Η μεγάλη έξοδος των κεντρικών τραπεζών από τα νομισματοκοπεία

Η μεγάλη έξοδος των κεντρικών τραπεζών από τα νομισματοκοπεία

Η απόφαση της Τράπεζας της Αγγλίας να επιβραδύνει τον ρυθμό αγορών ομολόγων την εβδομάδα που πέρασε ήταν η δεύτερη κίνηση από κεντρική τράπεζα των οικονομιών του G7 που σηματοδότησε την αρχή μιας βραδείας εξόδου από τα προγράμματα στήριξης που στόχο είχαν να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας.

Οι τρεις μεγάλες – η Federal Reserve των ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Τράπεζα της Ιαπωνίας – δε θα προβούν, προς το παρόν,  σε παρόμοιες κινήσεις περιορισμού του τυπώματος χρήματος. 

Ωστόσο, αυξάνονται οι ενδείξεις ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν το βλέμμα τους στραμμένο προς την έξοδο καθώς οι εμβολιασμοί επιταχύνονται και η οικονομική ανάκαμψη γίνεται ορατή.

Η κίνηση της Τράπεζας του Καναδά να μειώσει τις εβδομαδιαίες αγορές ομολόγων κατά C$1 δισ. τον Απρίλιο καταδεικνύει ότι η επόμενη φάση θα έχει να κάνει με επιβράδυνση του ρυθμού και της ποσότητας αγορών ομολόγων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της BofA, οι αγορές περιουσιακών στοιχείων από τις νομισματικές αρχές των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Βρετανίας και της ευρωζώνης θα υποχωρήσουν στα $3,4 τρισ.  φέτος από σχεδόν $9 τρισ. το 2020, ενώ το 2022 οι αγορές αυτές θα έχουν περιοριστεί γύρω στα $400 δισ.

Αν οι εκτιμήσεις επαληθευτούν, οι χρηματιστηριακές αγορές που έχουν εθιστεί στο εύκολο χρήμα, και οι αγορές ομολόγων όπου επίσης ένα τεράστιο μερίδιο χρέους απορροφάται από τις κεντρικές τράπεζες διευκολύνοντας κράτη και επιχειρήσεις, αναμένεται να υποστούν σοκ. 

Μια πιο λεπτομερής ματιά στις κεντρικές τράπεζες καταγράφει ποιες περιορίζουν τα προγράμματα στήριξης, ποιες μπορεί να αυξήσουν τα παρεμβατικά επιτόκια και ποιες φαίνεται ότι θα είναι οι τελευταίες που θα αποφασίσουν μια ανάπαυλα στα προγράμματα αγορών χρεογράφων.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΝΟΡΒΗΓΙΑΣ

Η Norges Bank ήταν από τις πρώτες που σηματοδότησαν σταδιακό περιορισμό της στήριξης. Την προηγούμενη εβδομάδα ανακοίνωσε ότι πρόκειται να ανεβάσει τα επιτόκια το δεύτερο εξάμηνο, κίνηση που έκανε την κορώνα το νόμισμα με την καλύτερη επίδοση στην ομάδα των οικονομιών του G10 φέτος. Η κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας δεν παρεμβαίνει στην αγορά ομολόγων και συνεπώς η όλη συζήτηση για επικείμενο taper δεν έχει εφαρμογή στην περίπτωση της.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΟΥ ΚΑΝΑΔΑ

Ανακοίνωσε επιβράδυνση του ρυθμού αγορών ομολόγων ήδη και έδωσε σήμα ότι το παρεμβατικό της επιτόκιο ενδέχεται να αυξηθεί από το επίπεδο του 0,25% το 2022.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ

Η Bank of England προβλέπει δυνατή οικονομική ανάκαμψη και θα επιβραδύνει το πρόγραμμα αγορών ομολόγων στα 3,4 δις στερλίνες εβδομαδιαίως  από τον τρέχοντα ρυθμό των 4,4 δις. Ωστόσο, θα διατηρήσει το συνολικό ποσό του προγράμματος αμετάβλητο στα 895 δις στερλίνες. Σύμφωνα με τη JPMorgan, η Τράπεζα της Αγγλίας, έχοντας ήδη προβεί σε αγορές ομολόγων 70 δις από το σύνολο των 150 δις που θα αγόραζε μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς, ήταν αναμενόμενο οτι ο ρυθμός αγορών της θα έκοβε ταχύτητα.

FEDERAL RESERVE

H Fed σκοπεύει να διατηρήσει το κόστος δανεισμού κοντά στο 0%, όπως και τις μηνιαίες αγορές ομολόγων των $120 δισ. μέχρις ότου διαπιστώσει σημαντική πρόοδο στο μέτωπο της ανεργίας αλλά και στην επιδίωξη της για ρυθμό πληθωρισμού γύρω στο 2%. Όμως, με την οικονομία των ΗΠΑ να αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό άνω του 6% φέτος και τον πληθωρισμό να επιταχύνεται, οι αγορές έχουν αρχίσει να προεξοφλούν αύξηση επιτοκίων το 2023 και πολλοί αναλυτές βλέπουν ότι η επιβράδυνση του ρυθμού αγορών ομολόγων θα αρχίσει αργότερα φέτος.

Η Fed αντιμετωπίζει μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας καθώς θα πρέπει να διασφαλίσει ‘οτι η επιβράδυνση του ρυθμού αγορών ομολόγων σε μια περίοδο που η κυβέρνηση δανείζεται τεράστια ποσά δεν θα προκαλέσει μεγάλη άνοδο των ομολογιακών αποδόσεων. Σύμφωνα μα τον επενδυτικό οίκο Pictet, το λεγόμενο tapering της Fed θα αρχίσει το 2022, θα περιλαμβάνει μειώσεις των ποσών που αγοράζει κατά $10 δισ. μηνιαίως και θα διαρκέσει ένα χρόνο περίπου, αρκετό διάστημα ώστε να συγκρατηθούν οι προσδοκίες για την πρώτη αύξηση επιτοκίων στο μακρινό μέλλον.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΣΟΥΗΔΙΑΣ

Ο πληθωρισμός στη Σουηδία προσεγγίζει τον στόχο του 2% της Riksbank, ωστόσο η κεντρική τράπεζα έχει δηλώσει ότι τα επιτόκια θα διατηρηθούν στο 0% για χρόνια. Όμως, το πρόγραμμα αγορών ομολόγων ύψους 700 δισ. κορώνων ($84 δισ.) θα ολοκληρωθεί φέτος όπως έχει σχεδιαστεί.

ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Οι αναιμικές πληθωριστικές πιέσεις μακροπρόθεσμα σημαίνουν οτι τα επιτόκια στη ζώνη του ευρώ πιθανότατα δεν θα αυξηθούν για χρόνια. Αλλά ένας περιορισμός του προγράμματος αγορών ομολόγων ύψους 1,85 τρισ. ευρώ, του PEPP (Pandemic Emergency Purchase Program), μπορεί να έλθει νωρίτερα. Τεχνικά το πρόγραμμα PEPP θα τρέχει έως τον Μάρτιο του 2022 αλλά υπάρχουν αξιωματούχοι που ήδη έχουν εκφράσει την άποψη ότι ενδείκνυται να επιβραδυνθεί ο ρυθμός των αγορών καθώς η οικονομία της ζώνης του ευρώ ανακάμπτει. Σύμφωνα με τη Danske Bank, η EKT τελικά θα χρησιμοποιήσει μόνο 1,65 τρισ. ευρώ από το συνολικό πακέτο των 1,85 τρις του προγράμματος PEPP.

H ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΒΕΤΙΑΣ

Η ελβετική κεντρική τράπεζα δεν παρεμβαίνει στην αγορά ομολόγων αλλά το κάνει στην αγορά συναλλάγματος θέτοντας οροφή στην ισοτιμία του ελβετικού φράγκου. Οι παρεμβάσεις αυτές έφτασαν τα 110 δισ. φράγκα πέρυσι και η νομισματική αρχή δεν έχει δείξει ότι προτίθεται να εγκαταλείψει την πολιτική της αυτή. Εξακολουθεί να πιστεύει ότι τα αρνητικά επιτόκια και η ετοιμότητα να παρεμβαίνει στην αγορά συναλλάγματος παραμένουν αναγκαίες πολιτικές.

Αυξάνονται οι ενδείξεις ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες έχουν το βλέμμα τους στραμμένο προς την «έξοδο» καθώς οι εμβολιασμοί επιταχύνονται και η οικονομική ανάκαμψη γίνεται ορατή. Από τις ΗΠΑ και τον Καναδά, μέχρι την Ευρωζώνη, την Αγγλία και την Ιαπωνία αλλά και χώρες όπως η Νορβηγία και η Σουηδία, είτε βάζουν περιορισμούς στις αγορές ενεργητικού, είτε το σκέφτονται. Ποια η στρατηγική τους και πως θα επηρεάσει τις αγορές.

ΙΑΠΩΝΙΑ

Η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας έχει δεσμευτεί να διατηρήσει την πολιτική στήριξης μέσω του ελέγχου της καμπύλης αποδόσεων και αγορών ομολόγων και μετοχών. Έχει δεχτεί κριτική για κρυφό tapering καθώς οι αγορές ομολόγων έχουν επιβραδυνθεί από τότε που υιοθέτησε την πολιτική ελέγχου της καμπύλης των αποδόσεων το 2016. Οι αγορές της όμως αυξήθηκαν την περυσινή χρονιά. Τον Μάρτιο οι αγορές ομολόγων ήταν κατά 22 τρισ. γεν ($204 δισ.) υψηλότερες από την ίδια περίοδο πέρυσι.