Του Δημήτρη Δημητράκου
Μικροπόνηρη πολιτική είναι εκείνη που συνδυάζει την επίδειξη «εξυπνάδας» με την απόλυτη απουσία στρατηγικής. Μια τέτοια πολιτική μπορεί κάλλιστα να αποδειχθεί επιτυχημένη για ένα χρονικό διάστημα. Μπορεί να οδηγήσει τον χειριστή της και να τον διατηρήσει στην εξουσία για ένα διάστημα, κάτω από ιδιάζουσες συνθήκες. Ένας πολιτικός μπορεί να χρησιμοποιήσει επιτυχώς δοκιμασμένες δημαγωγικές τεχνικές, σε συνδυασμό με αδίστακτους χειρισμούς προσωπικής προώθησης και υποσκελισμού αντιπάλων του.
Ο τακτικιστής μπορεί να επιπλεύσει για ένα διάστημα εκμηδενίζοντας τους ανταγωνιστές του στο εσωτερικό της παράταξής του ή καταδολιεύοντας συμμάχους και συνεργαζόμενους με αυτόν. Αν επιπλέον έχει και δημαγωγικές ικανότητες, μπορεί να καταγάγει νίκη κατά των αντιπάλων του σε μια δημοκρατία. Δεν θα διστάσει, αν προσφέρονται οι κατάλληλες συνθήκες, να καταπατήσει και νόμους και συνταγματικές διατάξεις, αλλά και άγραφους κανόνες και παραδεδεγμένες αρχές για να κατακτήσει την εξουσία ή να την εδραιώσει. Τότε είναι που περνά από την απλή δημαγωγία στην κατάφωρη πολιτική αλητεία.
Δεν πρέπει να υποτιμάται η σημασία αυτής της επιτυχίας της μικροπονηρίας στην πολιτική. Η επιτυχία αυτή αποσπά και την εκτίμηση ατόμων που δεν είναι υποστηρικτές του επιτήδειου πολιτικού, που χρησιμοποιεί επιτυχώς τον δόλο και τη «μαγκιά» στις μεθόδους του. Ευυπόληπτοι παρατηρητές, εντυπωσιάζονται από το ιδιάζον θράσος του δημαγωγού. Η πραγματοποίηση «πυροτεχνημάτων» εκ μέρους του, η εκστόμιση απίθανων ψεμάτων με τον πιο αδίστακτο τρόπο, οι πονηροί χειρισμοί που φαίνονται μέρος ενός περίτεχνου και καλά μονταρισμένου σχεδίου, ερμηνεύονται ως αποτελέσματα ιδιαίτερης ευφυΐας στην πολιτική, ως δημιουργίες «διαβολικής» επίνοιας πολιτικού που «πιάνει πουλιά στον αέρα».
Στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ και του ηγέτη του, πολλοί παρατηρητές εντυπωσιάστηκαν υπερβολικά από την ιδιάζουσα απλοϊκότητα της γραμμής που ακολούθησε για να αναλάβει το πηδάλιο της εξουσίας. Στη συνέχεια, οι κατά τα άλλα έγκυροι και καλοπροαίρετοι, μη… συριζόφρονες παρατηρητές και σχολιαστές… ψαρώνουν με όποιο τρόπο μηχανεύεται ο κ. Τσίπρας για να παραμείνει στην εξουσία, όσο και αν είναι απλοϊκό το όλο εγχείρημα, όσο και αν απέτυχε μια ολόκληρη σειρά από τέτοια εγχειρήματα.
Και τα εγχειρήματα αυτά απέτυχαν ολοσχερώς. Αναφέρομαι, όχι σε συνειδητά ψέματα, αλλά σε πολιτικές που η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ σχεδίασε και έθεσε σε εφαρμογή, ποντάροντας στην επιτυχία τους. Τα παραδείγματα αφθονούν - από τις αγορές που θα χόρευαν μέχρι τις «γέφυρες» που θα αποδυνάμωναν το ΚΙΝΑΛ.
Ο βαθύτερος λόγος για την αποτυχία των τεχνασμάτων και του τακτικισμού δεν είναι η προχειρότητα της σύλληψης, αλλά η έλλειψη στρατηγικής. Και η έλλειψη στρατηγικής στην πολιτική προδίδει την απουσία μιας πνευματικής ενδοχώρας εντός της οποίας αυτή αποκτά το νόημά της. Η έλλειψη αυτή σηματοδοτεί τη βαριά στρατηγική ήττα που θα υποστεί αυτός που ξέρει μόνο από τακτική. Διότι, όπως έγραφε ο Κινέζος θεωρητικός του πολέμου, Σουν Τζου, πριν από 2.500 χρόνια, «τακτικοί ελιγμοί χωρίς στρατηγική, είναι θόρυβος πριν από την ήττα».
