«Η τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας από όλους είναι η μόνη λύση για τον περιορισμό και εκρίζωση της ευλογιάς και την αποφυγή του lockdown» τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας, ενημερώνοντας την Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του ιού της ευλογιάς των αιγοπροβάτων.
Ο κ. Τσιάρας, κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση στην συνεδρίαση της Επιτροπής, επισήμανε ότι η εξάπλωση της νόσου είναι «ένα δυναμικό φαινόμενο που οφείλουμε να το αντιμετωπίσουμε με έναν συγκριμένο τρόπο».
Ο υπουργός ανέφερε ότι αυτή την στιγμή «καταγράφεται μια νέα έξαρση» καθώς, όπως είπε, «δεν υπήρξε μεγάλη ένταση στην τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας». Υπενθύμισε ότι «η εφαρμογή και τήρηση των μέτρων αυτών ανήκει στην ευθύνη των περιφερειών αλλά και των ίδιων των κτηνοτρόφων».
Η προσπάθεια που έγινε το τελευταίο δεκαήμερο, είπε ο κ. Τσιάρας, «έδειξε ότι στις περιοχές της Θεσσαλίας και της Αχαΐας που εστιάσαμε, έπεσε ο αριθμός των κρουσμάτων», τονίζοντας ότι «θα πρέπει να κατανοήσουμε πως το αίσθημα ευθύνης του καθένα μας είναι το κυρίαρχο για να μην έχουμε εξάπλωση».
Σχετικά με την λύση του lockdown, ο υπουργός ανέφερε ότι «δεν σας κρύβω ότι είναι κάτι που θα ήθελα να το αποφύγουμε, γιατί αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις για όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες, κυρίως για τους κτηνοτρόφους, την γαλακτοβιομηχανία, την παραγωγή των προϊόντων και την εθνική οικονομία».
Αναφερόμενος στη δημόσια συζήτηση που αναπτύσσεται περί εμβολιασμού των ζώων, ο κ. Τσιάρας επισήμανε ότι κατά την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες, ο Ευρωπαίος επίτροπος του έθεσε το ζήτημα εάν θα έπρεπε να σκεφτούμε τον εμβολιασμό, ως μια διαδικασία που θα μπορούσε να ενταχθεί στο πλαίσιο των ενδεδειγμένων ενεργειών αποτροπής της νόσου. Το βασικό θέμα όμως, είπε ο υπουργός, είναι ότι δεν υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση, καθώς το εμβόλιο δεν είναι ακόμη δοκιμασμένο και δεν υπάρχουν απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα.
Ο κ. Τσιάρας είπε -για παράδειγμα- πως δεν θα είναι εφικτός ο διαχωρισμός του προσβεβλημένου ζώου με εκείνο που έχει εμβολιαστεί, στον έλεγχο των αντισωμάτων. Ο κ. Τσιάρας πρόσθεσε ότι σήμερα κανείς δεν μπορεί να μας εγγυηθεί το εάν θα κερδίσουμε κάτι από τον εμβολιασμό ή εάν σε ένα δεύτερο χρόνο ο εμβολιασμός θα μας δημιουργήσει τεράστιες συνέπειες στις εξαγωγές της φέτας. Η διατύπωση άποψης, είπε ο υπουργός, ανήκει στην επιστημονική κοινότητα και σε καμία κυβέρνηση ή την άποψη που έχει ο καθένας μας, σημειώνοντας ότι ο ίδιος, ως ιατρός, είναι ό,τι άλλο, παρά αντίθετος με τα εμβόλια.
Σήμερα, συμπλήρωσε, το εμβόλιο δεν έχει δοκιμαστεί σε καμία ευρωπαϊκή χώρα και θα ήμασταν η πρώτη που θα το δοκιμάζαμε χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση. Τόνισε δε, ότι οι δύο μεγαλύτερες κτηνιατρικές σχολές, του ΑΠΘ και της Θεσσαλίας, απορρίπτουν συλλήβδην τον εμβολιασμό. Είναι μια επιλογή μεγάλου ρίσκου, ανέφερε ο κ. Τσιάρας και είπε ότι προς ώρας η ενδεδειγμένη λύση, με βάση τα επιστημονικά δεδομένα, είναι η απόλυτη εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας, από τον κτηνοτρόφο μέχρι τον τελευταίο κρίκο της κτηνοτροφίας και της αγοράς.
Τα μέτρα που ελήφθησαν
Ο υπουργός σημείωσε ότι από πέρυσι το καλοκαίρι έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι τόσο με την ζωονόσο της πανώλης όσο και μετά με τον ιό της ευλογιάς, που και οι δύο μαζί έθεσαν σε κίνδυνο το ζωικό μας κεφάλαιο. Η νόσος της πανώλης, επισήμανε, λόγω της φύσεως του ιού ήταν πιο εύκολη στην αντιμετώπισή της, σε σχέση με αυτόν της ευλογιάς καθώς ο ιός της πανώλης έχει μικρότερο χρόνο επώασης από αυτό της ευλογιάς που επιβιώνει για έξι μήνες. Και αυτός είναι ο κρίσιμος παράγοντας που κάνει πολύ πιο δύσκολη την αντιμετώπισή της. Πρόκειται, είπε ο κ. Τσιάρας, για ένα πολύ δύσκολο επιδημιολογικό μοντέλο, αυτό της ευλογιάς.
Για τα μέτρα που ελήφθησαν από το υπουργείο, ο κ. Τσιάρας είπε ότι «είναι αυτά που προβλέπονται στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 687/2020, ενώ τα ίδια μέτρα αρχίσαμε να τα εφαρμόζουμε και για την ευλογιά, τα οποία βλέπαμε να αποδίδουν και μάλιστα περίπου τον Μάρτιο και Απρίλιο είχαμε μηδενικά κρούσματα. Η ανάγκη του αγοραστικού κοινού αλλά και των κτηνοτρόφων να απελευθερώσουμε, κυρίως την μετακίνηση ενόψει του Πάσχα, δυστυχώς, δημιούργησε και τον λόγο που είχαμε ακόμα περισσότερα κρούσματα ευλογιάς σε συνάρτηση με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες που ευνόησαν την μετάδοση των νόσων».
Σύμφωνα με τον κ. Τσιάρα, από την πρώτη στιγμή επιβλήθηκε η συστηματική απολύμανση αγροτικών οδών και σημείων μετακίνησης ζώων. Εφαρμόσθηκαν αυστηροί ελεγκτικοί και υγειονομικοί έλεγχοι που ορίσθηκαν από τις κτηνιατρικές υπηρεσίες. Υπήρξε ένας διαρκής συντονισμός με τις περιφέρειες και τις τοπικές κτηνιατρικές υπηρεσίες για να υπάρχει μια και ενιαία δράση. Καταβλήθηκε κάθε δυνατή προσπάθεια για την ταφή και την διαχείριση των νεκρών ζώων.
Οι κτηνοτρόφοι μας ενημερώθηκαν για τα μέτρα βιοασφάλειας και υγιεινής σε μια προσπάθεια για ευαισθητοποίηση αλλά και γνώση ότι και οι ίδιοι θα πρέπει να έχουν συμμετοχή στην λήψη των μέτρων της βιοασφάλειας. Επιδιώχθηκε να ολοκληρωθεί η διεξαγωγή μιας επιδημιολογικής έρευνας. Περιφερειακές Ενότητες κηρύχθηκαν σε ειδική κινητοποίηση Πολιτικής Προστασίας, κινητοποιήθηκαν οι κτηνίατροι που υπηρετούν στο ΥΠΑΑΤ και σε εποπτευόμενους φορείς, η ΕΛΑΣ. Συστάθηκε μια επιτροπή άμεσης αντίδρασης υπό τον έλεγχο του γενικού γραμματέα του υπουργείου.
Αναπτύχθηκε ένα προηγμένο πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης ζωικού κεφαλαίου που αποτυπώνει και παρακολουθεί τα δεδομένα στις εκτροφές. Αυξήθηκαν, ταυτόχρονα, και τα μέτρα που αφορούν την διασυνοριακή μετάδοση για αποτροπές εισόδου. Εκδόθηκαν εγκύκλιοι προς τις περιφέρειες για εγρήγορση και μέτρα πρόληψης. Εφαρμόστηκε πρόγραμμα τεσσάρων διασυνοριακών νοσημάτων(πανώλη, ευλογιά, αφθώδη και οζώδη δερματίτιδα). Εφαρμόστηκαν κάποια ειδικά προγράμματα στην περιφερειακή ενότητα του Έβρου, σε συνεργασία με τις τουρκικές και βουλγαρικές περιοχές.
Για τις αποζημιώσεις
Αναφορικά με τις αποζημιώσεις, ο υπουργός είπε ότι «υπάρχει μια μεγάλη αύξηση στα ποσά που δίνονται, από 150 ευρώ στα 250 ευρώ ανά θανατωθέν ζώο, με τον μέσο όρο να είναι στα 220 ευρώ ανά ζώο και σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, που ο μέσος όρος είναι κάτω των 100 ευρώ, είναι πολύ μεγάλη. Για τα θανατωθέντα ζώα έως και τον Μάρτιο, έχουν δοθεί οι αποζημιώσεις, ενώ έχουμε την έγκριση ενός άλλου ποσού, ύψους 20 εκατ. Ευρώ, για να καλυφθούν τα θανατωθέντα ζώα από τον Μάρτιο και μετά».
Επίσης, ανέφερε πως «δόθηκαν οι αποζημιώσεις μέχρι και τον Μάρτιο για τις ζωοτροφές (για τα παλαιά αιτήματα) σε έναν μεγάλο αριθμό κτηνοτρόφων, που λόγω του lockdown είχαν κλεισμένα τα ζώα, ενώ επί θύραις είναι και η νέα διαβαθμισμένη επιδότηση (από 4 έως 14 ευρώ ανά κεφάλι ζώου) για την κάλυψη ζωοτροφών, σύμφωνα με τον χρόνο εγκλεισμού τους, την περιοχή κλπ.».