Άγγελος Συρίγος: Ο Ερντογάν «παίζει» με θερμό επεισόδιο σε Κύπρο και Αν. Μεσόγειο

Άγγελος Συρίγος: Ο Ερντογάν «παίζει» με θερμό επεισόδιο σε Κύπρο και Αν. Μεσόγειο

Ανατολική Μεσόγειος και Κύπρος είναι οι πιο επικίνδυνες αυτή τη στιγμή περιοχές για πρόκληση επεισοδίου από τη Τουρκία, δηλώνει στοΒ liberal.grΒ ο Άγγελος Συρίγος, με αφορμή την νέα κίνηση της Άγκυρας να αποστείλει γεωτρύπανο εντός της οριοθετημένης ΑΟΖ και συγκεκριμένα στο τεμάχιο 8 που έχει παραχωρηθεί στην ιταλογαλλική κοινοπραξία TOTAL-ENI.

Σχολιάζοντας την συνάντηση Μητσοτάκη - Χαφτάρ στην Αθήνα, ο βουλευτής της ΝΔ, απαντά ότι στέλνει ισχυρά μηνύματα και στο Βερολίνο, δηλαδή ότι η Ελλάδα που δεν προσκλήθηκε στη Σύνοδο, είναι η χώρα που θίγεται ευθέως από τις εξελίξεις στη Λιβύη, άρα δεν μπορεί να απουσιάζει από τέτοιες διευθετήσεις.

«Από τη μια μεριά οι Γερμανοί δέχονται μια ιμπεριαλιστική παρουσία της Τουρκίας που έρχεται από μια εντελώς μακρινή περιοχή, παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο, και επιμένει ότι έχει δικαιώματα, και από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα, χώρα που γειτνιάζει με τη Λιβύη - η Κρήτη βρίσκεται πιο κοντά στη Λιβύη απ’ ότι στη Θεσσαλονίκη-Β  είναι εκτός παιχνιδιού», σημειώνει ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πάντειο, προσθέτοντας ότι η Μέρκελ έχει θορυβηθεί και θα αναγκαστεί τελικά να μιλήσει για τις ελληνικές θέσεις.

Αν δεν το κάνει, όπως λέει, θα βρεθεί σε δύσκολη θέση, αφού η άποψη ότι το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης παραβιάζει το Δίκαιο της θάλασσας, είναι θέση της ΕΕ, όχι μόνο της Ελλάδας. Επισημαίνει ότι κι άλλες φορές τελευταίως η Γερμανία δεν έχει φερθεί συμμαχικά προς την Ελλάδα, θυμίζοντας ότι πρόκειται να παραδώσει στη Τουρκία έξι υποβρύχια τελευταίας γενιάς, αντίστοιχα με αυτά που αγοράζουμε εμείς τη τελευταία δεκαετία, κίνηση που ανατρέπει την ισορροπία στο Αιγαίο, παραβλέποντας το σοβαρότατο πρόβλημα ασφάλειας με την Άγκυρα.Β 

Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη:

- Χθες η Τουρκία ανακοίνωσε ότι στέλνει το γεωτρύπανο YavuzΒ νότια της Κύπρου εντός δηλαδή της οριοθετημένης ΑΟΖ και συγκεκριμένα στο Οικόπεδο 8 που έχει παραχωρηθεί στη κοινοπραξία TOTAL-ENI. ΕίναιΒ η πρώτη φορά που η Τουρκία επιχειρεί να στείλει γεωτρύπανο νότια του νησιού, σε οικόπεδο που έχει δοθεί σε ξένες εταιρείες;

Όχι δεν είναι η πρώτη φορά. Είχε προηγηθεί η ίδια κίνηση το Φεβρουάριο του 2018, από τουρκικά πολεμικά που είχαν παρεμποδίσει το γεωτρητικό σκάφος της ιταλικής ΕΝΙ, Saipem 12000 να προσεγγίσει τον στόχο «Σουπιά» στο τεμάχιο 3 της κυπριακής ΑΟΖ. Επίσης στα τέλη του 2019, τουρκικό πλοίο είχε επιχειρήσει να κάνει γεώτρηση στο τεμάχιο 7, που είχε πρόσφατα παραχωρηθεί στην ίδια κοινοπραξία, την TOTAL-ENI.

Στο τεμάχιο 8, οι Τούρκοι θεωρούν ότι δεν έχουν οι ίδιοι δικαιώματα, αλλά θέλουν να προχωρήσουν σε γεώτρηση για λογαριασμό των Τoυρκοκυπρίων. Σας θυμίζω ότι τον Σεπτέμβριο του 2011, η Τουρκία είχε προχωρήσει σε συμφωνία με τα κατεχόμενα, προκειμένου να οριοθετήσουν τη μεταξύ τους θαλάσσια περιοχή. Επρόκειτο φυσικά για μια παράνομη συμφωνία, καθώς τα κατεχόμενα δεν είναι κράτος ώστε να μπορεί να οριοθετεί ζώνες. Ακολούθησε η εκχώρηση κάποιων τεμαχίων νοτίως του νησιού, στη κρατική τουρκική εταιρεία πετρελαίων TPAO, σε περιοχές όπου οι τουρκοκυπριακές περιοχές δεν έχουν θαλάσσιο μέτωπο.

Έκτοτε οι Τούρκοι υποστηρίζουν ότι στα δυτικά της Κύπρου, ό,τι κάνουν γίνεται για δικό τους λογαριασμό, ενώ στα ανατολικά του νησιού, το κάνουν για λογαριασμό των Τουρκοκυπρίων. Τόσο το ένα, όσο και το άλλο, έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Οι γεωτρήσεις είναι παράνομες. Το ενδιαφέρον ωστόσο είναι ότι επιμένουν να το κάνουν και να έρχονται σε σύγκρουση με ξένες εταιρείες οι οποίες έχουν δικαιώματα σε αυτά τα τεμάχια.

- Δεδομένων και των γνωστών κακών σχέσεων Τουρκίας - Γαλλίας, είναι τυχαία η επιλογή του τεμαχίου 8 στη συγκεκριμένη στιγμή;

Είναι η δεύτερη φορά που η Άγκυρα επιδιώκει να κάνει το ίδιο πράγμα. Επιχειρεί προφανώς να δείξει ότι έχει το πάνω χέρι στη περιοχή, ότι δεν μπορεί κανείς να την παρενοχλήσει, και ότι είναι κυρίαρχη στη περιοχή της Αν. Μεσογείου, ακόμη και απέναντι στην ισχυρή Γαλλία.

Ίσως είναι και αντίδραση στην απόφαση των Γάλλων να αποστείλουν στην Κεντρική Μεσόγειο το αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκολ» προκειμένου να «υποστηρίξει» τις γαλλικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή. Αυτό έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τις επιδιώξεις της Τουρκίας να εμφανιστεί ως ο κυρίαρχος στη περιοχή. Αυτά όλα θα τα δούμε τις επόμενες ημέρες.Β Ας μείνουμε σε αυτό : Η Τουρκία επιλέγει να προκαλέσει τη Γαλλία.Β 

- Στις τελευταίες κινήσεις της Τουρκίας αναφέρεται και χθεσινό δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, το οποίο μεταφέρει την εκτίμηση για τον κίνδυνο θερμού επεισοδίου μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας στο Αιγαίο. Πόσο πιθανό είναι κάτι τέτοιο;Β 

Δεν υπάρχει κίνδυνος επεισοδίου στο Αιγαίο, παρά μόνο από λάθος. Αν γίνει επεισόδιο, αυτό θα γίνει στην Αν.Μεσόγειο ή στην Κύπρο. Στην Αν.Μεσόγειο η Τουρκία ακόμη ανιχνεύει προθέσεις, ωστόσο στη Κύπρο είναι αποφασισμένη να κάνει γεώτρηση.

- Ενώ συμβαίνουν τα παραπάνω, το έτερο σοβαρό θέμα είναι η μη πρόσκληση της Ελλάδας στη Σύνοδο του Βερολίνου. Χθες μάλιστα ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στ. Ζάιμπερτ επιχείρησε να καθησυχάσει τις ελληνικές ανησυχίες, επαναλαμβάνοντας ότι αντικείμενο της Διάσκεψης δεν θα είναι οι συμφωνίες Τρίπολης - Άγκυρας, αλλά η προσπάθεια τερματισμού του εμφυλίου…

Ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης έχει καταρχήν δίκιο. Πράγματι αντικείμενο της Διάσκεψης είναι η προσπάθεια ειρήνευσης στη Λιβύη. Στόχος ωστόσο της Διάσκεψης είναι να δημιουργηθεί μια νέα κυβέρνηση εθνικής ενότητας στη χώρα. Αν σε αυτήν συμμετέχουν εκτός από τον Χαφτάρ και οι δυνάμεις του Σαράτζ - γεγονός εξαιρετικά πιθανό- τότε εκείνες θα εμποδίσουν τη καταγγελία της συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης.

Επομένως ενώ φαινομενικά το θέμα της συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης για τις θαλάσσιες ζώνες, δείχνει άσχετο με το τερματισμό του εμφυλίου, στην πραγματικότητα συνδέεται άμεσα.

Είναι απόλυτα βάσιμη η δυσαρέσκεια της ελληνικής κυβέρνησης προς την καγκελάριο Μέρκελ για τη μη πρόσκληση της Ελλάδας.

- Εκτιμάτε ότι οι χθεσινές δηλώσεις Ζάιμπερτ, σχετίζονται με το τηλεφώνημα Μητσοτάκη στη Μέρκελ, αλλά και με τον απόηχο του δημοσιεύματοςΒ  της Build, που υπονοούσε ότι ο Ερντογάν πίεσε τη καγκελάριο να μην συμπεριλάβει την Ελλάδα ;

Συνδέονται με το τηλεφώνημα Μητσοτάκη στη Μέρκελ και με την προειδοποίησή του ότι η Ελλάδα θα ασκήσει βέτο, εφόσον η ΕΕ επιχειρήσει να αποκαταστήσειΒ  τις σχέσεις με τη νέα κυβέρνηση της Λιβύης, χωρίς να έχει διασφαλιστεί ότι η τελευταία θα καταγγείλει τη συμφωνία Τρίπολης - Άγκυρας για τις θαλάσσιες ζώνες.

Σαφώς η Γερμανία έχει θορυβηθεί. Η Γερμανία δεν έχει φερθεί πολύ συμμαχικά τον τελευταίο καιρό. Σας δίνω ένα παράδειγμα. Η Γερμανία πουλάει στη Τουρκία -από την οποία δεχόμαστε ευθεία απειλή- έξι υποβρύχια τελευταίας γενιάς, αντίστοιχα με αυτά που αγοράζουμε εμείς τη τελευταία δεκαετία.Β  Αυτό ανατρέπει την ισορροπία στο Αιγαίο. Δεν μπορείς να παραβλέπεις ότι η Ελλάδα έχει σοβαρότατο πρόβλημα ασφάλειας με τη Τουρκία.Β 

- Ερωτηθείς πάντως ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος, εάν η Καγκελάριος θα εκφράσει στο πλαίσιο της Διάσκεψης τη θέση που έχει λάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τη συμφωνία Τουρκίας- Λιβύης, όπως της ζητήθηκε από τον Κ. Μητσοτάκη, αρνήθηκε να απαντήσει, λέγοντας ότι δεν μπορεί να προκαταβάλει τις συζητήσεις..

Υπονοώντας ότι δεν γνωρίζει που θα καταλήξουν οι συζητήσεις. Αλλά όπως είπαμε και προηγουμένως, η πιθανότητα δημιουργίας νέας κυβέρνησης στη Λιβύη σχετίζεται άμεσα με τη καταγγελία του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης, το οποίο είναι παράνομο.

- Σε αυτό λοιπόν το παιχνίδι για γερά νεύρα στη περιοχή μας, με βάση και όλα τα παραπάνω, πως διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή το τοπίο;

Το παιχνίδι που παίζεται αυτή τη στιγμή, δεν είναι κάτι που τελειώνει σήμερα ή αύριο, θα συνεχιστεί για αρκετό καιρό. Δεν μας ενδιαφέρει ποιος έκανε τη καλύτερη ντρίπλα. Μας ενδιαφέρει να δούμε με ποιο τρόπο σε βάθος χρόνου, θα ακυρώσουμε το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης. Θα υπάρξουν καλές αλλά και κακές στιγμές. Ο τελικός στόχος μετρά.

Σίγουρα, σε αυτή τη φάση, δεν είναι καλό ότι η Ελλάδα δεν συμμετέχει στη Διάσκεψη του Βερολίνου. Από την άλλη πλευρά η επίσκεψη Χαφτάρ, καθ’ οδόν για Βερολίνο, είναι πολύ μεγάλης συμβολικής σημασίας. Περνά πολλά μηνύματα και προς τη Γερμανία.

- Τι είδους μηνύματα;Β 

Τα μηνύματα είναι ότι η Ελλάδα μπορεί να μπήκε στην ιστορία αυτή σχετικά αργά, αλλά στη πραγματικότητα έχει άμεσα συμφέροντα και είναι η χώρα της περιοχής που θίγεται ευθέως από τις εξελίξεις στη Λιβύη. Δεν μπορεί να απουσιάζει από τέτοιες διευθετήσεις. Από τη μια μεριά οι Γερμανοί δέχονται μια ιμπεριλιαστική παρουσία της Τουρκίας που έρχεται από μια εντελώς μακρινή περιοχή, παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο, και επιμένει ότι έχει δικαιώματα, και από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα, χώρα που γειτνιάζει με τη Λιβύη - η Κρήτη βρίσκεται πιο κοντά στη Λιβύη απ’ ότι στη Θεσσαλονίκη-Β  είναι εκτός του παιχνιδιού. Αυτό δεν γίνεται.

- Εκτιμάτε ότι ο Στρατηγός Χαφτάρ θα μεταφέρει τις ελληνικές θέσεις στη Σύνοδο;

Η εκτίμησή μου είναι ότι αρκετοί θα μιλήσουν για τις ελληνικές θέσεις. Πιστεύω ότι και η ίδια η Μέρκελ θα αναγκαστεί να μιλήσει για τις ελληνικές θέσεις. Θα βρεθεί σε δύσκολη θέση αν δεν το κάνει. Η θέση ότι το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα παραβιάζει το Δίκαιο της θάλασσας, δεν είναι μόνο της Ελλάδας. Είναι θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

- Τελικά τι να περιμένουμε από αυτή τη Διάσκεψη; Θα υπάρξει λύση;

Δεν ξέρουμε αυτή τη στιγμή που θα καταλήξει. Μπορεί και να μη καταλήξει πουθενά. Είναι μια πρωτοβουλία που έχει ξεκινήσει από τον Ιούνιο του 2015. Δυστυχώς εμείς απείχαμε από τα προηγούμενα στάδια. Δεν μπορούμε να ξέρουμε τι θα γίνει. Ένα καλό σενάριο είναι να ακούσουμε από πολλούς στο Βερολίνο να προβάλλουν τις ελληνικές ανησυχίες. Επαναλαμβάνω ότι στόχος της Διάσκεψης είναι να τοποθετήσει νέα κυβέρνηση εθνικής ενότητας στη Λιβύη. Αν αναφερθεί ότι η νέα κυβέρνηση πρέπει να λάβει υπόψιν τις ελληνικές ανησυχίες για το παράνομο μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης, είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για τη καταγγελία του την επόμενη ημέρα.Β