Η Χεζμπολάχ σέρνει τον Λίβανο σε ένα πόλεμο που δεν μπορεί να κερδίσει
AP
AP
Γκ. Τρούμαν - Ζίνμαν (ειδική στην ισλαμική τρομοκρατία)

Η Χεζμπολάχ σέρνει τον Λίβανο σε ένα πόλεμο που δεν μπορεί να κερδίσει

Το μέτωπο με την Χεζμπολάχ μπορεί να γίνει πιο επικίνδυνο καθώς η τρομοκρατική οργάνωση επιχειρεί να παρασύρει το Λίβανο σε ένα πόλεμο, τον οποίο όμως δεν μπορεί να κερδίσει, εξηγεί στο Liberal και τον Γ.Φιντικάκη η Γκαλίτ Τρούμαν Ζίνμαν, πολιτική επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Χάιφα, σχολιάζοντας το νέο διάγγελμα του ηγέτη της τρομοκρατικής οργάνωσης και την αυξανόμενη ένταση στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ.

«Το θέμα είναι ότι όσο πιο ισχυρό είναι το χτύπημα του Ισραήλ ενάντια στην Χαμάς στο Νότο, τόσο περισσότερο ο «άξονας του κακού» στο Βορρά, δηλαδή Χεζμπολάχ -Ιράν, θα συνειδητοποιούν ότι δεν αξίζει να εμπλακούν στον πόλεμο», εξηγεί η ειδική στην ισλαμική τρομοκρατία και σε θέματα εθνοτικού και θρησκευτικού εθνικισμού. Μιλά για τα κοινά σημεία Χαμάς - ISIS, βλέπει μια περαιτέρω έκρηξη του αντισημιτισμού, ενώ για τη στάση της Δύσης και κάποιων μελών της φιλελεύθερης Αριστεράς τονίζει ότι «όποιος υποστηρίζει αρνείται την πραγματικότητα». Εκτιμά επίσης ότι η «σιωπηλή τζιχάντ» θα αποκτά όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις στην Δύση. «Αν δεν εξολοθρευτεί σήμερα η απειλή του ισλαμικού ριζοσπαστισμού, θα την συναντάμε ξανά και ξανά, όταν θα έχει γίνει πολύ ισχυρότερη», όπως λέει η κα Τρούμαν - Ζίνμαν.

Στο διάγγελμα του, ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα δήλωσε ότι όλα είναι ανοικτά στο νότιο μέτωπο του Λιβάνου, με νέες προειδοποιήσεις και απειλές κατά του Ισραήλ. Τελικά, πιστεύετε ότι η Χεζμπολάχ, πίσω από την οποία βρίσκεται το Ιράν, θα εμπλακεί πιο ενεργά στην σύγκρουση; 

Η πρώτη φορά που ο ηγέτης της Χεζμπολάχ έσπασε τη σιωπή του ήταν στις 3 Νοεμβρίου. Εκείνη η ομιλία περιελάμβανε πολλά μηνύματα, χωρίς ωστόσο να παρουσιαστεί κάποιο συγκεκριμένο επιχειρησιακό σχέδιο για το μέλλον. Χθες, μίλησε για δεύτερη φορά.

Όλα τα σενάρια παραμένουν στο τραπέζι. Ο Νασράλα επιμένει ότι πρέπει να παραταθεί ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για όσο το δυνατόν περισσότερο, είπε ότι «πρέπει να αυξηθεί η πίεση προς το Ισραήλ, καθώς η οικονομία του έχει υποστεί μεγάλο πλήγμα και γενικώς συνέχισε τις απειλές. Το κάνει, ακόμη και όταν συνηδειτοποιεί πώς κάτι τέτοιο θα οδηγήσει στην καταστροφή του Λιβάνου. Ακόμη και όταν ξέρει πως αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κλιμάκωση. Το Ιράν επίσης προκαλεί κάθε μέρα το Ισραήλ από διάφορα γεωγραφικά συνοριακά σημεία. Η Τεχεράνη δεν πρόκειται να εγκαταλείψει τη φιλοδοξία της να αποτελέσει ένα περιφερειακό «ηγεμόνα» και τον επικεφαλής του «άξονα του κακού».

Κοιτάζοντας κανείς την εξέλιξη της Χεζμπολάχ, διαπιστώνει τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται και λειτουργεί ως αντιπρόσωπος του Ιράν και «προστάτης των Σιιτών». Η συγκεκριμένη τρομοκρατική οργάνωση διαθέτει περίπου 200.000 πυραύλους και γύρω στους 100.000 σιίτες στρατιώτες, έτοιμους για δράση ενάντια στον «σιωνιστή εχθρό».

Στο πρώτο του διάγγελμα, ο Νασράλα είχε ισχυριστεί ότι η επίθεση της Χαμάς είχε σχεδιαστεί χωρίς ο ίδιος να την γνωρίζει και ότι επρόκειτο για μια απόφαση των Παλαιστινίων. Δεν παύει να επαινεί την σφαγή από τη Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, να απειλεί το Ισραήλ και να ισχυρίζεται ότι όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά σε ότι αφορά το μέτωπο του Λιβάνου. Διαμηνύει ότι «τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα δεν μας τρομάζουν» και μιλά για την αλληλεγγύη προς τους Παλαιστίνιους. Κατά τη γνώμη του, αν και η Χεζμπολάχ κινείται με «μετριοπάθεια», οι ενέργειές της στοχεύουν στην εξάντληση του Ισραήλ.

Δεν διαφαίνεται ότι θα εξαφανιστεί η απειλή από τη Χεζμπολάχ, αντίθετα παραμένει ισχυρή η πιθανότητα κλιμάκωσης. Στο μεταξύ, ο Νασράλα θα κρατά μια στάση ασάφειας ως προς τις επόμενες κινήσεις της οργάνωσης, προκειμένου να διατηρεί αμείωτη την ένταση στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ. Το θέμα είναι ότι όσο πιο οξύ και ισχυρό θα είναι το χτύπημα του Ισραήλ ενάντια στην Χαμάς στο Νότο, τόσο περισσότερο και ο «άξονας του κακού» στο Βορρά, δηλαδή η Χεζμπολάχ και το Ιράν, θα συνειδητοποιούν ότι δεν αξίζει να εμπλακούν σε πόλεμο κατά του Ισραήλ.

Η Χαμάς και ο ISIS μοιράζονται την ίδια φονταμενταλιστική ιδεολογία, τη στρατηγική ελέγχου πάνω στους πληθυσμούς, τα ίδια διδάγματα μίσους, όπως επίσης τις ίδιες βάρβαρες μεθόδους. Πόσο κινδυνεύει η Ευρώπη από την ισλαμιστική τρομοκρατία;

Η φονταμενταλιστική τρομοκρατία του ISIS, της Αλ Κάιντα και της Χαμάς, είναι στην ουσία μια έκφραση της πάλης μεταξύ θρησκειών και πολιτισμών. Μοναδικός σκοπός για αυτό τον τύπο της τρομοκρατίας έχει στόχο να πλήξει τη κουλτούρα της Δύσης υπό την έννοια ότι αποτελεί μέρος του αγώνα ενάντια στους «Σταυροφόρους» και τον «Σατανά».

Η βία θεωρείται «ιερή» και νόμιμη. Αυτή η ισλαμική φονταμενταλιστική απειλή δεν στοχεύει μόνο στο Ισραήλ, αλλά και στη Δύση. Η απειλή στρέφεται ενάντια στη νεωτερικότητα και την πρόοδο, ενάντια στον φιλελεύθερο πολιτισμό, που πρεσβεύει τις ατομικές ελευθερίες και τα δικαιώματα.

Η φονταμεταλιστική απειλή όχι μόνο δεν έχει εξαφανιστεί, αλλά ισχυροποιείται συνεχώς, όπως μια χιονόμπαλα που ολοένα μεγαλώνει. Η τάση αυτή γίνεται ολοένα και πιο έντονη και σήμερα υπάρχουν πολύ περισσότερες τρομοκρατικές οργανώσεις σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο, που απειλούν τη Δύση απ’ ότι στο παρελθόν. Η απειλή του ριζοσπαστισμού είναι παγκόσμια, άρα αν δεν την εξολοθρεύσεις σήμερα, θα την συναντάς ξανά και ξανά και τότε η απειλή θα έχει γίνει πολύ ισχυρότερη.

Πόσο σας ανησυχεί το φαινόμενο της διάδοσης τζιχαντιστικών μηνυμάτων στις δυτικές χώρες μέσα από τις ολοένα και μεγαλύτερες ισλαμικές κοινότητες στις ευρωπαϊκές χώρες;

Καταρχήν, δεν υπάρχει καμία επιθυμία ή δυνατότητα να κατηγορηθούν οι ισλαμικές κοινότητες για κακές προθέσεις, εφόσον αυτές ζουν στην Ευρώπη με ειρήνη και ασφάλεια. Η Ευρώπη υποστηρίζει την πολυπολιτισμικότητα και τον εθνο-θρησκευτικό πλουραλισμό. Αλλά στην πράξη, η απόσταση ολοένα και μεγαλώνει ανάμεσα σε σημαντικό μέρος των μουσουλμανικών κοινοτήτων στη Δύση και τον γενικό πληθυσμό.

Αυξάνονται οι τάσεις διαχωρισμού και κοινωνικού κατακερματισμού, ακόμη και της σύγκρουσης μεταξύ πολιτισμικών και θρησκευτικών αξιών που μπορεί να οδηγήσει σε εξτρεμισμό. Είναι σημαντικό να τονιστεί το φαινόμενο της «σιωπηλής τζιχάντ», της διάδοσης δηλαδή τζιχαντιστικών μηνυμάτων στις δυτικές χώρες. Κάτω από το μανδύα της ελεύθερης έκφρασης και της θρησκευτικής ελευθερίας, υπάρχουν πολλές αποδείξεις για τη διάδοση αρνητικών, τζιχαντιστικών μηνυμάτων που στοχεύουν στην κυριαρχία της θρησκείας πάνω στους «άπιστους».

Οι πάντες θυμούνται τις επιθέσεις σε Γαλλία, Βέλγιο, Αυστρία, Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία, ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία. Είναι επομένως σημαντικό να παρακολουθούμε αυτήν την τάση.

Πως εκλαμβάνεται την ευρύτερη στάση της Δύσης, αλλά και τις αυξανόμενες συγκεντρώσεις και πορείες σε δυτικές πρωτεύουσες για άμεση κατάπαυση του πυρός από το Ισραήλ, με συμμετοχή και μελών της φιλελεύθερης Αριστεράς, χωρίς ωστόσο οι τελευταίοι να καταδικάζουν την τρομοκρατία της Χαμάς; 

Νομίζω ότι όποιος υποστηρίζει την Χαμάς αρνείται την πραγματικότητα και δεν την κατανοεί. Στις 7 Οκτωβρίου, οι άνθρωποι της Χαμάς δολοφόνησαν, βίασαν, έκαψαν ανθρώπους ζωντανούς, έκοψαν μέλη και αποκεφάλισαν, ξυλοκόπησαν και αιχμαλώτισαν μωρά, παιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένους, όλοι αθώοι.

Μιλάμε για 1.400 νεκρούς, 5.431 τραυματίες και 240 απαχθέντες. Το Ισραήλ αποτελεί τη «πρώτη γραμμή» στο μέτωπο αυτού του αγώνα ενάντια στο απόλυτο κακό, αλλά ο αγώνας δεν αφορά μόνο τους Εβραίους.

Είμαστε μόνο στην αρχή. Η μάχη της Χαμάς είναι ενάντια στον νεωτερισμό και στην Δύση. Πώς μπορεί κανείς να δικαιολογήσει τον τρόμο της 7ης Οκτωβρίου και να υποστηρίζει δημόσια μια τέτοια τρομοκρατική οργάνωση; 

Όσοι τρέφουν ψευδαισθήσεις για το ποιον της Χαμάς, είναι θέμα χρόνου να τις δουν να καταρρέουν. Οι υποστηρικτές της Χαμάς πρέπει επίσης να συνειδητοποιήσουν ότι οι ηγέτες της, παρ' ότι γνώριζαν πως η απάντηση για τις φρικαλεότητες θα ήταν η καταστροφή της Γάζας και οι πολύ σκληρές συνέπειες που υφίσταται ο τοπικός πληθυσμός, εντούτοις δεν νοιάζονται για τον παλαιστινιακό λαό.

Η μόνη τους έγνοια εδώ και χρόνια είναι ο σκληρός εξισλαμισμός της Λωρίδας της Γάζας, ανελέητα και βίαια, χωρίς σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, ατομικές ελευθερίες, αλλά με καταπίεση, βία και βασανιστήρια. Δεν υφίστανται ούτε αντιπολίτευση, ούτε επικριτικές φωνές. Δεν μιλάμε για διακυβέρνηση με δημοκρατική προσέγγιση.

Σήμερα, κορυφαίοι αξιωματούχοι της Χαμάς ζουν σε ασφαλή σημεία ανά τον πλανήτη, φρουρούνται, βρίσκονται στο Ιράν, το Κατάρ, το Λίβανο και την Τουρκία, όπως έχουν αποκαλύψει οι ισραηλινές υπηρεσίες ασφάλειας. Η ηγεσία της Χαμάς έχει επιλέξει να μείνει μακριά από τις μαχες. Η οργάνωση εμποδίζει τους κατοίκους της Γάζας να την εκκενώσουν προς ασφαλέστερες περιοχές, απειλεί και χρησιμοποιεί βία. Οι κάτοικοι θα συνεχίσουν να αποτελούν «ανθρώπινες ασπίδες». Για ποιες λοιπόν ανθρώπινες αξίες αγωνίζονται οι υποστηρικτές της Χαμάς;

Πόσο σας ανησυχεί μια ακόμη μεγαλύτερη έξαρση του αντισημιτισμού και ο κίνδυνος η κατάσταση να βρεθεί εκτός ελέγχου;

Ο αντισημιτισμός είναι το μίσος προς τα άτομα, τους θεσμούς της εβραϊκής κοινότητας και προς τους θρησκευτικούς χώρους. Σήμερα, το επίπεδο αντισημιτισμού αυξάνεται ραγδαία, μόνο τον προηγούμενο μήνα εκτινάχθηκε κατά 500%. Αντισημιτικές και αντισιωνιστικές δηλώσεις που κάνουν δημόσια την εμφάνιση τους παντού στον κόσμο οδηγούν σε κύματα βίας κατά των Εβραίων. Αυτό είναι ένα εξαιρετικά άσχημο φαινόμενο, αλλά υπάρχει και θα συνεχίσει να εντείνεται.

Η τάση αυτή έχει μια σαφή πολιτική επιδίωξη: Την άρνηση στο δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ και των Εβραίων, την άρνηση του Ολοκαυτώματος και τη δαιμονοποίηση του Ισραήλ συγκρίνοντας τις πρακτικές του με εκείνες των Ναζί, να ακυρώσει τη νομιμότητα του και να το μποϊκοτάρει. Η επίδειξη εχθρότητας προς τους Εβραίους, καθώς και οι επικρίσεις προς το Ισραήλ, λόγω της άρνησης του δικαιώματός του στην αυτοάμυνα μετά από μια τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, θα συνεχίσουν να συνοδεύουν το Ισραήλ σε συνεχή βάση.

Θα ήθελα τη γνώμη σας για τις ευρύτερες γεωπολιτικές ισορροπίες και ειδικά για τους ολοένα και πιο στενούς δεσμούς της Ρωσίας με το Ιράν, και του ρόλου που διεκδικεί η Μόσχα στην Μέση Ανατολή.

Από το 2015, η Ρωσία έχει επιστρέψει στη Μέση Ανατολή και συνεργάζεται με το Ιράν. Αυτή είναι μια αρνητική εξέλιξη, γιατί με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η προσδοκία ήταν ότι η Ρωσία σταδιακά θα ερχόταν πιο κοντά στην Δύση. Τελικά, υπό την κυριαρχία του Πούτιν, η Ρωσία άλλαξε κατεύθυνση και αναπτύσσει όλο και πιο ισχυρούς δεσμούς με χώρες εχθρικές προς τις ΗΠΑ, όπως το Ιράν. Ο πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας ανέδειξε τη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Ιράν, άλλη μια αρνητική εξέλιξη. Το κράτος του Ισραήλ προσπάθησε όλα αυτά τα χρόνια να διατηρήσει σχέσεις με τις δύο υπερδυνάμεις, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, αλλά προφανώς η Μόσχα βηματίζει προς την κατεύθυνση του Ιράν και κατά του ελεύθερου κόσμου και του Ισραήλ.

Πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος επέκτασης της σύγκρουσης μεταξύ Ισλάμ και Δύσης, εκτός από την Μ. Ανατολή, και στην Αφρική όπου είναι έντονη η παρουσία τρομοκρατικών οργανώσεων όπως η Μπόκο Χαράμ και η Αλ Σαμπάμπ;

Κατά τη γνώμη μου, η πιο σύνθετη περιοχή είναι η Μέση Ανατολή. Εδώ, όπου υπάρχει μια θρησκευτική ζώνη που βασίζεται στην αφοσίωση προς τις φυλές και τον μεγάλο διαχωρισμό μεταξύ Σουνιτών και Σιιτών. Το Ισραήλ είναι το μόνο δημοκρατικό κράτος στην περιοχή και περιβάλλεται από αποτυχημένες, φτωχές χώρες, σε κάποιες από τις οποίες υπάρχει κυβερνητικό και στρατιωτικό κενό.

Σε αυτές διεισδύουν οι δυνάμεις της ανατροπής και της τρομοκρατίας. Τώρα ζούμε αυτή την επίμονη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και των τρομοκρατικών οργανώσεων σε Γάζα, Λίβανο και Συρία, που έχουν χορηγό το Ιράν. Τα αποτελέσματα της σύγκρουσης θα επηρεάσουν ευρύτερα τη Μ.Ανατολή τα επόμενα χρόνια σε ό,τι αφορά πολιτιστικές και θρησκευτικές πτυχές, την εμπλοκή ξένων δυνάμεων, τις συνεργασίες και τις συμμαχίες.

Φυσικά, η Αφρική είναι επίσης μια ήπειρος με αποτυχημένα κράτη και παγκόσμιες/τοπικές τρομοκρατικές οργανώσεις (όπως η Αλ Κάιντα, το ISIS ή η Μπόκο Χαράμ). Αλλά ο πραγματικός αγώνας βρίσκεται εδώ, στην καρδιά της Μέσης Ανατολής, όπου από τη μια μεριά βρίσκεται το φιλοδυτικό κράτος του Ισραήλ και το μετριοπαθές αραβικό στρατόπεδο και από την άλλη, τα κράτη και οι μη κρατικές οντότητες που αποτελούν τον άξονα του κακού.

*Η Galit Truman Zinman, διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Χάιφα και συνεργάζεται με το Κέντρο Στρατηγικών Σπουδών Begin-Sadat (BESA Center) στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan. Οι τομείς ενδιαφέροντός της περιλαμβάνουν τη μελέτη των βίαιων συγκρούσεων, του εθνοτικού και θρησκευτικού εθνικισμού και των ισλαμικών τρομοκρατικών οργανώσεων.