Πώς λειτουργούν οι νέοι έλεγχοι εξαγωγών σπάνιων γαιών της Κίνας
Reuters

Πώς λειτουργούν οι νέοι έλεγχοι εξαγωγών σπάνιων γαιών της Κίνας

Η Κίνα έχει αυστηροποιήσει περαιτέρω τους περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, ενόψει των συνομιλιών μεταξύ των προέδρων Ντόναλντ Τραμπ και Σι Τζινπίνγκ στο τέλος του μήνα.

Η χώρα παράγει πάνω από το 90% των επεξεργασμένων σπάνιων γαιών και μαγνητών σπάνιων γαιών παγκοσμίως και έχει χρησιμοποιήσει κατά το παρελθόν περιορισμούς στις εξαγωγές για να ελέγξει τις αποστολές.

Τα 17 στοιχεία σπάνιων γαιών είναι ζωτικής σημασίας για προϊόντα που κυμαίνονται από ηλεκτρικά οχήματα έως κινητήρες αεροσκαφών και στρατιωτικά ραντάρ.

 Τι ανακοίνωσε η Κίνα;

Η Κίνα ήδη έλεγχε αυστηρά τις εξαγωγές σπάνιων γαιών, αλλά την Πέμπτη πρόσθεσε πέντε νέα στοιχεία, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό όσων υπόκεινται σε περιορισμούς σε 12.

Περιόρισε επίσης την εξαγωγή δεκάδων τύπων εξοπλισμού και υλικών που χρησιμοποιούνται για την εξόρυξη και τον καθαρισμό σπάνιων γαιών, διαδικασίες στις οποίες είναι παγκόσμιος ηγέτης.

Οι περιορισμοί υποχρεώνουν τους εξαγωγείς να υποβάλουν αίτηση για άδεια. Ένας προηγούμενος γύρος ελέγχων τον Απρίλιο είχε προκαλέσει ελλείψεις μαγνητών σπάνιων γαιών, αναγκάζοντας εργοστάσια αυτοκινήτων ανά τον κόσμο να διακόψουν τη λειτουργία τους.

Σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τους φόβους επανάληψης, η Κίνα δήλωσε ότι θα διευκολύνει τις εγκρίσεις αδειών, ωστόσο σκοπεύει να απορρίπτει αιτήσεις που σχετίζονται με την άμυνα και να εξετάζει προσεκτικά όσες συνδέονται με προηγμένους ημιαγωγούς και ορισμένες εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης.

Τι σημαίνει αυτό για τους ξένους παραγωγούς;

Το Πεκίνο δήλωσε για πρώτη φορά ότι σκοπεύει να εφαρμόσει το καθεστώς του και σε ξένους παραγωγούς που κατασκευάζουν ορισμένα προϊόντα σπάνιων γαιών χρησιμοποιώντας κινεζικά υλικά ή εξοπλισμό.

Η Ουάσινγκτον έχει παρόμοιους κανόνες από τη δεκαετία του 1950, τους οποίους τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιεί για να εμποδίζει ξένες εταιρείες ημιαγωγών να πωλούν τσιπ στην Κίνα, εφόσον αυτά κατασκευάζονται με αμερικανική τεχνολογία.

Οι παραγωγοί σπάνιων γαιών οπουδήποτε στον κόσμο πρέπει πλέον να εξασφαλίζουν έγκριση από την Κίνα για πωλήσεις, εάν χρησιμοποιούν κινεζικό εξοπλισμό σπάνιων γαιών. Οι κατασκευαστές μαγνητών σπάνιων γαιών πρέπει επίσης να το πράττουν εάν τα προϊόντα τους περιέχουν περισσότερες από ίχνη κινεζικών σπάνιων γαιών.

Οι νέοι κανόνες φαίνεται να έχουν σχεδιαστεί ώστε να εδραιώσουν την κυριαρχία της Κίνας στην αλυσίδα εφοδιασμού σπάνιων γαιών και να παρεμποδίσουν τις διεθνείς προσπάθειες δημιουργίας εναλλακτικών λύσεων.

Ισχύουν οι κανόνες για κάθε ξένο παραγωγό που χρησιμοποιεί κινεζικές σπάνιες γαίες;

Όχι. Η Κίνα διεκδικεί παγκόσμια δικαιοδοσία μόνο επί της παραγωγής ορισμένων σπάνιων γαιών και συναφών μαγνητών.

Έτσι, ένα πλυντήριο ρούχων που κατασκευάζεται στη Γερμανία με κινεζικό μαγνήτη σπάνιων γαιών δεν χρειάζεται άδεια από το Υπουργείο Εμπορίου για να πωληθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ωστόσο, οι κανόνες ισχύουν για μια γερμανική εταιρεία που παράγει μαγνήτες σπάνιων γαιών χρησιμοποιώντας κινεζικές πρώτες ύλες.

Πώς μπορεί η Κίνα να εφαρμόσει αυτούς τους νέους κανόνες;

Δεν είναι σαφές. Η κινεζική νομοθεσία προβλέπει κυρώσεις που κυμαίνονται από πρόστιμα έως φυλάκιση για παραβίαση των νόμων ελέγχου εξαγωγών, αλλά η δίωξη ξένων παραγωγών θα ήταν δύσκολη.

Για τις ξένες εταιρείες σπάνιων γαιών που εξαρτώνται από κινεζικά υλικά ή εξοπλισμό, η παραβίαση των κανόνων θα μπορούσε να τις εκθέσει στον κίνδυνο να αποκοπούν από τους Κινέζους προμηθευτές.

Αυτός ο κίνδυνος είναι πιθανό να επιταχύνει τις προσπάθειες που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη στις ΗΠΑ και την Ευρώπη για διαφοροποίηση από την κινεζική αλυσίδα εφοδιασμού σπάνιων γαιών.