Η Αθήνα και η προστιθέμενη αξία

Η Αθήνα είναι μια πόλη με έντονη προσωπικότητα. Δεν είναι όμως - κι εδώ ας είμαστε ειλικρινείς - μια πόλη όμορφη, παρά μόνο σε κάποια συγκεκριμένα της σημεία. Θέλετε απόδειξη; Δείτε τη νέα ισραηλινή κατασκοπευτική σειρά «Tehran» όπου οι σκηνές που υποτίθεται ότι συμβαίνουν στην Τεχεράνη γυρίστηκαν στην Αθήνα. Μάλλον όχι κολακευτική η σύνδεση.

Δεν είμαι ειδικός για να κρίνω τις εκτεταμένες παρεμβάσεις που κάνει τελευταία με φόρα ο Κώστας Μπακογιάννης στην πρωτεύουσα. Ενστικτωδώς αυτό που μπορώ να πω είναι ότι η Ομόνοια έγινε καλύτερη, ενώ σε ό,τι αφορά τον λεγόμενο «μεγάλο περίπατο» νιώθω πως θέλω ακόμα χρόνο για να διαπιστώσω προς ποια κατεύθυνση θα αλλάξει την καθημερινότητά μου.

Σε κάθε περίπτωση όμως, η πιο φιλελεύθερη μορφή εξουσίας - αν και εφόσον γίνεται κάτι τέτοιο - είναι η Αυτοδιοίκηση και δη οι δημοτικές αρχές. Κι αυτό γιατί εκεί η λογοδοσία είναι αμεσότερη, οι πολίτες μπορούν να εκφραστούν πιο οργανωμένα και αποτελεσματικά, τα δημόσια χρήματα είναι σαφές πότε πιάνουν τόπο και πότε σπαταλούνται.

Και είναι φιλελεύθερη και για έναν ακόμη λόγο: Γιατί στους Δήμους είναι πολύ πιο σαφής η αποστολή των αρχών να παράγουν προστιθέμενη αξία: για τους δημότες, για τους επιχειρηματίες, για τους εργαζόμενους, για τους επισκέπτες της πόλης. Και αυτή η προστιθέμενη αξία συνήθως, και μεταξύ άλλων, αποτυπώνεται και στην χρηματική αξία των ιδιοκτησιών.

Βεβαίως, υπάρχουν πάντα απρόβλεπτες συνέπειες και εξωτερικότητες. Όσο πιο φιλόδοξο είναι ένα σχέδιο παρέμβασης στην πόλη, τόσο πιθανότερο είναι να παραγάγει και αποτελέσματα που δεν είχαν προβλεφθεί. Και από την άλλη, η αύξηση της αξίας ενός διαμερίσματος ή ενός καταστήματος λόγω των έργων που υλοποιήθηκαν σε μια γειτονιά, παράγει ως εξωτερικότητα για παράδειγμα και την αύξηση των ενοικίων που μπορεί δυσκολέψει κάποιους συμπολίτες μας. Όλα αυτά είναι και γνωστά, και επαρκώς τεκμηριωμένα εμπειρικά.

Όμως παρά τις απρόβλεπτες συνέπειες και τις εξωτερικότητες, η αποστολή του Δημάρχου παραμένει ξεκάθαρα ορισμένη: να δημιουργεί προστιθέμενη αξία για τους δημότες του, είτε μόνος με έργα και παρεμβάσεις - φροντίζοντας την καθαριότητα, τον φωτισμό, τους αστέγους και τους εξαρτημένους - είτε σε συνεργασία με το κεντρικό κράτος - απαιτώντας καλύτερη αστυνόμευση των γειτονιών και εξορθολογισμό του πλαισίου για τις διαδηλώσεις. Άλλωστε όπως μας πληροφορεί ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών, τον Μάιο  στην πρωτεύουσα έγιναν 80 πορείες και συγκεντρώσεις και 53 από την αρχή του Ιουνίου - παρά τον κορονοϊό.

Σε κάθε περίπτωση, όπως σε κάθε πολιτικό ζήτημα χρειάζονται σταθμίσεις. Κι εδώ ο κίνδυνος είναι πάντα υπαρκτός να υπάρχουν κάποιοι πολύ ριγμένοι και κάποιοι πολύ κερδισμένοι. Αλλά όμως κι αυτό, το πάγιο πρόβλημα της πολιτικής, στους Δήμους ελέγχεται ευκολότερα. Τα παράπονά μας στον Δήμαρχο λοιπόν, αλλά ας περιμένουμε όμως πρώτα λιγάκι να δούμε πώς θα λειτουργήσει το όλο πράγμα.