Συμβασιούχοι στη Δημόσια Διοίκηση: Μύθοι και πραγματικότητα

Συμβασιούχοι στη Δημόσια Διοίκηση: Μύθοι και πραγματικότητα

Του Λεωνίδα Χριστόπουλου*

Το κυβερνητικό αφήγημα για τους συμβασιούχους ορισμένου χρόνου και έργου στο Δημόσιο, συνοψίζεται στη φράση του νέου Υπουργού Εσωτερικών: «δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να συνεχιστεί αυτό το ιδιότυπο καθεστώς ομηρίας χιλιάδων συμβασιούχων, το οποίο, δυστυχώς, δημιουργήθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια, τις προηγούμενες δεκαετίες». Ο μύθος αυτός όμως δεν αντέχει στη δοκιμασία της πραγματικότητας, όπως αυτή αποκαλύπτεται από τα στοιχεία, των επίσημων πηγών του Κράτους.

Καθ' όλη τη διάρκεια του 2014, οι συμβασιούχοι ορισμένου χρόνου στη Δημόσια Διοίκηση, πλην Νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ), δεν ξεπέρασαν τους 63.000. Ο αριθμός αυτός αφορά στο Μάιο, μήνα κατά τον οποίο έχουμε κάθε χρόνο την κορύφωση της σύναψης συμβάσεων. Τι συνέβη από εκεί και πέρα: Μάιος 2015: 67.278, Μάιος 2016: 71.699, Μάιος 2017: 76.971 κα Μάιος 2018: 88.542. Η σωρευτική αύξηση όλα αυτά τα χρόνια είναι 40,5%. Αν μάλιστα συμπεριλάβουμε και τα ΝΠΙΔ, το Μάιο του 2018 για πρώτη φορά μετά από έξι (6) χρόνια οι συμβασιούχοι έσπασαν το φράγμα των 100.000. Αλλά για να μην χρησιμοποιούμε μόνο το συγκεκριμένο μήνα, η σωρευτική αύξηση μεταξύ Αυγούστου 2014 και Αυγούστου 2018 φτάνει το 23,5% (από 49.434 σε 61.150).

Η Κυβέρνηση μας λέει πως αυτό δεν έχει μεγάλη σημασία, καθώς οι συμβασιούχοι που πληρώνονται από τον κρατικό προϋπολογισμό μειώθηκαν ή έμειναν στάσιμοι. Η αλήθεια, όμως, είναι πως το δημοσιονομικό κόστος από την αύξηση των συμβασιούχων, επιβαρύνει τα ελλείμματα των φορέων και καταγράφεται στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης και όχι μόνο του κρατικού προϋπολογισμού. Έτσι παρατηρείται μια έκρηξη της μισθολογικής δαπάνης της Γενικής Κυβέρνησης σε σχέση με το 2014. Το πρώτο 7μηνο του 2018 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014, η μισθολογική δαπάνη, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΛΚ, εκτοξεύτηκε κατά 750 εκατ. €. Σε κάθε περίπτωση όμως, το βάρος πέφτει στην τσέπη του φορολογούμενου πολίτη.

Ειδικά όταν οι αυξήσεις αυτές γίνεται με νομοθετικό πλαίσιο που έχει δημιουργήσει η ίδια η Κυβέρνηση. Και εδώ ερχόμαστε στο δεύτερο σημείο ενδιαφέροντος.

Με το νόμο 4325/2015 (άρθρο 49), η Κυβέρνηση άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου για την αύξηση των συμβασιούχων. Μια άσχετη διάταξη του 2012, για την εκκαθάριση δαπανών καθαριότητας του Υπουργείου Οικονομικών, αντικαταστάθηκε, ώστε να δοθεί η δυνατότητα ανανέωσης ή σύναψης συμβάσεων σε όλο το Δημόσιο, κατά παρέκκλιση κάθε διάταξης. Έκτοτε, ακολούθησαν πάνω από 20 διατάξεις και τροπολογίες για τη σύναψη ή ανανέωση ή και μονιμοποίηση συμβασιούχων στο Δημόσιο. Αυτές περιλάμβαναν, μεταξύ άλλων:

-Τη δυνατότητα σύναψης και συνεχούς ανανέωσης συμβάσεων, κατά παρέκκλιση κάθε διάταξης.

-Την κατάργηση της υποχρέωσης άσκησης ένδικων μέσων έναντι πρωτοβάθμιων δικαστικών αποφάσεων μονιμοποίησης συμβασιούχων (άρθ. 54 ν. 4447/2016 ή άρθ. 47 του ν. 4440/2016 – ΦΕΚ Α' 224).

-Την εξαίρεση από τον κανόνα προσλήψεων αποχωρήσεων, συμβασιούχων που μονιμοποιούνται από δικαστικές αποφάσεις, με αποτέλεσμα το 17% των προσλήψεων σήμερα να εξαιρείται από τον κανόνα αυτό.

-Την κατάργηση των δύο δικλείδων ασφαλείας για να μην γίνονται αθρόες μονιμοποιήσεις που έθετε το ΠΔ Παυλόπουλου του 2004, δηλαδή το τρίμηνο κενό ανάμεσα στις συμβάσεις και το όριο του 24μήνου, (Άρθρο δεύτερο του ν. 4528/2018)

-Τη δυνατότητα να μονιμοποιηθούν οι συμβασιούχοι μέσα από, αμφίβολης συνταγματικότητας, αυξημένη μοριοδότηση της προϋπηρεσίας τους.

-Την αποφυγή παραπομπής μείζονος σπουδαιότητας ζητημάτων όπως οι συμβασιούχοι, στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου (άρθ. 41 του ν. 4489/2017)

Είναι ξεκάθαρο από τα παραπάνω, πως στην πραγματικότητα η Κυβέρνηση έχει δημιουργήσει ένα πολυδαίδαλο νομοθετικό πλαίσιο για τη δημιουργία νέας γενιάς ομήρων συμβασιούχων με ελπίδα μονιμοποίησης.

Συμβασιούχοι υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Προβλέπονται από το νομοθετικό πλαίσιο καθότι καλύπτουν εποχιακές ή έκτακτες ανάγκες. Και βέβαια, υπάρχουν σημαντικές ειδικότητες στην παιδεία ή την υγεία για τις οποίες πρέπει να υπάρξει μια σοβαρή πολιτική προγραμματισμού για μόνιμο προσωπικό, ώστε να μην καλύπτονται από συμβασιούχους.

Δυστυχώς, αντί να συμβεί αυτό, στην προσπάθεια του να χτίσει κομματικό στρατό ο ΣΥΡΙΖΑ, επαναφέρει τις χειρότερες παθογένειες στη δημόσια διοίκηση, προσβάλλοντας και τον Έλληνα φορολογούμενο πολίτη αλλά και του μόνιμους δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι βλέπουν μονιμοποιήσεις από την πίσω πόρτα.

*Ο Λεωνίδας Χριστόπουλος είναι σύμβουλος Προέδρου Ν.Δ. για θέματα Κράτους-Δημόσιας Διοίκησης