Είναι μία πτώση της τάξης του 10% ικανή να απορροφήσει τις τυχόν υπερβολές που συνοδεύουν μία άνοδο σχεδόν 70% από την αρχή του χρόνου, η οποία συνοδεύεται από αμέτρητα νέα ιστορικά υψηλά στην πορεία της; Στην περίπτωση του χρυσού λογικά δεν θα αργήσουμε πολύ να μάθουμε την απάντηση. Κάποιες πρώτες ενδείξεις πάντως είναι αρκετά θετικές αλλά σίγουρα όχι αρκετές για να πούμε πως η διόρθωση έχει ήδη ολοκληρωθεί. Στην αρχή του 2025, η τιμή του ήταν λίγο κάτω από τα 2.600 δολάρια/ουγγιά και έπειτα από μία σχεδόν αδιάκοπη άνοδο, την 20η Οκτωβρίου έφθασε σε απόσταση αναπνοής από τα 4.400 δολάρια/ουγγιά.
Τις μέρες που ακολούθησαν, ο χρυσός θύμισε σε όλους τους επενδυτές πως, όσο ισχυρή και σταθερή να είναι η ζήτηση για ένα προϊόν που διαπραγματεύεται στα χρηματιστήρια, μερικές φορές δεν φθάνει για να ανεβάσει την τιμή. Έτσι, μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα, το κίτρινο μέταλλο έφθασε να χάνει σχεδόν 10% από τα υψηλά της 20ης Οκτωβρίου και πλησίασε πολύ κοντά στα 3.900 δολάρια/ουγγιά. Πέρα από τη φυσιολογική και αναμενόμενη κόπωση, η πτώση αυτή ήταν αποτέλεσμα και της σχετικής εξομάλυνσης των σχέσεων ΗΠΑ - Κίνας όπως και των αμφιβολιών σχετικά με το κατά πόσο σίγουρες πρέπει να θεωρούνται οι μειώσεις των επιτοκίων αναφοράς που περιμένει από τη Fed τους επόμενους μήνες μεγάλο μέρος των επενδυτών στις διεθνείς αγορές.
Εκτός αυτού, είναι σχεδόν βέβαιο πως μέρος των σημαντικών πωλήσεων χρυσού στα διεθνή χρηματιστήρια οφείλεται και στο γενικότερα κακό κλίμα στις χρηματιστηριακές αγορές, ιδίως στους κλάδους της υψηλής τεχνολογίας, της Τεχνητής Νοημοσύνης, των κρυπτονομισμάτων κ.λ.π. Στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας όμως, η ζήτηση άρχισε σταδιακά να υπερτερεί και πάλι της προσφοράς και κατά τη χθεσινή χρηματιστηριακή συνεδρίαση, ο χρυσός ξεπέρασε εκ νέου τα 4.000 δολάρια/ουγγιά, φθάνοντας μάλιστα και στην περιοχή των 4.100.
Διαβάζοντας τον διεθνή οικονομικό Τύπο, μπορούμε σχετικά εύκολα να εντοπίσουμε τους παράγοντες που βοήθησαν στην ανάκαμψη του χρυσού από το τέλος της προηγούμενης εβδομάδας. Σίγουρα βοήθησαν τα σχετικά αρνητικά νέα για την αμερικανική οικονομία, στον τομέα της απασχόλησης, της ιδιωτικής κατανάλωσης και της καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Όσο επισφαλή και να είναι τα στοιχεία που γνωστοποιήθηκαν τις προηγούμενες ημέρες, καθώς τα περισσότερα από αυτά προέρχονται από έρευνες ιδιωτικών φορέων και υπηρεσιών που ανήκουν στις αμερικανικές πολιτείες και όχι από τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες που αυτές τις μέρες είναι εκτός λειτουργίας λόγω του shutdown, ήταν αρκετά για να αλλάξουν τις εκτιμήσεις και τις διαθέσεις των επενδυτών.
Ειδικά στο ιδιαίτερα σημαντικό για τον χρυσό ζήτημα των επιτοκίων αναφοράς. Τα σχετικά αδύναμα στοιχεία έκαναν πολλούς αναλυτές και επενδυτές να εκτιμήσουν πως η αμερικανική οικονομία βρίσκεται σε φάση επιβράδυνσης της οικονομικής της ανάπτυξης. Τα «στοιχήματα» στο χρηματιστήριο του Σικάγου σχετικά την πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων τον επόμενο μήνα αυξήθηκαν σημαντικά και αυτό σίγουρα βοήθησε τον χρυσό, αντίπαλος του οποίου είναι τα υψηλά επιτόκια καθώς ο ίδιος έχει μηδενική απόδοση. Κατά το Bloomberg, όπως είδαμε σε χθεσινό του άρθρο, ο χρυσός βοηθήθηκε και από τις ενδείξεις για επικείμενη επίτευξη συμφωνίας που θα οδηγήσει στην επαναλειτουργία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Κατά το διεθνές πρακτορείο, η προοπτική άρσης αυτής της έκτακτης κατάστασης έκανε τους επενδυτές να επικεντρωθούν και πάλι στο ζήτημα των επιτοκίων και στην πιθανότητα νέας μείωσής τους εξαιτίας των αδύναμων οικονομικών στοιχείων. Εκτός αυτού όμως, όπως είδαμε στο ίδιο άρθρο του Bloomberg, βοήθεια για τον χρυσό ήρθε και από την κεντρική τράπεζα της Κίνας, καθώς από τα επίσημα στοιχεία που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή προέκυψε πως οι αγορές χρυσού από τη μεριά της τράπεζας συνεχίστηκαν και τον Οκτώβριο, δηλαδή για δωδέκατο μήνα στη σειρά. Το διεθνές πρακτορείο επισήμανε επίσης πως ο χρυσός βοηθήθηκε και από το γεγονός πως κατά τις τελευταίες δύο χρηματιστηριακές συνεδριάσεις σημειώθηκαν καθαρές εισροές κεφαλαίων στα ETF του χρυσού.
Τα τελευταία δύο στοιχεία, αυτά για την Κίνα και τα ETF χρυσού είναι εξαιρετικά σημαντικά, καθώς δείχνουν πως η ζήτηση παραμένει ζωντανή παρά το τεράστιο ράλι του μετάλλου. Εδώ που τα λέμε, αυτό είναι αρκετά λογικό, καθώς οι βασικές αιτίες πίσω από την άνοδο του χρυσού τα τελευταία χρόνια δεν έχουν εκλείψει. Η επιθυμία πολλών κεντρικών τραπεζών να αυξήσουν την ποσοστιαία συμμετοχή του χρυσού στα διαθέσιμά τους παραμένει ενεργή και μάλιστα και σε δυτικές χώρες, όχι μόνο σε κράτη που επιθυμούν να εξαρτώνται λιγότερο από τις διαθέσεις της Δύσης και των ΗΠΑ.
Η ίδια διάθεση υπάρχει όμως και σε μεγάλο μέρος της επενδυτικής κοινότητας. Όσοι ανησυχούν για τη συνεχή αύξηση των δανειακών επιβαρύνσεων των μεγάλων κρατών αλλά και για τη γενικότερη αύξηση του δανεισμού στην παγκόσμια οικονομία, ακόμα και αν αυτός κατευθύνεται σε (θεωρητικά τουλάχιστον) αναπτυξιακούς στόχους, τηρούν στάση παρόμοια με αυτή των κεντρικών τραπεζών και αυξάνουν την επενδυτική τους θέση στον χρυσό και σε άλλα πολύτιμα μέταλλα. Ενδιαφέρον έχει μία παρατήρηση του Ole Hansen της Saxo Bank την οποία είδαμε στο Bloomberg.
Το στέλεχος της δανέζικης τράπεζας παρατήρησε πως ενώ από τη μία μεριά η προοπτική λήξης του shutdown στρέφει την προσοχή στην πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων, από την άλλη επαναφέρει στο προσκήνιο την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική των ΗΠΑ και τη χειροτέρευση του «ισολογισμού» των ΗΠΑ. Ο Hansen επισήμανε πως οι αποδόσεις των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου σημείωσαν χθες άνοδο, την οποία απέδωσε στους φόβους για την οικονομική κατάσταση των ΗΠΑ. Εδώ μπορούμε να πούμε πως υπάρχει και κάτι παράδοξο, καθώς την ίδια στιγμή ο χρυσός φαίνεται να ευνοείται από την προοπτική μείωσης των επιτοκίων και από την άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων.
Στην πραγματικότητα όμως δεν υπάρχει κάτι παράδοξο. Η χαλαρή νομισματική πολιτική κάνει πιο ελκυστικό τον χρυσό καθώς μειώνεται ο ανταγωνισμός από τις ασφαλείς επενδύσεις σταθερού επιτοκίου. Όμως, η προοπτική δημοσιονομικού εκτροχιασμού (το ΔΝΤ προειδοποίησε πρόσφατα πως ο κρατικός δανεισμός των ΗΠΑ θα φθάσει το 2030 στο 143% του ΑΕΠ από 125% σήμερα, αρκετά πάνω από τα αντίστοιχα επίπεδα που αναμένεται να έχει φθάσει τότε ο δανεισμός της Ιταλίας και της Ελλάδας), τρέφει τις ανησυχίες για τη μελλοντική αξία του δολαρίου και υπενθυμίζει στους επενδυτές ποιο είναι το πλέον κατάλληλο καταφύγιο για τέτοιες περιπτώσεις. Όσο για την προσέγγιση Κίνας – ΗΠΑ, μας είναι δύσκολο να φανταστούμε πως δεν αποτελεί κάτι περισσότερο από μία προσπάθεια και των δύο μερών να κερδίσουν χρόνο μέχρι την επόμενη έξαρση της μεταξύ τους έντασης.
Με λίγα λόγια, δεν έχουν εκλείψει οι λόγοι που οδηγούν τους επενδυτές προς τον χρυσό. Για όσο ισχύει αυτό, η γενική πορεία του χρυσού και των υπόλοιπων πολύτιμων μετάλλων που τον ακολουθούν, θα εξακολουθήσει να είναι θετική, χωρίς να λείπουν τα διορθωτικά διαλείμματα σαν αυτό που ξεκίνησε πριν περίπου 20 μέρες και το οποίο δεν είμαστε ακόμα σίγουροι αν πλησιάζει το τέλος του. Για τους μακροπρόθεσμους επενδυτές βέβαια, αυτό δεν έχει πολύ μεγάλη σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι να εξακολουθούν να υφίστανται οι βασικές αιτίες που ωθούν ανοδικά το κίτρινο μέταλλο τα τελευταία χρόνια.
