«Γίνε η αλλαγή, που θέλεις να δεις στον κόσμο»

O Μαχάτμα Γκάντι έλεγε, «γίνε η αλλαγή, που θέλεις να δεις στον κόσμο». Και αυτή η ρήση, δεν μπορεί παρά να βρίσκει την καλύτερη εφαρμογή της στον χώρο της εκπαίδευσης. Σε ένα χώρο που οι διδάσκοντες έχουν μπροστά τους νέα παιδιά. Το σήμερα και το αύριο της ζωής. Τους φορείς αυτής της αλλαγής, που ο καθένας μας επιθυμεί να δει.

Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές μπορούν να γίνουν οι ίδιοι, η αλλαγή που ονειρεύονται. Και μπορούν να τη δουν αυτήν την αλλαγή να ξετυλίγεται στα πρόσωπα των μικρών παιδιών και των εφήβων. Αυτά βέβαια μπορούν να συμβούν αλλού και όχι στη χώρα μας. Διότι εδώ, η εκπαιδευτική διαδικασία αφορά μόνο τους διδάσκοντες και τα δικαιώματα τους. Λες και οι δάσκαλοι και οι καθηγητές βρίσκονται κλεισμένοι σε ένα θάλαμο, σε έναν δοκιμαστικό σωλήνα, με μόνη αποστολή την αναπαραγωγή και τη διατήρηση των προνομίων τους και των διαδικασιών, που αρνούνται να μεταβάλουν. Την ίδια στιγμή που σε παγκόσμιο επίπεδο ο χώρος της εκπαίδευσης, ζει τη δική του πρωτόγνωρη επανάσταση,

Στη χώρα μας, το διδακτικό προσωπικό, θυμίζει τους γέροντες στα καφενεία των χωριών που λένε με υπερηφάνεια, ότι «εμείς έτσι τα βρήκαμε κι έτσι θα τα παραδώσουμε». Σε ακόμα χειρότερη όμως έκδοση, αφού επιθυμούν να παραδώσουν χειρότερη κατάσταση από αυτήν που παρέλαβαν, όσον αφορά το εκπαιδευτικό έργο. Διότι αδιαφορούν για τους μαθητές και τους γονείς τους, εστιάζοντας την προσοχή τους, στη «πνευματική διαιώνιση του είδους τους». Του είδους του Δημοσίου Υπαλλήλου / Εκπαιδευτικού που αρνείται να πάει ένα βήμα μπροστά, καθηλωμένος στα στερεότυπα περασμένων δεκαετιών.

Η δικαστική απόφαση που έκρινε παράνομη και καταχρηστική την απεργία των συνδικαλιστών κατά της αξιολόγησης, ήταν περιεκτικότατη. Έκρινε την απεργία όχι μόνο παράνομη, αλλά και καταχρηστική, χαρακτηρίζοντας την ως πολιτική, καθώς «επιχειρεί να καταλύσει το δικαίωμα της πολιτειακής εξουσίας να νομοθετεί σε ζήτημα που μάλιστα ανήκει στην αποκλειστική ρυθμιστική εξουσία της, καθιστώντας με τον τρόπο αυτό στάσιμο το προσφερόμενο εκπαιδευτικό έργο προς βλάβη των μαθητών και των οικογενειών τους, ενώ λόγοι δημόσιου συμφέροντος επιβάλλουν το δημόσιο αγαθό της εκπαίδευσης να υπόκειται σε συνεχή αξιολόγηση προκειμένου να επικαιροποιείται και να βελτιώνεται».

Το δικαστήριο δέχθηκε επίσης χαρακτηριστικά, ότι από την κρινόμενη απεργία – αποχή από τη διαδικασία αξιολόγησης των σχολικών μονάδων αλλά και των εκπαιδευτικών, η οποία διαδικασία στοχεύει στη βελτίωση και διασφάλιση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου, προκαλείται βλάβη τόσο στο δημόσιο όσο και στο κοινωνικό σύνολο και ιδίως στους μαθητές.

Παρ’ όλα αυτά οι δάσκαλοι και οι καθηγητές που θα έπρεπε να αποτελούν πρότυπα για τα παιδιά μας, σκάρωσαν ένα ακόμα μποϋκοτάζ, «στήνοντας τις αξιολογήσεις». Οι εργατοπατέρες καλούσαν τους εκπαιδευτικούς και να μην πουν την αλήθεια για τις θετικές δράσεις, για τις αδυναμίες και ανεπάρκειες του εκπαιδευτικού θεσμού. Ζητούσαν να κοροϊδέψουν τους γονείς, τους μαθητές, την κοινωνία, αλλά και τους ίδιους τους εαυτούς τους, μόνο και μόνο για να μποϋκοτάρουν το νόμο.

Και την ίδια στιγμή που οι εκπαιδευτικοί στήνουν απεργίες, συγκρούσεις αποχές, κόλπα για να αποφύγουν την πραγματικότητα, ευνουχίζοντας γενιές παιδιών που περνούν μέσα από τα χέρια τους, σε άλλες χώρες η εκπαίδευση δεν αντιμετωπίζεται πλέον σαν μια απλή διδασκαλία ακαδημαϊκών μαθημάτων.

Για παράδειγμα, στη Δανία, οι μαθητές μαθαίνουν την έννοια της ευημερίας, της διαφορετικότητας, της μοναδικότητας, της αυτοεκτίμησης, της αυτοπεποίθησης, της συντροφικότητας, της δεξιότητα της εν συναίσθησης και την επικοινωνίας, στα πλαίσια της κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης των μαθητών.

Στη Δανία, το εκπαιδευτικό σύστημα δεν ασχολείται με το τι θεωρούν οι ενήλικες ως σημαντικό ή ως ταμπού, αλλά με το τι θεωρούν τα παιδιά σημαντικό από τη δική τους τη σκοπιά, τι τους κεντρίζει το ενδιαφέρον. Οι δάσκαλοι στη Δανία εκπαιδεύονται στο να αντιμετωπίσουν τους μαθητές ως μοναδικά άτομα. Στο να εντοπίζουν τα δυνατά σημεία, όπως και τις αδυναμίες των παιδιών και να τα βοηθούν να αναπτύσσονται.

Περίπου το 60% της δουλειάς στο σχολείο γίνεται σε ομάδες, όχι ατομικά, με αποτέλεσμα την οικοδόμηση συνεργασίας κι εμπιστοσύνης και την ανάπτυξη μιας σειράς από κοινωνικές δεξιότητες.

Μελετώντας μια έκθεση για το εκπαιδευτικό σύστημα της Δανίας, είδα να εμφανίζεται η ρήση του Άλμπερτ Αινστάιν: «Ο καθένας είναι μια ιδιοφυΐα. Αλλά αν κρίνεις ένα ψάρι από την ικανότητά του να σκαρφαλώσει σε ένα δέντρο, θα περάσει όλη τη ζωή του πιστεύοντας πως είναι ηλίθιο». Και εκεί εστιάζουν ο Δανοί εκπαιδευτικοί. Στο να μάθουν στα παιδιά να είναι ευτυχισμένα και να προσπαθούν και βρουν το δικό τους ξεχωριστό δρόμο.

Σκεφτείτε αν οι δικοί μας εκπαιδευτικοί, που το μόνο που κάνουν είναι να συντηρούν την αναποτελεσματικότητα τους, μπορούν να αντιληφθούν την αξία και τη σημασία των εκπαιδευτικών αρχών και μεθόδων της Δανίας. Οι εκπαιδευτικοί που το μόνο που τους ενδιέφερε στην απεργία / αποχή, ήταν το να μην υποστούν περικοπές στους μισθούς τους, δεν είναι δυνατόν να μεταλαμπαδεύσουν τις έννοιες που απαιτούνται για να δημιουργηθούν παιδιά και νέοι με δυνατότητες και πρωτοβουλίες.

Ο κόσμος που θέλουν να δουν, είναι ο κόσμος της συντήρησης, των ιδεοληψιών, των στερεοτύπων και της άρνησης. Δεν ενδιαφέρονται να αλλάξει ούτε ένα απλό πράγματα στη ζωή τους. Πώς είναι δυνατόν να μεταφέρουν στα παιδιά μας, κάτι καλύτερο;