Από τα 124 δολάρια που έφτασε στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η τιμή του Brent διαμορφώνεται σήμερα πέριξ των 61 δολαρίων, ενώ οι εκτιμήσεις των μεγαλύτερων επενδυτικών οίκων κάνουν λόγο για πτώση προς τα 55 δολάρια στο βασικό σενάριο μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο.
Με τον ΟΠΕΚ+ να προσπαθεί να επιφέρει κρίσιμο πλήγμα στο σχιστολιθικό πετρέλαιο και την παγκόσμια οικονομία να εμφανίζει σημάδια σημαντικής επιβράδυνσης, η αγορά πετρελαίου προετοιμάζεται για τιμές που ενδεχομένως θα υποχωρήσουν στο δυσμενές σενάριο ακόμα και στα 40 δολάρια το βαρέλι. Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις μίας τέτοιας εξέλιξης και πως θα διαμορφωθούν οι ισορροπίες διεθνώς;
Η πτωτική πορεία του «μαύρου χρυσού» έχει εν πολλοίς ξεκινήσει ήδη από τον Απρίλιο, την ώρα που οι προβλέψεις των ειδικών αναφέρουν ότι οι τιμές θα πέσουν έως τα 55 δολάρια κάποια στιγμή φέτος και στο μεγαλύτερο μέρος του 2026.
Η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε ότι θα αυξήσει την παραγωγή, σε μία συγκυρία που η λογική «έδειχνε» μείωση αφού η αβεβαιότητα γύρω από την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και τη ζήτηση για πετρέλαιο είναι στο ζενίθ, όμως ο στόχος είναι ξεκάθαρος. Να αποδυναμωθεί η παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ και η στρατηγική του Ντόναλντ Τραμπ «drill baby drill».
Ίσως αυτό είναι ο λόγος που έχει αναγκάσει τον Αμερικανό πρόεδρο να κάνει στροφή στο θέμα της αιολικής ενέργειας, ανοίγοντας το δρόμο για την υλοποίηση του μεγάλου υπεράκτιου project της Equinor στη Νέα Υόρκη, αξίας 5 δισ. δολαρίων, μέσω του οποίου θα καλυφθούν οι ανάγκες 500.000 νοικοκυριών της αμερικανικής μεγαλούπολης.
Η Goldman Sachs προβλέπει ότι το Brent θα κυμανθεί κατά μέσο όρο στα 55 δολάρια το 2026 και το αμερικανικό αργό τύπου WTI στα 51 δολάρια. Επίπεδα τιμών, δηλαδή, που έχουν να καταγραφούν από την πανδημία και τα lockdown. Αν ο ΟΠΕΚ+ προχωρήσει σε πλήρη άρση των περικοπών στην παραγωγή και η παγκόσμια οικονομία πέσει σε ύφεση, το brent μπορεί να χάσει ακόμα και το «οχυρό» των 40 δολαρίων.
Από την πλευρά της, η JPMorgan τοποθετεί τη μέση τιμή του Brent στα 58 δολάρια το βαρέλι και του WTI στα 54 δολάρια για το 2026, ενώ τόσο η Fitch, όσο και η αμερικανική υπηρεσία ενέργειας EIA εκτιμούν ότι το Brent θα παραμείνει στα τρέχοντα επίπεδα και το 2026.
Όμως η πτώση των τιμών του πετρελαίου συνοδεύεται συνήθως από δυσμενείς εξελίξεις για τις αγορές. Τα χρηματιστήρια παραδοσιακά αντιδρούν στην αβεβαιότητα που πιστεύουν πως είτε αντανακλά, είτε προμηνύει η πτώση του πετρελαίου. Και αυτό ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες στηρίζουν πολλά στα έσοδα από το πετρέλαιο, ενώ συγκεκριμένα οι Ηνωμένες Πολιτείες ποντάρουν την ενεργειακή τους αυτονομία.
Είναι σαφές πως όταν οι τιμές του πετρελαίου παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα για καιρό, οι γεωπολιτικές εντάσεις κλιμακώνονται και στις χρηματαγορές σημειώνονται αναταράξεις οι οποίες δεν θέλουν πολύ να εξελιχθούν σε επικίνδυνη μεταβλητότητα.
Βέβαια, υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, όπως η θετική επίδραση των χαμηλών τιμών του πετρελαίου στην ανάκαμψη της οικονομίας και στην πτώση του πληθωρισμού.
Ειδικά για τον πληθωρισμό, η διαφαινόμενη πτώση του μαύρου χρυσού μπορεί αφενός να συμβάλλει καθοριστικά στην καταπολέμηση της ακρίβειας, δίνοντας κατ’ επέκταση τη δυνατότητα στις κεντρικές να μειώσουν περαιτέρω τα επιτόκια. Μία συνθήκη που θα μπορούσε να ανοίξει ένα νέο κύκλο φθηνού χρήματος και μεγάλων εισροών στα χρηματιστήρια. Επίσης, η πτώση του πετρελαίου φέρνει… ούριους ανέμους για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές πετρελαίου και παράλληλα ενισχύει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών παγκοσμίως.
Ακόμη και βραχυπρόθεσμα, η JPMorgan σημειώνει ότι οι χαμηλότερες τιμές πετρελαίου μπορεί να αποδειχθούν καθοριστικός παράγοντας προκειμένου τα νοικοκυριά στις ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις των υψηλότερων δασμών στο τρέχον και στο επόμενο τρίμηνο.
