Καταρίνα Φριτς: H περίφημη Γερμανίδα γλύπτρια στη συλλογή του Γιώργου Οικονόμου

Καταρίνα Φριτς: H περίφημη Γερμανίδα γλύπτρια στη συλλογή του Γιώργου Οικονόμου

Ήταν προγραμματισμένη πέρυσι τέτοια εποχή, αλλά η πανδημία κράτησε την έκθεση της Katharina Fritsch ως τις μέρες μας. Η συλλογή του εφοπλιστή Γιώργου Οικονόμου στο Μαρούσι (Λεωφ. Κηφισίας 80) μόλις άνοιξε τις πόρτες της στη διεθνούς φήμης εικαστικό με έργα του συλλέκτη, αλλά και συνθέσεις που ταξίδεψαν από το εργαστήριο της στην Αθήνα. Ο Οικονόμου, παρά τις δυσκολίες των τελευταίων χρόνων, έχει φέρει μεγάλα ονόματα της σύγχρονης εικαστικής σκηνής, επιχειρώντας να βάλει στο χάρτη την ελληνική πρωτεύουσα. Τέτοια είναι η παρουσία της Γερμανίδας που φιγουράρει στις πιο σημαντικές καλλιτέχνιδες της εποχής μας. Για του λόγου το αληθές η περίφημη μπιενάλε της Βενετίας της απένειμε φέτος τον Χρυσό Λέοντα για το σύνολο της καλλιτεχνικής της πορείας.

Αυθεντία, όπως σημειώνουν οι διοργανωτές, στην ανάπτυξη κλίμακας, η Φριτς (γ. 1956) έχει αναπτύξει ένα γλυπτικό λεξιλόγιο που περιλαμβάνει μια τυπολογία καθημερινών αντικειμένων, ζώα και ανθρώπους, αλλά και εγκαταστάσεις βασισμένες στο μυθολογικό και σουρεαλιστικό. Στην Αθήνα, επέλεξε να δείξει πρόσφατα γλυπτά δίπλα σε μερικά από τα πρώτα της έργα που έκανε κατά τη διάρκεια και λίγο μετά το τέλος των σπουδών της στην Ακαδημία Τεχνών του Ντίσελντορφ στις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Στο ισόγειο βρίσκονται τρία έργα - Ei / Egg, Laterne / Lantern, και Schädel / Skull - τα οποία έγιναν το 2017 και είναι προορισμένα να εκτίθενται μαζί. Έργα που είναι απλά στη σύλληψή τους (μια φυσική μορφή, ένα φωτιστικό που μοιάζει εποχής και ένα οικείο σύμβολο της θνησιμότητας) επιχειρούν να προκαλέσουν μετατοπίσεις στα πιο οικεία νοήματα τους και να θέσουν καινούριους συνειρμούς. Στο δεύτερο όροφο, το έντονα πορτοκαλί Oktopus / Octopus (2008) της Fritsch στέκεται σαν δείγμα σε ένα τρίποδο λευκό τραπέζι, αλλά παρά το ότι βρίσκεται «έξω από τα νερά του» το μυθικό πλάσμα συνεχίζει να συσφίγγει με το υψωμένο πλοκάμι το σώμα ενός μαυροντυμένου δύτη.

Η θρυλική ευφυΐα του ζώου και ο χαμαιλεοντισμός του που το κάνει να προσαρμόζεται στο χρώμα του περιβάλλοντός του (μια δυνατότητα τόσο εξευγενισμένη που θα μπορούσε, όπως το Ei / Egg, να σχηματίσει τον ακριβή διαχωρισμό του καθώς κινείται στο περιβάλλον) υποδηλώνουν το χταπόδι της Fritsch, και όχι τον άνθρωπο, ως πραγματικό νικητή της θάλασσας. Αυτή η εντύπωση επιβεβαιώνεται και από την παρακείμενη μεγέθυνση ενός χαρακτικού του 19ου αιώνα που απεικονίζει ένα δύτη που βρήκε το σώμα μιας γυναίκας επιβάτη σε ένα ναυάγιο ατμόπλοιου. Ενώ τα χέρια της γυναίκας είναι διπλωμένα στο πάτωμα, τα χέρια του έκπληκτου δύτη είναι σηκωμένα σε ένδειξη σοκ, δημιουργώντας έτσι ένα κύμα χειρονομιών και δράσης κατά μήκος της εικόνας.

Η Φριτς, όπως λέει, αντιμετώπισε την έκθεση ως μια ευκαιρία να εξερευνήσει το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον της στο λυκόφως, τις αμφίβολες, ευμετάβολες και ασταθείς διαθέσεις, τα οράματα και τις ψυχικές καταστάσεις που έρχονται τη στιγμή που η μέρα γίνεται νύχτα. Ακούγεται μάλλον παράδοξο, αλλά ανάμεσα στις επιρροές της, αναφέρει τη δουλειά του Giorgio de Chirico. Εξηγεί πως ο δραματικός τρόπος με τον οποίο ο De Chirico απομονώνει τα τοπία των μορφών ανακαλείται στον τρίτο όροφο, όπου κάθε ξεχωριστό αντικείμενο παίρνει τα χαρακτηριστικά ενός συμβόλου.

Με την επιθυμία να μοιραστεί τη δημιουργικότητα των καλλιτεχνών που εκπροσωπούνται στην συλλογή, το μουσείο - εκθετήριο του Γιώργου Οικονόμου συνεργάζεται τακτικά με διεθνείς οργανισμούς και επιμελητές (την παρούσα έκθεση επιμελείται η Τζέσικα Μόργκαν, γνωστή από τη μακρά συνεργασία της με την Tate, στην οποία ο Οικονόμου είναι μέλος του Δ.Σ.). Η δραστηριότητα της συλλογής άρχισε να εξελίσσεται στη δεκαετία του 1990, με έμφαση στην ευρωπαϊκή τέχνη του 20ού αιώνα και έχει επεκταθεί για να συμπεριλάβει ένα σημαντικό κομμάτι της μεταπολεμικής και σύγχρονης τέχνης.

Εκτός από την παρουσία του στην Tate, ο Οικονόμου είναι μέλος του Ιδρύματος Dia Art Foundation και μαικήνας του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης. Μοναδικό στη συλλογή είναι το έργο των Otto Dix και Otto Mueller. Έργα από καλλιτέχνες όπως ο Anselm Kiefer, Georg Baselitz, Andreas Gursky και Neo Rauch συνέχισαν το γερμανικό διάλογο στη σύγχρονη σφαίρα, ενώ συναντάμε στη συλλογή του ονόματα όπως οι Agnes Martin, Ellsworth Kelly, Cady Noland και Jenny Saville.

Η έκθεση θα είναι ανοιχτή στο κοινό μέχρι τον Μάρτιο 2023. Ώρες λειτουργίας από Δευτέρα έως Παρασκευή 10 πμ έως 6 μμ και Τετάρτη 10πμ - 8 μμ. Για περισσότερες πληροφορίες στο 210 8090566.