Η μεγαλύτερη ευκολία στον δημόσιο λόγο είναι να μιλάς για πόλεμο χωρίς να τον πληρώνεις. Να καταγγέλλεις φοβικές ηγεσίες, να επικαλείσαι το ’40, να υψώνεις τη φωνή για φρόνημα και σύγκρουση, ενώ γνωρίζεις ότι άλλοι νεότεροι, οικογενειάρχες, στρατεύσιμοι, θα κληθούν να σταθούν στην πρώτη γραμμή. Άλλο η νηφάλια στρατηγική ανάλυση και άλλο η καλλιέργεια πολεμικής έξαρσης από ανθρώπους που έχουν ήδη ολοκληρώσει τον κύκλο τους. Η άμυνα μιας χώρας απαιτεί ψυχραιμία, μέτρο και ευθύνη και όχι υψηλούς τόνους και ρητορικές υπερβολές.
Το ίδιο επικίνδυνη, όμως, είναι και η εσωτερική υπονόμευση. Όσοι σήμερα μιλούν για διάλυση των Ενόπλων Δυνάμεων και κατάργηση της πειθαρχίας, με αφορμή το νομοσχέδιο που προωθεί ο υπουργός Άμυνας, ένα νομοσχέδιο που στην ουσία του, κινείται προς τον εκσυγχρονισμό, τη θεσμική τάξη και την καλύτερη λειτουργία του στρατεύματος, που είναι αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε, κάνουν μεγάλο κακό στη χώρα. Δεν ασκούν υπεύθυνη κριτική αλλά καλλιεργούν φόβο, σύγχυση και εσωτερική αμφισβήτηση.
Σε θέματα εθνικής άμυνας, οι κραυγές περί διάλυσης, δεν αποδυναμώνουν ούτε τον υπουργό Άμυνας ούτε την εκάστοτε κυβέρνηση. Αποδυναμώνουν το ίδιο το μήνυμα της αποτροπής. Υπονομεύουν το ηθικό των στελεχών και το κυριότερο, στέλνουν προς την Τουρκία την εικόνα μιας χώρας διχασμένης, αβέβαιης και ανασφαλούς για τις ίδιες της τις επιλογές. Και αυτό είναι ακριβώς το λάθος μήνυμα τη λάθος στιγμή.
Η κριτική είναι αναγκαία και απαραίτητη σε μια Δημοκρατία. Η ανευθυνότητα όμως, όταν αγγίζει τα θεμέλια της εθνικής ασφάλειας, παύει να είναι άποψη και γίνεται πρόβλημα. Πατριωτισμός δεν είναι ούτε οι πολεμικές ιαχές ούτε η εσωτερική αποδόμηση. Πατριωτισμός είναι η σοβαρότητα, η θεσμική συνέχεια και η επίγνωση ότι κάθε λέξη που εκφέρεται δημόσια έχει βάρος.
Σε μια περίοδο όμως, όπου οι ισορροπίες είναι εύθραυστες και τα μηνύματα που εκπέμπει η χώρα μετρούν περισσότερο από ποτέ, η ευκολία των μεγάλων λόγων και των εύκολων καταγγελιών είναι επικίνδυνη. Είτε πρόκειται για πολεμικές ιαχές χωρίς προσωπικό κόστος, είτε για κραυγές περί «διάλυσης» των Ενόπλων Δυνάμεων που υπονομεύουν την εμπιστοσύνη και τη συνοχή, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: θόρυβος αντί για αποτροπή, σύγχυση αντί για σοβαρότητα. Η εθνική άμυνα δεν αντέχει ούτε τη δημαγωγία ούτε την εσωτερική αποδόμηση. Αντέχει μόνο τον ψύχραιμο λόγο, τη θεσμική ευθύνη και τη συνειδητοποίηση ότι κάθε δημόσια λέξη έχει βάρος, γιατί κάποιοι άλλοι μπορεί να κληθούν να πληρώσουν το τίμημά της.
Κρείττον το υπεύθυνο λέγειν από το θορυβώδες λέγειν.
Αντιπτέραρχος (Ι) εα. Κωνσταντίνος Ιατρίδης
Επίτιμος Διοικητής ΔΑΥ
Επίτιμος Πρόεδρος Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας
Αμυντικός Αναλυτής
