Τουρκική σφραγίδα στις προσπάθειες επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό επιχειρεί να βάλει ο νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Τ. Ερχουρμάν, μία ημέρα πριν από τη σημερινή πρώτη μετά από αρκετά χρόνια τριμερή συνάντηση στο νησί, υπό την αιγίδα της Προσωπικής Απεσταλμένης του γ.γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό.
Η συνάντηση του προέδρου Ν. Χριστοδουλίδη και του Τ. Ερχουρμάν, παρουσία της Άνγκελα Όλγκιν, θα γίνει το απόγευμα στη Λευκωσία, σε μια πρώτη προσπάθεια διερεύνησης των προθέσεων μετά τις «εκλογές» στα κατεχόμενα και την ανάδειξη νέας ηγεσίας των Τουρκοκυπρίων, για τη δυνατότητα σύγκλησης Πενταμερούς Διάσκεψης που θα ανοίξει τον δρόμο για επανάληψη των ουσιαστικών συνομιλιών για το Κυπριακό.
Οι δύο τελευταίες συναντήσεις του σχήματος 5+1, που έγιναν στη διάρκεια του 2025, περιορίστηκαν σε συζητήσεις περί Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και δεν μπόρεσαν να κάνουν τα αναγκαία βήματα μπροστά για επανάληψη ουσιαστικών συνομιλιών, λόγω της άκαμπτης θέσης της Άγκυρας για εγκατάλειψη της λύσης του ομοσπονδιακού μοντέλου και υιοθέτηση της λύσης των δύο κρατών.
Ο κ. Ερχουρμάν, που πολλοί έσπευσαν να πανηγυρίσουν για την εκλογή του θεωρώντας ότι το μετριοπαθές προφίλ του θα διευκολύνει την επανάληψη των συνομιλιών, αν και δεν αναφέρεται σε «δύο κράτη», περιέγραψε τις θέσεις του και σε χθεσινή συνέντευξή του, όπου ουσιαστικά ελάχιστα απέχει από την επίσημη τουρκική θέση. Ο ίδιος έσπευσε να στείλει όλο αυτό το διάστημα καθησυχαστικά μηνύματα στην Άγκυρα, τονίζοντας ότι για όλα τα βήματά του θα υπάρχει συνεννόηση με την Τουρκία.
Ο Τ. Ερχουρμάν, τόνισε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει επανεκκίνηση των συνομιλιών από εκεί που σταμάτησαν στο Κραν Μοντανά και έθεσε ένα πλαίσιο τεσσάρων αρχών, όπως είπε: «πολιτική ισότητα, διατήρηση των κεκτημένων, διαπραγματεύσεις με προγραμματισμένη διάρκεια και να μην υπάρξει επιστροφή στο status quo σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων».
Με εύσχημο τρόπο και χωρίς τη σκληρή ορολογία της Άγκυρας και του Ε. Τατάρ, ο Τ. Ερχουρμάν ουσιαστικά περιέγραψε τη λύση των δύο κρατών.
Ωστόσο, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης έθεσε και μια σειρά ακόμη ζητημάτων που δείχνουν ότι βρίσκεται σε πλήρη ευθυγράμμιση με την Άγκυρα: έθεσε ως προτεραιότητα τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων σε οποιαδήποτε συμφωνία για τα ενεργειακά αλλά και για οποιαδήποτε αμυντική ή εξοπλιστική συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας! Ουσιαστικά ζητώντας μερίδιο εξουσίας και στον Νότο, την ώρα που ο ίδιος και η Άγκυρα υποστηρίζουν την «κρατική οντότητα» των Κατεχομένων στον βόρειο τομέα του νησιού.
Ο κ. Ερχουρμάν επανέφερε την πρόταση Ακιντζί, την οποία συχνά προβάλει η Άγκυρα, για «κοινό μηχανισμό διαχείρισης των υδρογονανθράκων», η οποία φυσικά δεν μπορεί καν να τεθεί προς συζήτηση. Αντιθέτως, είχε προταθεί από τον Ν. Αναστασιάδη ταμείο, από το οποίο θα εξασφάλιζαν το μερίδιό τους από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, μετά τη λύση, οι Τουρκοκύπριοι.
Όμως ο Τουρκοκύπριος ηγέτης στράφηκε και εναντίον όλων των έργων, ακόμη και των μεγάλων project που αναπτύσσονται στην περιοχή, όπως ο IMEC αλλά και ο διασυνδετήριος αγωγός GSI, κατηγορώντας τη Λευκωσία ότι αποκλείει το ψευδοκράτος και την Τουρκία από τα έργα αυτά, υπονομεύοντας έτσι την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο κοινοτήτων!
Κατηγορώντας επίσης την Κυπριακή Δημοκρατία για τα μέτρα ενίσχυσης της άμυνας και της αποτρεπτικής ισχύος της, ο Τ. Ερχουρμάν υποστηρίζει ότι όλα αυτά γίνονται χωρίς καμία διαβούλευση με τους Τουρκοκυπρίους (!) και φθάνει στο σημείο να επικαλεστεί το Σύνταγμα του 1960, λέγοντας ότι η «ελληνοκυπριακή διοίκηση» έχει κάνει μονομερή βήματα σε στρατηγικούς τομείς όπως άμυνα, ασφάλεια και ενέργεια, κάτι που είναι αντίθετο με το ιδρυτικό καθεστώς του 1960, βάσει του οποίου ο Τουρκοκύπριος Αντιπρόεδρος είχε δικαίωμα βέτο σε θέματα ασφάλειας.
Ο εκπρόσωπος του κατοχικού καθεστώτος μάλιστα εκφράζει την διαμαρτυρία του γιατί όπως λέει ότι «αποφάσεις που αφορούν ολόκληρο το νησί ελήφθησαν αγνοώντας το μισό νησί».
Καθώς καμιά πλευρά δεν επιθυμεί να «φορτωθεί την ευθύνη για ένα πρόωρο αδιέξοδο ,αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο τρόπος που θα χειριστεί την Τριμερή η εκπρόσωπος του ΟΗΕ που χωρίς να επιρρίπτει ευθύνες στη πλευρά που υπονομεύει την επανέναρξη των συνομιλιών αναζητά τρόπους ώστε να ξεκινήσει μια νέα διαδικασία χωρίς να έχει ρητά ξεκάθαρο στόχο την επίτευξη μιας ομοσπονδιακής λύσης σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΣΑ του ΟΗΕ και το κοινοτικό κεκτημένο
