Μπορεί να υπάρξει ο Ερντογάν χωρίς να δημιουργεί κρίσεις;

Με την κοινή συνέντευξη τύπου Δένδια-Τσαβούσογλου να έχει εξελιχθεί σε διπλωματικό επεισόδιο σε ζωντανή μετάδοση, το ενδιαφέρον πλέον στρέφεται στην συνέχεια που θα έχουν οι ελληνοτουρκικές διερευνητικές, και όχι μόνον, επαφές μετά την απρόοπτη τροπή που πήρε η τυπική διαδικασία των δημοσίων δηλώσεων των δυο υπουργών Eξωτερικών μετά την προγραμματισμένη συνάντηση που είχαν στην Άγκυρα.

Μετά το κλέψιμο της χθεσινής παράστασης από τον Νίκο Δένδια είναι αμφίβολο αν τα φώτα της δημοσιότητας στραφούν πλέον στην ετέρα και μάλλον επίσης μη αναμενόμενη χθεσινή εξέλιξη που ήταν η συνάντηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών με τον Πρόεδρο Ερντογάν κατόπιν της πρόσκλησης που του απηύθυνε ο τελευταίος.

Αν κρίνουμε από το γεγονός ότι κατά την διάρκειά της ο Νίκος Δένδιας ζήτησε να επικοινωνήσει ιδιαιτέρως με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, προφανώς την συνάντηση ο Τούρκος Πρόεδρος την ζήτησε προκειμένου να στείλει στον έλληνα Πρωθυπουργό, ένα μήνυμα η σημασία του οποίου δεν μπορεί βεβαίως να αποτιμηθεί όσο το περιεχόμενό του παραμένει άγνωστο.

Το σίγουρο πάντως είναι ότι οι κινήσεις της Άγκυρας θα πρέπει πλέον να ερμηνεύονται ως κινήσεις διαφυγής από μια συγκυρία που δεν διαμορφώνεται καθόλου ευνοϊκά για την τουρκική διπλωματία.

Η προσπάθειά της να διαχωρίσει τις ελληνοτουρκικές από τις ευρωτουρκικές σχέσεις δεν τελεσφόρησε. Αντιθέτως συνέτεινε στην πλήρη ευθυγράμμιση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την ελληνική και κυπριακή θέση σύμφωνα με την οποία ό,τι συμβαίνει στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο είναι πρωτίστως ευρωπαϊκό ζήτημα.

Η δεύτερη προσπάθειά της να αντιστρέψει την πραγματικότητα εμφανίζοντας την Ελλάδα ως υπεύθυνη της έντασης στην περιοχή επίσης έχει αποτύχει, αφού είναι από την Άγκυρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση ζητά να σταματήσει τις προκλήσεις και να συμμορφωθεί τόσο με το Διεθνές Δίκαιο όσο και με το κράτος δικαίου.

Η τρίτη προσπάθειά της να εμφανίσει την Ευρώπη σπεύδουσα στην Άγκυρα αποφασισμένη να αφήσει κατά μέρος τις απειλές περί κυρώσεων και να προωθήσει την θετική ατζέντα των ευρωτουρκικών σχέσεων ναυάγησε με τους εκπροσώπους των ευρωπαϊκών θεσμών να επαναλαμβάνουν επί τουρκικού εδάφους τους αυστηρούς όρους υπό τους οποίους οι ευρωτουρκικές σχέσεις θα μπορούσαν να βελτιωθούν και το sofagate να κάνει το γύρο του κόσμου ως απτή απόδειξη της περιφρόνησης της τουρκικής ηγεσίας προς κάθε έννοια ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Η τέταρτη προσπάθεια de facto νομιμοποίησης και αποδοχής του κυριαρχικού της ρόλου στην επίλυση του λιβυκού προβλήματος κατέρρευσε όταν ο Ντράγκι εξεράγει αποκαλώντας τον Ερντογάν δικτάτορα.

Η πέμπτη, τέλος, προσπάθειά της που ήταν ο αποκλεισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την άτυπη πενταμερή συνδιάσκεψη για το κυπριακό υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ έπεσε στο κενό.

Της είχαν απομείνει δυο κινήσεις.

Την πρώτη την έκανε με την πρόσκληση της μεταβατικής κυβέρνησης της Λιβύης στην Άγκυρα προκειμένου να κάνει επίδειξη της δύναμής της στην βορειοαφρικανική χώρα και να παρουσιάσει ως τετελεσμένο το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Δεν της βγήκε. Ή τουλάχιστον δεν της βγήκε όπως θα ήθελε. Θα πρέπει τώρα να αναδιπλωθεί περιορίζοντας δραστικά το ρόλο που οραματιζόταν ότι θα είχε στην περιοχή.

Την δεύτερη την έκανε και ήταν πράγματι μεγάλη, αλλά ριψοκίνδυνη: να σπρώξει την Ουκρανία σε μετωπική σύγκρουση με την Ρωσία ώστε να εμφανιστεί είτε ως χρήσιμη για την ευρωατλαντική συμμαχία διαμεσολαβήτρια δύναμη, είτε ως εμπροσθοφυλακή της Δύσης στην προαγωγή των συμφερόντων της στην Μαύρη Θάλασσα εξασφαλίζοντας τα αναλογούντα ανταλλάγματα στα υπόλοιπα ανοιχτά της μέτωπα. Η απευθείας επικοινωνία Μπάιντεν-Πούτιν την ακύρωσε και σίγουρα δεν της αφήνει πολλά περιθώρια να παίξει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκτόνωση της ρωσοουκρανικής κρίσης.

Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι εάν το καθεστώς Ερντογάν στερηθεί της δυνατότητας να δημιουργεί κρίσεις από την διαχείριση των οποίων να βγαίνει κερδισμένο, θα οδηγηθεί σε κατάρρευση. Και επειδή ο πρώτος που το ξέρει είναι ο επικεφαλής του, το ερώτημα είναι ποια και πού θα είναι η επόμενη κρίση που θα προκαλέσει ο Ερντογάν.

Προς το παρόν η Κύπρος μοιάζει να είναι ο ιδανικός στόχος. Και εν τω μεταξύ, αν η συνταγή που ετοίμασε η τουρκική διπλωματία δεν χάλασε μετά το χθεσινό τηλεοπτικό επεισόδιο Δένδια-Τσαβούσογλου, το πιθανότερο είναι ότι θα προσπαθήσει να πείσει την ελληνική πλευρά ότι χωρίς "τρίτους" Τουρκία και Ελλάδα μπορούν να τα βρουν καλύτερα.

Θα είναι η τελευταία κίνηση της στρατηγικής με την οποία η Τουρκία επιχειρούσε εξ αρχής να μετατρέψει σε διμερή τα προβλήματά της με Ελλάδα. Γιατί έτσι θα μπορεί ακόμα να ελπίζει ότι θα επιβληθεί εφαρμόζοντας το δίκαιο του ισχυρότερου.