Κρατικιστικές αγκυλώσεις για την ιδιωτική (και όχι μόνο) εκπαίδευση

Τις προηγούμενες μέρες εξέφρασα από αυτή την στήλη θετικά σχόλια για το περιεχόμενο του νομοσχεδίου που φέρνει προς ψήφιση η Κυβέρνηση για την ιδιωτική εκπαίδευση. Πλέον «τα σχολεία θα μπορούν με την εφαρμογή του νέου νόμου να διαμορφώνουν πλέον με ευελιξία το πρόγραμμά τους, να παρέχουν πρόσθετες υπηρεσίες, να διαχειρίζονται πιο ελεύθερα τις εγκαταστάσεις και τις υποδομές τους, το εκπαιδευτικό και το διοικητικό τους δυναμικό». Και αμέσως μετά επεσήμανα ότι όσο κι αν αυτά μπορεί να φαίνονται αυτονόητα σε κάποιους, στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου αυτονόητα ούτε στο ισχύον μέχρι σήμερα ρυθμιστικό πλαίσιο, ούτε στη νοοτροπία μεγάλου μέρους της κοινωνίας μας.

Πάρτε για παράδειγμα το άρθρο με τίτλο “Νομοσχέδιο για την ιδιωτική εκπαίδευση: Πώς στήνεται μια ‘βιομηχανία” αριστούχων που ανέβηκε χθες σε δημοφιλή ειδησεογραφικό ιστότοπο. Τα όσα υποστηρίζει εκεί ο αρθρογράφος είναι πραγματικά εντυπωσιακά.

Ισχυρίζεται πρώτα απ’ όλα ότι τα βήμα προς την απελευθέρωση του προγράμματος των ιδιωτικών σχολείων θα δημιουργήσει μια “φάμπρικα του 20” καθώς οι γονείς των μαθητών θα αγοράζουν “με το αζημίωτο ” υψηλούς βαθμούς για τα παιδιά τους, ώστε αυτά να έχουν προτεραιότητα στις πανελλήνιες εξετάσεις και στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ. Αρκεί να κοιτάξει κανείς τα απολυτήρια που δίνονται σήμερα από τα σχολεία της χώρας - δημόσια και ιδιωτικά - για να διαπιστώσει ότι ο βαθμολογικός πληθωρισμός αφορά ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα και δεν έχει να κάνει ούτε με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του σχολείου, ούτε με τον βαθμό της ελευθερίας που έχει να καταρτίσει το πρόγραμμά του. Ο γονιός που θέλει το παιδί του να πάρει υψηλό βαθμό ανεξάρτητα από τις πραγματικές του σχολικές επιδόσεις εύκολα μπορεί να το πετύχει. Το δύσκολο είναι να πετύχει ένα σχολείο όπου οι εκπαιδευτικοί δεν θα βάζουν απλώς βαθμούς, αλλά δίνουν ουσιαστική μόρφωση στα παιδιά - κι αυτό είναι εντέλει ένα κατεξοχήν ζήτημα ελευθερίας επιλογής, τόσο στην ιδιωτική, όσο και στη δημόσια εκπαίδευση.

Λέει μετά ο αρθρογράφος για την πρόβλεψη του νομοσχεδίου να επιτρέπεται στα ιδιωτικά σχολεία να προσφέρουν πρόσθετες εκπαιδευτικές υπηρεσίες - προσέξτε γιατί έχει πλάκα! - “δεν είναι τυχαίο ότι ότι αυτές ακριβώς οι διατάξεις έχουν φέρει στο στρατόπεδο των πολέμιων του νομοσχεδίου τους ιδιοκτήτες φροντιστηρίων μέσης εκπαίδευσης και των φροντιστηρίων ξένων γλωσσών που από το πουθενά αποκτούν επιπλέον (και ιδιαίτερα δυνατούς) ανταγωνιστές”. Ομολογώ πως δεν μπορώ να ακολουθήσω τη συλλογιστική που βλέπει ως κάτι κακό να μπαίνουν ανταγωνιστές στα φροντιστήρια, ιδιαίτερα μάλιστα αν οι ανάγκες που αυτά καλύπτουν πλέον θα καλύπτονται μέσα στα σχολεία.

Βεβαίως, η βασική έγνοια του συγκεκριμένου αρθρογράφου είναι τα εργασιακά, καθώς σύμφωνα με τον ΟΙΕΛΕ “η σύμβαση εργασίας (των εκπαιδευτικών) μετατρέπεται πλέον σε μια απλή σύμβαση του κοινού εργατικού δικαίου, στην οποία έχουν πλήρη εφαρμογή οι διατάξεις για την αναιτιώδη καταγγελία, τη μισή αποζημίωση σε περίπτωση προειδοποίησης απόλυσης (τακτική καταγγελία), τη μη καταβολή αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης εντός του πρώτου 12μηνου της απασχόλησης, τη μη καταβολή αποζημίωσης σε περίπτωση μήνυσης (ακόμα και προσχηματικής) του εργοδότη κατά του εργαζόμενου”. Και πάλι, ομολογώ πως δεν μπορώ να κατανοήσω γιατί ακριβώς θα πρέπει να ισχύουν άλλοι κανόνες για τους εκπαιδευτικούς σε ιδιωτικά σχολεία από τους εργαζόμενους στις άλλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, γιατί ακριβώς θα πρέπει να μοιρολογούμε που οι εκπαιδευτικο;i πλέον θα λογίζονται ως προς τα εργασιακά τους δικαιώματα “ως... κοινοί εργαζόμενοι που δεν έχουν ανάγκη οποιαδήποτε ‘έξτρα’ προστασίας”.

Τέτοια άρθρα αποκαλύπτουν την αφετηρία των ενστάσεων έναντι της μεγαλύτερης απελευθέρωσης της εκπαίδευσης: Όσοι συμμερίζονται αυτή την άποψη βάζουν το δικαίωμα των παιδιών στη μόρφωση σε δεύτερη μοίρα έναντι της “έξτρα εργασιακής προστασίας”, νοιάζονται περισσότερο για τους βαθμούς παρά για το περιεχόμενο, θέλουν να καταπνίξουν κάθε δυνατότητα εκπαιδευτικής επιλογής των οικογενειών. Εμείς, οι “νεοφιλελεύθεροι” θέλουμε τα ακριβώς αντίθετα - ποιότητα στην παιδεία, έμφαση στο περιεχόμενο, ενίσχυση της δυνατότητας επιλογής για κάθε οικογένεια, τόσο στο δημόσιο, όσο και στο ιδιωτικό σχολείο. Και σ’ αυτή την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε.