Τα μεγάλα καράβια στρίβουν αργά. Μπορεί, ως Ελλάδα, να έχουμε τον δικό μας καημό με την Τουρκία, αλλά και η Αμερική έχει τους δικούς της λόγους να ενδιαφέρεται ώστε να «σύρει» τον Ερντογάν πίσω στην πλευρά της Δύσης. Σε αυτό, το δεύτερο, είμαστε μαζί. Ενδιαφερόμαστε και εκτιμούμε τις προσπάθειες Τραμπ, όπως κάναμε και με εκείνες της προεδρίας Μπάιντεν. Με την προϋπόθεση βεβαίως ότι η «στροφή» θα είναι σταθερή και επ’ ωφελεία μας στον μακρύ ορίζοντα.
Η συνάντηση του Ερντογάν με τον πρόεδρο Τραμπ ήταν ωφέλιμη. Κυρίως για την αμερικανική πλευρά, η οποία, είναι προφανές, προτιμά να έχει μαζί της ή, τουλάχιστον, να κρατά υπό έλεγχο τον Ερντογάν παρά να διατηρείται το ψυχροπολεμικό κλίμα των ετών Μπάϊντεν. Άλλωστε, μόνο και μόνο λόγω της αποστροφής που νοιώθει ο Τραμπ για οτιδήποτε θυμίζει Μπάιντεν (που τον έστειλε στην εξορία!), οι πόρτες του Λευκού Οίκου θα άνοιγαν, κάποια στιγμή, για τον αυταρχικό (που ξέρει από νοθευμένες εκλογές) Τούρκο ηγέτη.
Ταυτόχρονα όμως, η Τουρκία, όταν θα γνωρίζουμε καλύτερα τις λεπτομέρειες όσων συζητήθηκαν στον Λευκό Οίκο, θα υποχρεωθεί σε τεράστιες αλλαγές πολλών από τις πολιτικές που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια.
Το μεγαλύτερο βάρος για τους γείτονες είναι ότι τους ζητήθηκε να παύσουν να είναι οι μεγαλύτεροι διακινητές λαθραίων ρωσικών καυσίμων. Όταν αυτό συνδυαστεί με τις δυσκολίες που έχει η τουρκική οικονομία σε ό,τι αφορά την προμήθεια σταθερής και φτηνής ενέργειας, θα φανεί ότι ο λογαριασμός για την Τουρκία είναι πολύ μεγαλύτερος από κάθε ποσό που έχει αναφερθεί ως «εισφορά» Ερντογάν στο αμερικανικό παγκάρι και σίγουρα ξεπερνά τα 100 δισ. δολάρια.
Κανείς, προφανώς όχι ο Τραμπ, δεν θα άφηνε έναν τέτοιο επισκέπτη να περιμένει έξω από τον Οίκο μέσα στην ακατάπαυστη βροχόπτωση της Ουάσιγκτον.
Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε εμείς εδώ στην Αθήνα, είναι να παύσουμε να βλέπουμε τα πάντα γύρω μας αποκλειστικά υπό το πρίσμα του αδιεξόδου της κατοχής της Βόρειας Κύπρου, των πολύ πραγματικών διαφορών μας στο Αιγαίο και, εσχάτως, των ενεργειακών προοπτικών της Ανατολικής Μεσογείου. Είναι μικρονοϊκό να νομίζουμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες οφείλουν να συντονίζουν την πολιτική τους μόνον προς τα παραπάνω. Θα ήταν άλλωστε καταστροφή για όλους μας, αν η Αμερική έκανε τους υπολογισμούς της όπως τους κάνουμε εμείς, αν δηλαδή έβλεπε τον κόσμο όπως τον βλέπει η Αντιπολίτευση στην Αθήνα.
Η Ουάσιγκτον έχει τα δικά της προβλήματα. Το μεγαλύτερο είναι ο Πούτιν. Ο οποίος γίνεται συνεχώς πιο αδύναμος, πιο επικίνδυνος και πιο δουλικός στις σχέσεις εξάρτησης που αναπτύσσει με την Κίνα.
Εξίσου μεγάλο πρόβλημα είναι ο Νετανιάχου. Η Αμερική έχει ηθική δέσμευση να υποστηρίζει το εβραϊκό κράτος και δεν πρόκειται να την ξεχάσει (η Χαμάς πρέπει να απελευθερώσει όλους τους εν ζωή ομήρους και να επιστρέψει τα άψυχα κορμιά, είπε ο Τραμπ μπροστά στον αμήχανο Ερντογάν). Δεν μπορεί όμως να υποστηρίζει το Ισραήλ στα πάντα όλα και αυτό σημαίνει ότι επείγει πλέον μια κάποια λύση στο Παλαιστινιακό.
Μπορεί ο Τραμπ να υποδέχθηκε τον Ερντογάν με «καβαφική διάθεση» μνημονεύοντας αντιστόρητες ασυναρτησίες περί της κατάκτησης της Συρίας, γνωρίζει όμως η αμερικανική διπλωματία πόσο μεγάλες είναι οι δυσκολίες του Τούρκου προέδρου στο εσωτερικό της μεγάλης γείτονος.
Ο Ερντογάν κέρδισε τις rigged elections (στημένες εκλογές) με μια μόλις μονάδα διαφορά. Νόμιζε ότι θα διέλυε την ενότητα της αντιπολίτευσης φυλακίζοντας τον ηγέτη της αλλά η δημοτικότητά του καταρρέει. Η τουρκική οικονομία είναι ισχυρή λόγω μεγέθους, αλλά παραμένει αδύναμη συνεπεία των μεγάλων ανισορροπιών που την ταλαιπωρούν όπως δείχνει ο ισχυρός πληθωρισμός και η συνεχής υποτίμηση της τουρκικής λίρας. Χωρίς το λαθρεμπόριο, τις ενέσεις αραβικών κεφαλαίων και τις μεταβιβάσεις που με συνέπεια πραγματοποιεί το διεθνοποιημένο τουρκικό μεγάλο κεφάλαιο, οι δημοσιονομικοί και νομισματικοί λογαριασμοί του τουρκικού κράτους θα τεθούν σε μεγάλη κρίση. Μπορεί να παίζει το χαρτί του Ισλάμ για να συγκινεί τα στίφη, τα συμφέροντα της Τουρκίας όμως είναι στην πλευρά της Δύσης.
Με δύο λόγια, για να καταλήξουμε σε εκείνο που πρωτίστως ενδιαφέρει εμάς: δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανοησία από τον ραγιάδικο επαρχιωτισμό που έχει κατακυριεύσει τις εθνικές αντιπολιτεύσεις.
Οι σχέσεις μας με την Αμερική δεν θα είναι εύκολες. Ποτέ δεν ήσαν, κατά κανόνα όμως τις φέρνουμε στα μέτρα μας. Δεν επέρχεται καταστροφή επειδή ο Ερντογάν ξηλώθηκε για να αγοράσει το εισιτήριο μιας μεγαλοπρεπούς εισόδου στον Λευκό Οίκο. Κάποτε κοιτούσαμε την αναλογία εξοπλισμών, τώρα μπερδεύουμε τον τύπο του μαχητικού που φόρεσε ο πρόεδρος Τραμπ στο πέτο του.
Ας κατανοήσουν όλοι στην Αθήνα, ότι η Ελλάδα μάχεται να κρατήσει τις ιδιαιτερότητές της, λαβωμένη από τα λάθη των ηγεσιών της, τις ασυναρτησίες του εκλογικού της σώματος και τον αναβρασμό των συγκρούσεων γύρω της. Ας συσπειρωθούν οι πολιτικοί μας, με καθαρό μυαλό και με κατανόηση της μεγάλης εικόνας και των συλλογικών συμφερόντων της Δύσης στη γωνιά αυτή της Ιστορίας που διαφεντεύουμε.
Έλεος πια με τον επαρχιώτικο μιζεραμπιλισμό.
