Το δικαίωμα στη διαμαρτυρία είναι θεμελιώδες

Για άλλη μια φορά «προκόψαμε» ως φιλελεύθερη δημοκρατία με τον ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση να ασκεί τον έλεγχο της κυβέρνησης.

Ήδη από το πρώτο κύμα της πανδημίας και με αφορμή την ψήφιση του περιβαλλοντικού νομοσχεδίου είχαμε επισημάνει ότι είναι προβληματική η νομοθέτηση όταν ισχύουν περιορισμοί στις συναθροίσεις γιατί δεν πρέπει να καταργείται το δικαίωμα των πολιτών στη διαμαρτυρία. Μάλιστα τότε (5.5.2020) κάναμε ευθέως λόγο για πολιτικό ατόπημα. Το θέμα επανήλθε πάλι τώρα με την ψήφιση του νομοσχεδίου για την Παιδεία που έχει προκαλέσει και με τρόπο αναμενόμενο αντιδράσεις.

Στην προχθεσινή συνέντευξη με τον Αλέξη Τσίπρα, ο Αντώνης Σρόιτερ τον ρώτησε αν αποδέχεται το ρίσκο να κολλήσει κάποιος κορονοϊό στα συλλαλητήρια για την Παιδεία στο όνομα της δημοκρατίας. Και εκείνος απάντησε ότι αποδέχεται το ρίσκο αυτό γι αυτό και θεωρεί ότι θα ήταν ορθό η κυβέρνηση να μην φέρει το νομοσχέδιο προς ψήφιση.

Όλα λάθος.

Καταρχάς, ο κ.Σρόιτερ ως δημοσιογράφος θα έπρεπε να ξέρει ότι οι πολίτες στο όνομα της δημοκρατίας είμαστε πανέτοιμοι να κάνουμε τα πάντα. Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα που εξασφαλίζει το οξυγόνο που αναπνέουμε. Η ελευθερία για τον πολίτη είναι ακριβώς αυτό: Οξυγόνο και η δημοκρατία είναι το πολίτευμα που το εξασφαλίζει.

Μόνο που ακριβώς επειδή η Ελλάδα είναι μια δυτική δημοκρατία οι πολίτες δεν χρειάζεται να κάνουν καμία δραματική θυσία για να αναπνέουν, αυτό τους το εξασφαλίζει η δημοκρατική συνθήκη.

Ο κ. Τσίπρας από την πλευρά του έδωσε τη σωστή απάντηση σε μια απόλυτα λανθασμένη ερώτηση αλλά το έκανε με λάθος τρόπο.

Να οφείλεται άραγε αυτό στην αδυναμία του ακόμα να επιχειρηματολογήσει έξω από το εύκολο πλαίσιο των συνθημάτων (ενώ έχει βελτιωθεί δραματικά, πρέπει να το επισημάνουμε αυτό) ή μήπως ο λανθασμένος τρόπος που απάντησε έχει να κάνει με βαθιές ιδεολογικές στάσεις απέναντι στη φιλελεύθερη δημοκρατία και η απάντησή του είναι δηλωτική του σταθερά βολονταριστικού τρόπου με τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ πολιτεύεται;

Η ριζοσπαστική αριστερά είναι μια υπόθεση που στηρίζεται σε ένα συναισθηματικό και όχι ορθολογικό υπόβαθρο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα με τη ριζοσπαστική αριστερά παγκοσμίως είναι ότι δεν αναγνωρίζει την ευπάθεια των θεσμών της φιλελεύθερης δημοκρατίας και υποκινούμενη από ένα βολονταρισμό μπορεί και να πετάξει μια κουβέντα του στυλ «Αποδέχομαι το ρίσκο». 

Ο κ. Τσίπρας και το κόμμα του θα πρέπει να το καταλάβουν. Στις φιλελεύθερες δημοκρατίες, εφόσον αυτές λειτουργούν, δεν χρειάζεται να αναλαμβάνουμε οποιοδήποτε ρίσκο για να αναπνέουμε τον αέρα της ελευθερίας. Οι φιλελεύθερες δημοκρατίες είναι αυτές που εγγυώνται με τρόπο απόλυτο και καθολικό (για κάθε συνθήκη) ότι ο πολίτης δεν θα τεθεί ποτέ προ υπαρξιακών διλημμάτων στα οποία η απάντηση κάθε ελεύθερης συνείδησης είναι απολύτως αυτονόητη.

Το αίτημα η κυβέρνηση να σταματήσει να νομοθετεί όσο ισχύουν περιοριστικά μέτρα για τις συναθροίσεις είναι απολύτως σωστό. Όχι όμως επειδή έτσι θέλει να συμβεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Όχι βολονταριστικά αλλά στη βάση των ίδιων των αρχών της φιλελεύθερης δημοκρατίας.

Κι εδώ επανέρχεται το γνωστό δίλημμα. Τελικά η χώρα χρειάζεται ένα φιλελεύθερο κόμμα για να υπερασπίζεται τη δημοκρατία με τους όρους της ίδιας της δημοκρατίας ή αρκούν οι φιλελεύθεροι θύλακες στα κόμματα;

Αντίθετα από κάποιους που μας λένε το αδιανόητο ότι οι δημοκρατικές κυβερνήσεις δεν έχουν συμφέρον να καταπιέζουν τους πολίτες (ναι, το διαβάσαμε κι αυτό) εμείς πιστεύουμε ακριβώς το αντίθετο: Κάθε κυβέρνηση και η πιο δημοκρατική παραμένει μια εξουσία και η φύση της εξουσίας, δηλαδή κάθε οντότητα που διαθέτει ισχύ, είναι να την εξαντλεί τα όρια της και ιδανικά να τα ξεπερνά. Αυτή είναι η φύση και των πιο δημοκρατικών εξουσιών.

Η παρατήρηση αυτή δεν απαντά βέβαια αυτομάτως στο δίλημμα που θέσαμε γιατί η απάντηση δεν είναι προφανής. Όμως το θέμα που έχει δημιουργηθεί αποδεικνύει δύο πράγματα: Πρώτον ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να λειτουργήσει ως θεματοφύλακας των αρχών της φιλελεύθερης δημοκρατίας και κατά δεύτερον η κεντροδεξιά αδυνατεί να αποτινάξει τον αυταρχικό πυρήνα της πολιτικής της ταυτότητας ακόμα κι όταν έχει αρχηγό ένα φιλελεύθερο όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης.