Ο Μιλέι, το αλυσοπρίονο και το κόκκινο διαμάντι της Αργεντινής
Shutterstock
Shutterstock

Ο Μιλέι, το αλυσοπρίονο και το κόκκινο διαμάντι της Αργεντινής

Η ελευθερία της αγοράς είναι το αντίδοτο στο δηλητήριο της κρατικής υπερβολής, ιδίως σε χώρες όπως είναι η Αργεντινή. Όπου ο Περονισμός, η γραφειοκρατία και ο κρατισμός προκαλούσαν ασφυξία στην παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα για δεκαετίες. Με αποτέλεσμα μια από τις πλουσιότερες χώρες του πλανήτη, να έχει οδηγηθεί τα τελευταία 50 χρόνια από την περίοπτη 10η θέση του Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας του Fraser Institute, στην αποθαρρυντική 161η θέση, ανάμεσα σε 165 χώρες.

Ο Μιλέι, ο αυτοαποκαλούμενος «αναρχοκαπιταλιστής» που ανέλαβε την προεδρική εξουσία μετά τις εκλογές του 2023 εν μέσω υπερπληθωρισμού 211% και χρέους που έπνιγε την οικονομία, είχε υποσχεθεί από την πρώτη στιγμή ότι θα ακολουθούσε μια θεραπεία σοκ.

Μέρος της θεραπείας σοκ, αφορά και την οινοπαραγωγή της Αργεντινής. Αφού το κρασί δεν αποτελεί ένα απλό ποτό. Αλλά ένα εθνικό σύμβολο, που στην κορυφή του, έχει το λεγόμενο κόκκινο διαμάντι της Αργεντινής, την ποικιλία Malbec. Έτσι στις 7 Νοεμβρίου, η κυβέρνηση του Χαβιέρ Μιλέι, απελευθέρωσε το άρωμα των φρούτων και των μπαχαρικών του Malbec, καταργώντας όχι έναν, ούτε δυο, αλλά 973 διαφορετικούς κανονισμούς, αποφάσεις, και εγκυκλίους του Ινστιτούτου Εθνικής Οινοποιίας (INV). Μετατρέποντας με αυτόν τον τρόπο, έναν τομέα βυθισμένο στη γραφειοκρατική λάσπη του πυθμένα των βαρελιών ωρίμανσης των οίνων, σε πεδίο ελεύθερης επιχειρηματικότητας και εξαγωγικού οργασμού.

Η Αργεντινή παράγει ετησίως περίπου 900 εκατομμύρια λίτρα, με εξαγωγές που αγγίζουν τα $800 εκατ. Μια παραγωγή η οποία απελευθερώθηκε από ένα αυστηρό κανονιστικό και ρυθμιστικό πλαίσιο, αλλά και εκατοντάδες περιορισμών, ελέγχων και γραφειοκρατικών εμποδίων, απελευθερώνοντας μια συσσωρευμένη δυναμική στις εξαγωγές.

Το υπουργείο Απορρύθμισης και Μετασχηματισμού του Κράτους, με σήμα το αλυσοπρίονο, έδωσε πνοή και ώθηση στην πέμπτη μεγαλύτερη οινοπαραγωγό χώρα του πλανήτη. Η οποία μέχρι πρότινος ήταν καθηλωμένη μέσα σε ένα λαβύρινθο γραφειοκρατίας. Χαρακτηριστικά ας αναφέρουμε, ότι το INV, το οποίο είχε ιδρυθεί το 1958, απαιτούσε την έκδοση 140.000 αδειών μεταφοράς οίνου σε ετήσια βάση και πραγματοποιούσε πάνω από 5.000 επιθεωρήσεις και ελέγχους ποιότητας, αντιμετωπίζοντας τους παραγωγούς ως εν δυνάμει απατεώνες ή εγκληματίες υπό επιτήρηση, όπως ανέφερε ο υπουργός Φεντερίκο Στουρτσενέγκερ. Πνίγοντας παράλληλα τους μικρούς παραγωγούς στην «χαρτούρα», με αποτέλεσμα να μην επικεντρώνονται στην παραγωγική διαδικασία. Αλλά να προσπαθούν να αντιμετωπίσουν και να προσπεράσουν τις σκοπέλους και τη διαφθορά των τοπικών ελεγκτών.

Πλέον το Ινστιτούτο Εθνικής Οινοποιίας (INV), έπαυσε να λειτουργεί σαν τον «Μεγάλο Αδερφό». Αντίθετα, προέβη σε άρση των περιορισμών στις εξαγωγές για τις ποικιλίες Malbec και Torrontés και στην κατάργηση του πλαφόν ελάχιστων τιμών στην εσωτερική αγορά.

Η ελάφρυνση του κόστους παραγωγής από την κατάργηση της γραφειοκρατίας, εκτιμάται πως θα φτάσει το 15% με 20%. Με αποτέλεσμα τα κρασιά της Αργεντινής να διεκδικούν με ανταγωνιστικές τιμές, τα «premium ράφια» στις κάβες και στα super markets νέων αγορών, όπως της Κίνας και της Ινδίας. Παράλληλα οι οινοπαραγωγοί στρέφουν τα οινοποιία τους προς την καινοτομία, τη βιολογική παραγωγή και τα προϊόντα ΑΑΑ.

Με σύνθημα: «Απελευθερώστε τους παραγωγούς, και θα απελευθερώσετε την ψυχή της γης», η κυβέρνηση του προέδρου Μιλέι, δίνει το έναυσμα για το ξύπνημα του κοιμώμενου γίγαντα της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής. Επιχειρώντας να μετατρέψει την Αργεντινή, από παρία σε σημαντικό εμπορικό παίκτη, στον χώρο όπου τα προϊόντα της διαθέτουν σαφή συγκριτικά πλεονεκτήματα.

Η «απελευθέρωση» της οινοποιίας της Αργεντινής έχει ταυτόχρονα ουσιαστικό και συμβολικό χαρακτήρα. Γι’ αυτό και προβάλλεται με τόσο ηχηρό τρόπο. Ωστόσο, μεγαλύτερης βαρύτητας ήταν η απόφαση για τη μείωση των υπουργείων από 18 σε 9. Αλλά και το εμβληματικό διάταγμα «Mega DNU 70/2023», που είχε περάσει αμέσως μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Χαβιέρ Μιλέι, με το οποίο είχαν καταργηθεί ή τροποποιηθεί 300 διαφορετικοί νόμοι, φέροντας στον μυαλό μας την κλασσική εγχώρια «αντιμνημονιακή» ρήση «με ένα νόμο και ένα άρθρο».

Μέσω του συγκεκριμένου διατάγματος έχει καταργηθεί ο νόμος του ενοικιοστάσιου και των ελέγχων στα μισθώματα ακινήτων που οδήγησε αμέσως στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών, ο νόμος του ελέγχου των τιμών στα τρόφιμα, ο νόμος του περιορισμού της αγοράς πιστωτικών καρτών, ο νόμος της απαγόρευση υπηρεσιών ιδιωτικής υγείας και είχε θεσμοθετηθεί η μετατροπή των κρατικών εταιρειών σε ανώνυμες εταιρείες με σκοπό την ιδιωτικοποίηση τους.

To οικονομικό πείραμα της Αργεντινής, το οποίο επικροτείται σε μεγάλο βαθμό από τους πολίτες όπως είχαμε αναλύσει στο άρθρο «Κερδίζει το οικονομικό και κοινωνικό στοίχημα της Αργεντινής;», εδώ, πέρα από τις εικαστικές και επικοινωνιακές του υπερβολές, παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον. Όχι, μόνο για τους ιδεολόγους του φιλελεύθερου χώρου, αλλά και για τους πραγματιστές της οικονομίας.