Μπορεί το πρώτο εξάμηνο του 2025 να ήταν άκρως επεισοδιακό για τις διεθνείς αγορές αλλά στο τέλος του οι περισσότεροι επενδυτές ανά τον κόσμο ήταν πολύ χαρούμενοι, ίσως υπερβολικά χαρούμενοι.
Αυτό τουλάχιστον αρχίζει να φαίνεται από έναν σχετικό δείκτη που έχει επινοήσει ένα τμήμα της γνωστής αγγλικής τράπεζας Barclays.
Ο δείκτης αυτός ονομάζεται «Equity euphoria indicator» και δημιουργήθηκε στις αρχές της χρονιάς. Σύμφωνα με δημοσίευμα του investing.com από τον περασμένο Ιανουάριο, οι αναλυτές της τράπεζας σχεδίασαν αυτό το αναλυτικό εργαλείο έτσι ώστε να μετρά την ένταση των συναισθημάτων των επενδυτών στις χρηματιστηριακές αγορές, κάνοντας ταυτόχρονα και τον αναδρομικό του υπολογισμό για τις προηγούμενες δεκαετίες.
Σύμφωνα λοιπόν με χθεσινό ρεπορτάζ του Bloomberg, αυτός ο δείκτης έχει αναρριχηθεί και πάλι σε αρκετά υψηλά επίπεδα, δηλαδή κοντά στο 10,7%.
Όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ του Bloomberg, ο μέσος όρος αυτό του δείκτη για την περίοδο που έχει υπολογιστεί είναι κοντά στο 7%.
Μερικές φορές, όταν το κλίμα στις αγορές είναι πολύ ενθουσιώδες, ο δείκτης έχει ξεπεράσει το 10% και σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις έχει ξεπεράσει και το 12%.
Στο άρθρο του διεθνούς πρακτορείου, ως ακραίες περιπτώσεις αναφέρονται η περίοδος του 1999 – 2000 με την έξαρση των τεχνολογικών μετοχών και η μανία με τις μετοχές τύπου meme και τα επενδυτικά οχήματα SPAC το 2021, όταν πλησίασε και το 14%.
Το 10,70% στο οποίο βρίσκεται αυτές τις μέρες είναι, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα, ακριβώς στο σημείο που ο ενθουσιασμός αρχίζει και περνά σε δυνητικά υπερβολικό επίπεδο.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της τράπεζας, κάποια από τα σημάδια που παραπέμπουν σε υπερβολικό ενθουσιασμό είναι τα παρακάτω: η σημαντική αύξηση των αριθμού εισόδου νέων εταιρειών στο χρηματιστήριο με την μέθοδο SPAC, καθώς μέσα στο 2025 έχουν ήδη ξεπεράσει το σύνολο των αντίστοιχων εισαγωγών για τα δύο προηγούμενα χρόνια, παραμένοντας όμως πολύ πιο χαμηλά από τα επίπεδα της μανίας του 2021.
Ένα δεύτερο σημάδι είναι η πολύ καλή απόδοση του ETF ARK Innovation σε σχέση με τον δείκτη S&P 500, το συγκεκριμένο διαπραγματεύσιμο αμοιβαίο κεφάλαιο διαχειρίζεται η πολύ γνωστή και ενίοτε αμφιλεγόμενη διαχειρίστρια Cathie Wood, καθώς από την αρχή του 2025 μέχρι την 1η Ιουλίου σημείωσε άνοδο 21,4% έναντι 5,40% του δείκτη.
Το τρίτο σημάδι κατά τους αναλυτές είναι η στροφή προς πολύ ευμετάβλητες επενδυτικές επιλογές, με έντονα στοιχεία κερδοσκοπίας και όχι τόσο ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη.
Χαρακτηριστικά ανέφεραν τις μετοχές που έχουν σχέση με το Bitcoin, τις μετοχές που έχουν σχέση με τους κβαντικούς υπολογιστές, τα διάφορα meme stocks, δηλαδή μετοχές που πολύ συχνά κινούνται με βάση αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα και πολλές μετοχές που έχουν γίνει στόχος των short επενδυτών οι οποίοι θεωρούν πως τα αδύναμα θεμελιώδη μεγέθη θα φέρουν κάποια στιγμή την πτώση τους.
Η στροφή προς επενδυτικές επιλογές τέτοιου τύπου έχει ονομαστεί από ορισμένους παράγοντες της αγοράς «dash to trash», κάτι το οποίο σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «το γρήγορο τρέξιμο προς τα σκουπίδια», εν προκειμένω τα «επενδυτικά σκουπίδια».
Σε άλλο, προχθεσινό, άρθρο του Bloomberg είδαμε έναν σχετικό πίνακα με βάση στοιχεία που έχουν συλλέξει το Bloomberg, οι τράπεζες Goldman Sachs και Morgan Stanley, η εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων Invesco και το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του πίνακα, στο δεύτερο τρίμηνο του 2025, από αυτού του τύπου τις «επικίνδυνες» επενδύσεις την πρώτη θέση σε επιδόσεις είχαν οι μετοχές που σχετίζονται με το Bitcoin, με 77,50%, αυτές που σχετίζονται με τους κβαντικούς υπολογιστές, με 68,60% και αυτές που ονομάζονται μετοχές meme με 44,20%.
Φεύγοντας από τον δείκτη επενδυτικής ευφορίας της Barclays, πρέπει να παρατηρήσουμε πως σημάδια υπερβολικής επενδυτικής ευφορίας έχουν αρχίσει να εμφανίζονται και εκτός ΗΠΑ.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι αυτό των ευρωπαϊκών junk bonds, δηλαδή των ομολόγων που χαρακτηρίζονται ως «σκουπίδια» λόγω των αδύναμων οικονομικών μεγεθών των εταιρειών που τα εκδίδουν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg, τον Ιούνιο που μόλις τελείωσε σημειώθηκε ιστορικό ρεκόρ στην έκδοση τέτοιων ομολόγων στην Ευρώπη, αφού εκδόθηκαν νέα junk bonds συνολικής αξίας 22,50 δισεκατομμυρίων ευρώ, καταρρίπτοντας το προηγούμενο σχετικό ρεκόρ των 18,50 δισεκατομμυρίων από τον Ιούνιο του 2021.
Το επενδυτικό κέφι δεν περιορίζεται όμως στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, έχει επεκταθεί και σε άλλες γωνίες των παγκόσμιων αγορών.
Πάλι από το Bloomberg, βλέπουμε πως το πρώτο εξάμηνο του 2025 ήταν το καλύτερο των τελευταίων 18 ετών για τις μετοχές των αγορών που αποκαλούνται «frontier markets».
Σε αυτές περιλαμβάνονται μετοχές από χώρες πολύ επικίνδυνες αλλά και άλλες όπως το Μαρόκο και το Βιετνάμ που ακόμα δεν έχουν προβιβαστεί στις αναδυόμενες από τον οίκο MSCI.
Ο δείκτης που έχει δημιουργήσει ο οίκος και παρακολουθεί τις 25 frontier markets ανέβηκε κατά 17% για το πρώτο εξάμηνο, πετυχαίνοντας την καλύτερη επίδοση από το 2007.
Κατά τις εκτιμήσεις των δημοσιογράφων του Bloomberg, η πολύ καλή επίδοση αυτών των αγορών οφείλεται στην αύξηση της όρεξης για ανάληψη μεγαλύτερων επενδυτικών κινδύνων από σημαντικό αριθμό επενδυτών και στη σημαντική πτώση του δολαρίου που μείωσε αρκετά το κόστος των εισαγωγών και βοήθησε τις οικονομίες αυτών των χωρών να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους.
Από όλες αυτές τις πληροφορίες είναι φανερό πως η διάθεση για ανάληψη κινδύνου είναι πολύ έντονη αυτή την στιγμή στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές και σε πολλά είδη επενδύσεων.
Επιστρέφοντας στον δείκτη ευφορίας της Barclays, είναι προφανές πως σε αυτόν αντικατοπτρίζεται αυτή η επενδυτική συμπεριφορά.
Όμως η τιμή του είναι ακόμα αρκετά πιο χαμηλή από αυτήν που είχε σημειώσει σε παρελθούσες περιόδους που περίσσευε η επενδυτική αισιοδοξία.
Ας μην εκπλαγούμε λοιπόν αν τον δούμε να ανεβαίνει ακόμα περισσότερο, μαζί με τις τιμές των επενδυτικών προϊόντων και τις αποτιμήσεις των χαρτοφυλακίων των επενδυτών.
Αυτό δεν σημαίνει όμως πως πρέπει να αγνοήσουμε παντελώς το σήμα που μας δίνει αυτός ο δείκτης, όσο αυθαίρετος και υποκειμενικός και αν είναι. Τα «σκουπίδια» αποδεικνύονται πολλές φορές χρυσοφόρα αλλά άλλες τόσες δικαιώνουν την ονομασία τους.
