Ανοδική πορεία κατέγραψε η ελληνική αγορά αγροτικών μηχανημάτων το 2024, αντιστρέφοντας τη φθίνουσα τάση των δύο προηγούμενων ετών και φέρνοντας συγκρατημένη αισιοδοξία στον κλάδο.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Μηχανημάτων (ΣΕΑΜ), οι πωλήσεις ελκυστήρων αυξήθηκαν κατά 70% φτάνοντας τις 2.840 μονάδες, από 1.670 το 2023, πλησιάζοντας τα επίπεδα των ετών 2020–2021 (2.829 και 3.034 αντίστοιχα). Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται σε στοχευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία και στην ανάγκη ανανέωσης του γηρασμένου εξοπλισμού των Ελλήνων αγροτών.
Ωστόσο, η θετική αυτή δυναμική φαίνεται δύσκολο να διατηρηθεί. Όπως ανέφερε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος του ΣΕΑΜ, Σάββας Μπαλουκτσής, οι πρώτες εκτιμήσεις για το 2025 είναι λιγότερο ενθαρρυντικές. «Οι προβλέψεις κυμαίνονται μεταξύ 1.700 και 1.800 πωληθέντων ελκυστήρων, καθώς δεν υπάρχουν ενεργά επιδοτούμενα προγράμματα», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Αν και ο Ιανουάριος του 2025 ξεκίνησε με αύξηση 42% στις πωλήσεις, τον Μάρτιο σημειώθηκε πτώση 9,3%, με αποτέλεσμα το πρώτο τρίμηνο να κλείσει στις 649 πωλήσεις, έναντι 954 το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Παρά την ετήσια αύξηση 9%, η τάση επιβράδυνσης παραμένει αισθητή.
Γήρανση και αναποτελεσματικότητα του στόλου
Παρά τη βελτίωση του 2024, η κατάσταση του ελληνικού γεωργικού στόλου παραμένει προβληματική. Υπολογίζεται ότι λειτουργούν περίπου 130.000 ελκυστήρες, με μέση ηλικία τα 23 έτη. Μόλις το 28,8% είναι κάτω των 15 ετών, ενώ το 44,9% ανήκει στην ηλικιακή ομάδα 26–40 ετών και 2,2% ξεπερνά τα 40 χρόνια. Αυτή η παλαιότητα επιβαρύνει με αυξημένο κόστος συντήρησης, μειωμένη ενεργειακή απόδοση και υψηλότερες εκπομπές ρύπων.
Ο κ. Μπαλουκτσής τόνισε την ανάγκη ενός συντονισμένου σχεδίου εκσυγχρονισμού του μηχανολογικού εξοπλισμού στον πρωτογενή τομέα, ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η βιωσιμότητα της ελληνικής γεωργίας.
Προτάσεις και εργαλεία στήριξης
Μεταξύ των προτάσεων περιλαμβάνονται:
- Ταχύτερη και στοχευμένη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για αγροτική εκμηχάνιση.
- Δημιουργία εθνικών προγραμμάτων απόσυρσης παλαιών ελκυστήρων.
- Φορολογικά κίνητρα, όπως αφορολόγητα αποθεματικά και αυξημένες αποσβέσεις για νέες επενδύσεις.
- Καθιέρωση τεχνικών ελέγχων τύπου ΚΤΕΟ για λόγους ασφάλειας και απόδοσης.
- Εισαγωγές και διεθνές περιβάλλον
Η ελληνική αγορά φαίνεται να μην επηρεάζεται από τις διεθνείς εμπορικές αναταράξεις, όπως οι δασμοί των ΗΠΑ. «Οι ελκυστήρες δεν υπόκεινται σε δασμούς ή φορολογικές επιβαρύνσεις, ενώ οι εισαγωγές από την Αμερική δεν ξεπερνούν το 1%», διευκρίνισε ο πρόεδρος του ΣΕΑΜ. Η πλειονότητα των μηχανημάτων εισάγεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Άπω Ανατολή, την Τουρκία και την Ινδία.
Η σταθερή πορεία του κλάδου, αν και ενθαρρυντική, προϋποθέτει συνεχή στήριξη και συντονισμένες πολιτικές για να μετουσιωθεί σε μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και τεχνολογικό εκσυγχρονισμό της ελληνικής γεωργίας.