζει η συγκυρία της πανδημίας, μιλάμε για ανθρώπινες ζωές.