Ο χρυσός έχει εκτιναχθεί περίπου 30% από την αρχή του έτους, 45% σε διάστημα ενός έτους και περίπου 8,5% από την ημέρα «Απελευθέρωσης» στις 2 Απριλίου.
Χθες σημείωσε ενδοσυνεδριακά νέα ιστορικά υψηλά στα 3500 δολάρια/ουγγιά, κάτω από το βάρος των ειδήσεων ότι ο Ντόναλτ Τραμπ εξετάζει τις δυνατότητες να απολύσει τον Πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, μετά την καθυστέρηση μείωσης των επιτοκίων εν μέσω των προειδοποιήσεων του Κεντρικού Τραπεζίτη ότι οι δασμοί πιθανότατα θα αυξήσουν τον πληθωρισμό στο εγγύς μέλλον.
Όμως, το γεγονός ότι οι τιμές του χρυσού σκαρφαλώνουν από το ένα ιστορικό υψηλό στο άλλο, υποδεικνύουν ότι υπάρχει μια διαρθρωτική αλλαγή στις κατανομές χρυσού, που ξεπερνούν την κόντρα του Προέδρου των ΗΠΑ με τον Πρόεδρο της Fed.
Αν ανοίξει κανείς το χρονικό πλάνο θα δει ότι η ζήτηση για τον χρυσό ως έναν μεγάλο βαθμό πηγάζει από τον χαρακτηρισμό του ως ασφαλές καταφύγιο έναντι των γεωπολιτικών εντάσεων και του πληθωρισμού, με τις Κεντρικές Τράπεζες να αυξάνουν συστηματικά τα τελευταία χρόνια το μερίδιο του χρυσού στα συνολικά αποθέματα, υποστηρίζοντας σταθερά τη ζήτηση.
Μάλιστα φέτος αναμένεται από τις Κεντρικές Τράπεζες να αυξήσουν τις αγορές χρυσού στους 1.000 μετρικούς τόνους από 950 μετρικούς τόνους πέρυσι.
Η ζήτηση αυτή βαίνει αυξανόμενη και από σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές στις κατανομές χρυσού που παρατηρούνται στην αγορά. Για παράδειγμα το Πεκίνο επιτρέπει πλέον στα ασφαλιστικά ταμεία να επενδύουν σε χρυσό.
Οι επενδυτές επίσης διοχέτευσαν πέριξ των 19 δισ. δολαρίων σε αμοιβαία κεφάλαια χρυσού κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου, σύμφωνα με την Standard Chartered.
Τα χρηματιστηριακά διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια -ETFs- αναμένεται να ενισχύσουν τις καθαρές αγορές τους φέτος στους 450 μετρικούς τόνους, από 300 μετρικούς τόνους, σύμφωνα με τη UBS, ενώ η ισχυρή λιανική ζήτηση κερμάτων/ράβδων αναμένεται επίσης να ενισχύσει τη ζήτηση χρυσού.
Είναι προφανές ότι ο εμπορικός πόλεμος που έχει ξεκινήσει με τη δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ, έχει επηρεάσει αρνητικά τις προοπτικές των ΗΠΑ και της παγκόσμιας οικονομίας, ενώ την ίδια στιγμή έχει αυξήσει τις πληθωριστικές προσδοκίες. Αν στην εικόνα της χαμηλότερης ανάπτυξης και του αυξανόμενου πληθωρισμού προσθέσουμε τις γεωπολιτικές εντάσεις, το ασθενέστερο δολάριο και την προοπτική μείωσης των επιτοκίων, γίνεται κατανοητό γιατί όλοι τρέχουν στην αγκαλιά του χρυσού, από τους ιδιώτες επενδυτές έως και τις Κεντρικές Τράπεζες.
Τεκτονικές μετακινήσεις στην επανεκτίμηση περουσιακών στοιχείων
Από την «Ημέρα Ανεξαρτησίας» η αγορά στην ουσία έχει προβεί σε μια επανεκτίμηση των περιουσιακών στοιχείων των ΗΠΑ, ήτοι το δολάριο και τα αμερικανικά ομόλογα, τα οποία μέχρι πρότινος αποτελούσαν κλασικά επενδυτικά καταφύγια.
Για μια σημαντική μερίδα αναλυτών, ο χρυσός ανεβαίνει από το ένα ιστορικό υψηλό στο άλλο ακριβώς λόγω της απώλειας εμπιστοσύνης ενός μεγάλου μέρους της αγοράς στις ΗΠΑ.
Η συσσώρευση των επενδυτών στο βραχυπρόθεσμο χρέος των ΗΠΑ και η απομάκρυνση τους από μακροπρόθεσμα ομόλογα είναι μια σημαντική ένδειξη αυτής της απώλειας εμπιστοσύνης.
Τη Δευτέρα η απόδοση του αμερικανικού κρατικού ομολόγου με λήξη στην 2ετία υποχώρησε 3 μονάδες βάσης ενώ αντίθετα η απόδοση του 10ετούς ενισχύθηκε 9 μονάδες βάσης εν μέσω αμφιβολιών για την ανεξαρτησία της Fed και δημοσιευμάτων για σοβαρές εκροές από ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια. Σημειωτέον δε ότι οι αποδόσεις των 20ετών ομολόγων ξεπέρασαν το 4,9% τη Δευτέρα.
Η εικόνα του αμερικανικού Τreasury επιβαρύνεται σαφώς και από την πίεση των Ρεπουμπλικανών για μεγάλες φορολογικές περικοπές τη στιγμή που το έλλειμμα του προϋπολογισμού των ΗΠΑ δεν έχει ακόμα «συμμαζευτεί».
Καθώς τα μετρητά κινούνται σε περουσιακά στοιχεία εκτός των ΗΠΑ, το δολάριο υποχωρεί έναντι των κυριότερων νομισμάτων. Ο δολαριακός δείκτης DXY υποχώρησε αυτή την εβδομάδα σε χαμηλό 3ετίας πριν καλύψει χθες ένα μικρό μέρος μόνο των απωλειών με άνοδο 0,66%. Το ζεύγος eur/usd πριν διορθώσει στο $1,1470 είχε βρεθεί σε υψηλό 3,5 ετών στο $1,1530, ενώ η ισοτιμία usd/jpy βρέθηκε σε χαμηλό 9 μηνών πριν αντιδράσει το δολάριο κατά 0,14%.
Δεδομένου ότι ο χρυσός αποτιμάται σε δολάρια, μήπως η άνοδος του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια ηχηρή αντιστάθμιση της απώλειας της αξίας του δολαρίου από τις ίδιες τις δυνάμεις της αγοράς;
Το 2020 στο άρθρο μας «Ας μιλήσουμε για χρήμα» είχαμε εξηγήσει ότι ο χρυσός χρησιμεύει ως νομισματική αντιστάθμιση όταν υπάρχει ένας υψηλός και επιταχυνόμενος ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος και συνοδεύεται από φόβους για την τρέχουσα κατάσταση του δολαρίου και του παγκόσμιου νομισματικού
συστήματος. (τη σχετική ανάλυση μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ).
Σήμερα δεν απέχουμε πολύ από ένα τέτοιο σενάριο και αυτό ακριβώς μιας δείχνει το νέο ιστορικό ρεκόρ του χρυσού.
Νέο χτύπημα στην αγοραστική δύναμη των Αμερικανών
Κατά την προεκλογική του εκστρατεία το 2024, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε υποσχεθεί να μειώσει δραστικά τις τιμές, δηλώνοντας «Θα ρίξουμε τις τιμές και θα το κάνουμε γρήγορα».
Η υπόσχεση του Τραμπ να πολεμήσει τον πληθωρισμό υπήρξε ένα ίσως από τα πιο καθοριστικά στοιχεία για την εκλογή του, καθώς οι Αμερικανοί πολίτες ανησυχούσαν ολοένα και περισσότερο για τη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης μετά το πρόσφατο πληθωριστικό κύμα του 2022, όπου ο πληθωρισμός είχε φτάσει το 9%.
Υπενθυμίζουμε ότι όταν ο Τραμπ εξελέγη τον Νοέμβριο του 2024, ο πληθωρισμός είχε μειωθεί στο 2,7%, χάρη στη νομισματική σύσφιξη από τη Fed, με τις εκτιμήσεις να προβλέπουν περαιτέρω πτώση του πληθωρισμού στο 2,3% έως τα τέλη του 2025, πολύ κοντά στον στόχο του 2%.
Στις 2 Απριλίου όμως ο Τραμπ προχώρησε στην επιβολή μαζικών δασμών, ενέργεια κατεξοχήν πληθωριστική αφού αυξάνει τις τιμές για χιλιάδες προϊόντα.
Την ίδια στιγμή ο Πρόεδρος των ΗΠΑ πιέζει τον Τζέρομ Πάουελ να υιοθετήσει μια νομισματική πολιτική που θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο τον πληθωρισμό.
Ήδη τα στοιχεία για τις προσδοκίες των καταναλωτών για τον πληθωρισμό έχουν χτυπήσει κόκκινο. Αν και τα στοιχεία του Μαρτίου κατέγραψαν πληθωρισμό 2,4%, εντούτοις πρόκειται για στοιχεία πρότερα των δασμολογικών ανακοινώσεων στις 2 Απριλίου.
Ακόμα και αν τα στοιχεία του Απριλίου δεν υποδείξουν ιδιαίτερη αύξηση καθώς πιθανότατα η αγορά έχει ακόμα αποθέματα, εντούτοις οι δασμοί Τραμπ έχουν εκτοξεύσει την πρόβλεψη πληθωρισμού στο 3,4% για το τέλος του έτους, με αποτέλεσμα η Fed να έχει βάλει φρένο στη μείωση των επιτοκίων τον Δεκέμβριο προκειμένου να αποφύγει μια μεγάλη αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων.
Νομοτελειακά όμως οι Αμερικανοί πολίτες δεν θα αποφύγουν τους επόμενους μήνες τις αυξήσεις τιμών λόγω των δασμών, καθώς επηρεάζονται προϊόντα αξίας περίπου 3 τρις δολαρίων.
Το Εργαστήριο Προϋπολογισμού του Yale εκτιμά διψήφιες αυξήσεις τιμών σε ευρύ φάσμα προϊόντων, από ρούχα και οικιακές συσκευές εως αυτοκίνητα και φάρμακα.
Το να πιέζεις την Κεντρική Τράπεζα για μείωση επιτοκίων σε ένα τέτοιο περιβάλλον προδίδει εξαιρετική έλλειψη διορρατικότητας αλλά και κενού ιστορίας, μιας και το παράδειγμα του Νίξον το 1974 θα έπρεπε σαφώς να λειτουργεί αποτρεπτικά για τον Ντόναλτ Τραμπ, όσο ο τελευταίος και αν «καίγεται» με την αναχρηματοδότηση ενός μεγάλου μέρους του αμερικανικού χρέους φέτος.
Ο χρυσός παραμένει το μέσο διατήρησης αγοραστικής δύναμης
Το παρακάτω γράφημα δείχνει έναν υπολογισμό της ισοδυναμίας αγοραστικής δύναμης για 100 δολάρια το 1635 (σ.σ: H παρακολούθηση του δείκτη τιμών ξεκίνησε το 1635).
Αυτά τα 100 δολάρια αν τα προσαρμόσουμε στον πληθωρισμό αντιστοιχούν σε 3.853 δολάρια σήμερα.
Όταν τα 100 δολάρια ισοδυναμούν με 3.853 δολάρια με την πάροδο του χρόνου, αυτό σημαίνει ότι η πραγματική αξία του δολαρίου μειώνεται. Τουτέστιν, κάθε δολάριο αγοράζει ολοένα και λιγότερα είδη.
Τα δεδομένα για αυτούς τους υπολογισμούς προέρχονται από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (CPI) του Γραφείου Στατιστικών Εργασίας, που ιδρύθηκε το 1913. Τα δεδομένα του δείκτη τιμών από το 1774 έως το 1912 προέρχονται από μια ιστορική μελέτη που διεξήχθη από τον καθηγητή πολιτικών επιστημών RobertSahr στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Όρεγκον και από την American Antiquarian Society. Τα δεδομένα του δείκτη τιμών από το 1634 έως το 1773 προέρχονται από την American Antiquarian Society. (σ.σ: Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Ας δούμε όμως πώς διαμορφώνονται τα δεδομένα από το 2016 μέχρι και σήμερα.
Το δολάριο είχε μέσο πληθωρισμό 3,24% ετησίως από το 2016 έως σήμερα, προκαλώντας σωρευτική αύξηση τιμών 33,25% . Στο παρακάτω γράφημα φαίνεται η εξέλιξη του πληθωρισμού τα τελευταία 10 χρόνια.
Το ένα δολάριο του 2016 ισοδυναμεί σε αγοραστική δύναμη περίπου 1,33 δολαρίων σήμερα.
Αυτό σημαίνει ότι οι σημερινές τιμές είναι 1,33 φορές υψηλότερες από τις μέσες τιμές από το 2016, σύμφωνα με τον δείκτη τιμών καταναλωτή του Bureau of LaborStatistics.
Ένα δολάριο σήμερα αγοράζει μόνο το 75,188% των αγαθών που μπορούσε να αγοράσει το 2016.
Μεταξύ 2016 και 2025:
Οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν από 1,97 δολάρια ανά γαλόνι σε 3,23 δολάρια
Οι τιμές του ψωμιού αυξήθηκαν από 1,43 δολάρια ανά καρβέλι σε 1,88 δολάρια.
Οι τιμές των αυγών αυξήθηκαν από 2,33 δολάρια ανά κουτί σε 6,23 δολάρια.
Οι τιμές του κοτόπουλου αυξήθηκαν από 1,43 δολάρια ανά κιλό σε 2,06 δολάρια.
Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν από 0,13 δολάρια ανά KwH σε 0,18 δολάρια.
Το παρακάτω γράφημα δείχνει το μέσο ποσοστό πληθωρισμού για επιλεγμένες κατηγορίες μεταξύ 2016 και 2025.
Όπως γράφαμε λοιπόν και πριν 10 χρόνια, η αγορά έχει τον χαρακτήρα του νερού. Βρίσκει πάντα τη δίοδο, παρά τα αναχώματα των Κεντρικών Τραπεζών και των κυβερνήσεων, να τοποθετήσει υπομονετικά, αθόρυβα και συστηματικά τις αξίες στην θέση τους. Αυτό ακριβώς συμβαίνει με το ράλι του χρυσού.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
