Όπως τον Αύγουστο του 2024 έτσι και σήμερα στην Wall Street φυσάει ένας άνεμος ανησυχίας, που δεν μεταφέρει άρωμα ιαπωνικού γιασεμιού, αλλά την αιχμηρή κόψη του «κατάνα» (日本刀). Του σπαθιού των σαμουράι. Μετά την απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας, να λάβει μέτρα που ενισχύουν το ιαπωνικό γιεν.
Tι είχε συμβεί το 2004, που είχε οδηγήσει σε sell off την Wall Street; Όπως είχε αναλυθεί στο άρθρο: «Γιατί το carry trade συνθλίβει με sell off τα χρηματιστήρια», εδώ, ο «ένοχος» ήταν το ιαπωνικό γιεν. Και συγκεκριμένα η απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας (BOJ) να αυξήσει τα κεντρικά της επιτόκια, από το 0% και 0,10% στο 0,25%. Οδηγώντας τα επιτόκια της Ιαπωνίας, στα υψηλότερα επίπεδα από το 2008.
Με αποτέλεσμα την ανατροπή, ή μάλλον την εξουδετέρωση μιας σημαντικής επενδυτικής στρατηγικής, γνωστής ως «carry trade». Το «carry trade» ή αρμπιτράζ επιτοκίων, είναι μια επενδυτική στρατηγική, που περιλαμβάνει συνδυαστικά δυο κινήσεις.
Η πρώτη κίνηση αφορά το δανεισμό κεφαλαίων σε νόμισμα μικρού κόστους, δηλαδή αφορά δανεισμό με χαμηλό επιτόκιο. Η δεύτερη κίνηση αφορά την επένδυση αυτών των χαμηλότοκων κεφαλαίων, σε χρηματιστηριακά εργαλεία που αποφέρουν υψηλότερες αποδόσεις. Με αυτόν τον τρόπο ο επενδυτής που χρησιμοποιεί τη μέθοδο του carry trade, δανείζεται με χαμηλό κόστος και τοποθετεί τα κεφάλαιά του σε μια υψηλότοκη απόδοση. Αποκομίζοντας κέρδη ταυτόχρονα και από δυο πλευρές. Κερδίζοντας ουσιαστικά από τη διαφορά των επιτοκίων.
Πώς λειτουργεί το carry trade στη Wall Street;
Οι επενδυτές: α) δανείζονται σε ιαπωνικό γιεν (JPY), β) μετατρέπουν τα γιεν σε δολάρια ΗΠΑ (USD) γ) επενδύουν τα δολάρια σε ομόλογα και μετοχές της Wall Street, δ) ρευστοποιούν τις θέσεις τους ε) καταβάλλουν τους χαμηλούς τόκους και επιστρέφουν το αρχικό κεφάλαιο και στ) καρπώνονται τη διαφορά.
Είναι τo carry trade πάντα κερδοφόρο;
Όχι, όταν ανατρέπεται η βάση του. Δηλαδή, όταν διακόπτεται η ύπαρξη δεξαμενής κεφαλαίων χαμηλού κόστους. Με αποτέλεσμα να χάνεται το πλεονέκτημα από την εκμετάλλευση της διαφοράς ανάμεσα στα επιτόκια και τις αποδόσεις.
Τι σημαίνει αυτή η άνοδος των επιτοκίων του γιεν, για τους επενδυτές;
Ότι αυξάνεται το κόστος δανεισμού, μέσα σε μια ημέρα. Και όχι μόνο αυτό. Αλλά ότι ταυτόχρονα μεταβάλλεται η συναλλαγματική ισοτιμία του JPY έναντι του USD, με αποτέλεσμα να μεταβάλλεται συνολικά όχι μόνο το κόστος εξυπηρέτησης του δανείου, αλλά και το συνολικό κόστος αποπληρωμής του δανείου. Αφού θα είναι μεγαλύτερο και το κεφάλαιο που θα πρέπει να επιστραφεί. Και η μεταβολή αυτή αποτυπώνεται αρνητικά στις λογιστικές καταστάσεις των θεσμικών επενδυτών. Επομένως, αυτό το μείγμα σχέσεων USD και JPY, γίνεται από μόνο του ιδιαίτερα προβληματικό.
Με αποτέλεσμα το carry trade σε γιεν, να εισέρχεται σε μια φάση πλήρους ανατροπής. Η άνοδος των επιτοκίων στην Ιαπωνία και η ενίσχυση του γιεν μειώνουν την ελκυστικότητα της δημοφιλούς επενδυτικής στρατηγικής.
Για να αντιληφθούμε ακόμα καλύτερα την στρατηγική του carry trade ή αρμπιτράζ επιτοκίων, ας φέρουμε στο μυαλό μας τον «δικό» μας δανεισμό σε ελβετικό φράγκο. Ο δανεισμός σε χαμηλότοκο ελβετικό φράγκο, έμοιαζε να είναι μια «έξυπνη» επιλογή. Όταν όμως ακολούθησε η άνοδος των επιτοκίων του ελβετικού φράγκου, και η παράλληλη άνοδος της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ελβετικού φράγκου έναντι του ευρώ, το σύνολο αυτών των δανείων τέθηκαν εκτός τροχιάς εξυπηρέτησης, με αποτέλεσμα να «κοκκινίσουν».
Η απόφαση της Τράπεζας της Ιαπωνίας, προς την κατεύθυνση της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, αναμένεται να οδηγήσει το επιτόκιο της BoJ στο 0,75% από 0,50% που ισχύει από τον Ιανουάριο του 2025. Με την απόδοση του 10ετούς ομολόγου να ξεπερνά το 1,79%.
Οι παρενέργειες στη Wall Street είναι αναπόφευκτες. Ωστόσο, με τρόπο ακόμα πιο καταλυτικό θα επηρεαστούν οι δευτερογενείς αγορές των αμερικανικών ομολόγων. Διότι στα συντηρητικά χαρτοφυλάκια, το «carry trade» πάνω στο φθηνό γιεν και η τοποθέτηση των αντίστοιχων κεφαλαίων στα αμερικανικά ομόλογα προσέφεραν για πολλά χρόνια αποδόσεις, - χαμηλού σχετικά ρίσκου - της τάξης του 3%. Αποδόσεις, οι οποίες τώρα θα συρρικνωθούν τόσο λόγω της αύξησης των επιτοκίων του γιέν, όσο και από την άνοδο του γιεν έναντι του δολαρίου.
Τον Αύγουστο του 2024, το sell off λόγω του carry trade είχε μικρή διάρκεια. Σήμερα 22 μήνες μετά, η διακοπή του αρμπιτράζ των επιτοκίων, μειώνει τις επενδυτικές ευκαιρίες μέσω δανεισμού. Όπως προαναφέρθηκε αρκετά χαρτοφυλάκια θα πληγούν άμεσα από τις αλλαγές των κανόνων του παιχνιδιού, καθώς το δανεισμένο χρήμα πρέπει να αποπληρωθεί σε υψηλότερη ισοτιμία και με αυξημένο επιτόκιο. Όμως η διακοπή του carry trade, έχει και τη θετική πλευρά του. Καθώς μειώνεται κατά κάποιο τρόπο ο «αέρας» των αγορών και ο κίνδυνος από την υπερβολική μόχλευση.
