Μια πρόβα τζενεράλε για την απλή αναλογική

Μια πρόβα τζενεράλε για την απλή αναλογική

Του Αλέξανδρου Σκούρα

Τα αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών της Κυριακής δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα για πολλούς από τους δήμους και τις περιφέρειες της χώρας. Τα νέα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια που αναδείχθηκαν μέσα από το σύστημα της απλής αναλογικής θα μας επιτρέψουν να δοκιμάσουμε στην πράξη το κατά πόσο αυτός ο εκλογικούς νόμος, που όπως έχουν τα πράγματα θα εφαρμοστεί και στις μεθεπόμενες εθνικές εκλογές, θα δικαιώσει τους εμπνευστές του παράγοντας περισσότερα θετικά αποτελέσματα απ' ό,τι προβλήματα.

Προς το παρόν πάντως δεν φαίνεται κάτι τέτοιο. Ήδη αρκετά πριν τις εκλογές της δεύτερης Κυριακής ακούσαμε για συμφωνίες κάτω από το τραπέζι και αθέμιτες συναλλαγές μεταξύ συνδυασμών, των επικεφαλής και των στελεχών τους. Βεβαίως αυτό δεν είναι κάτι το πρωτόγνωρο. Όμως πλέον, μικρές μειοψηφίες έχουν τη δυνατότητα να συναλλάσσονται καθ' όλη τη διάρκεια της θητείας των τοπικών αρχών, ακόμη και να μπλοκάρουν κρίσιμες πρωτοβουλίες και δράσεις αν δεν γίνονται είσαι αντάλλαγμα τα μικροπολιτικά τους χατίρια.

Κι αυτό είναι το ισχυρότερο αντεπιχείρημα εναντίον της απλής αναλογικής. Ενώ είναι όντως εύλογο να εκπροσωπούνται όλες οι φωνές και οι απόψεις, είναι μάλλον παράλογο μια ελάχιστη μειοψηφία του 4% ή του 5% να ελέγχει τη λειτουργία των δήμων και των περιφερειών επιβάλλοντας ουσιαστικά τη γνώμη και τα συμφέροντά της στους υπόλοιπους και συντριπτικά περισσότερους.

Στην κεντρική πολιτική σκηνή είδαμε τα τελευταία χρόνια κυβερνητικές συμμαχίες, άλλες λιγότερο, άλλες περισσότερο ετερόκλητες, που προέκυψαν βάσει ενός συστήματος ενισχυμένης αναλογικής. Το τι θα συμβεί στις μεθεπόμενες εκλογές βεβαίως κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει. Όμως αν τελικά εφαρμοστεί η απλή αναλογική, τότε είναι απολύτως πιθανό οι κυβερνητικές συμμαχίες που θα μπορούν να προκύψουν να είναι ακόμη πιο πολιτικά παράλογες από την τελευταία κυβέρνηση της ριζοσπαστικής αριστεράς και της λαϊκιστικής δεξιάς.

Και σ' αυτό το ενδεχόμενο πρέπει να προσθέσουμε δύο ακόμη παραμέτρους: Πρώτον, πιθανότατα και στη μεθεπόμενη Βουλή θα εκπροσωπούνται κόμματα που εκ των προτέρων μένουν εκτός της όποιας κίνησης συνεννόησης, όπως η ναζιστική ΧΑ και το ΚΚΕ, πράγμα που φέρνει ακόμη πιο κοντά το ενδεχόμενο της ακυβερνησίας. Δεύτερον, όπως τραγικά αποδείχθηκε τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα δεν διαθέτει τη θεσμική θωράκιση που θα της επέτρεπε να διαχειριστεί χωρίς αρνητικές επιπτώσεις μια παρατεταμένη - ή και πρόσκαιρη - τέτοια περίοδο ακυβερνησίας.

Ας πάρουμε λοιπόν τα μαθήματά μας από αυτή την πρόβα τζενεράλε των τοπικών αρχών, και ας πράξουμε αναλόγως αναλαμβάνοντας και την ευθύνη των επιλογών μας.