Ο Σεπτέμβριος μπήκε με νευρικότητα στις αγορές, κυρίως για την αγορά των ομολόγων η οποία υφίσταται πιέσεις σε παγκόσμιο επίπεδο λόγω της ανόδου των αποδόσεων στις εκδόσεις μακρινής διάρκειας που τροφοδοτείται κυρίως από τις δημοσιονομικές ανησυχίες.
Οι πιέσεις αυτές αμυδρά διαφαίνονται προς το παρόν στην αγορά των μετοχών, μιας και είναι προσανατολισμένη στο ότι η Fed θα προχωρήσει εν τέλει σε μείωση επιτοκίων λόγω των αδύναμων στοιχείων από την αγορά εργασίας.
Όμως αν συνεχίσει η «αιμορραγία» στην αγορά των ομολόγων, τότε νομοτελειακά το volatility θα επισκεφθεί και την αγορά των μετοχών, πόσο μάλλον από τη στιγμή που υφίστανται και άλλοι παράγοντες που ωθούν τα «πριμ διάρκειας» που απαιτούν οι επενδυτές για την αβεβαιότητα της διακράτησης ομολόγων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, σε ολοένα και υψηλότερα επίπεδα.
Οι παράγοντες που ωθούν τα πριμ διαρκείας υψηλότερα
Πέραν των δημοσιομικών ανησυχιών, οι αμφιβολίες για την ανεξαρτησία της Fed συνεχίζουν να λειτουργούν ως παράγοντας αβεβαιότητας.
Υπόψιν ότι τη Δευτέρα ξεκίνησε η δεύτερη δικαστική ακρόαση για το αν ο πρόεδρος Τραμπ μπορεί να αποπέμψει το μέλος Fed Λίζα Κουκ, ενώ όλοι οι αναλυτές εκτιμούν ότι αν η ανεξαρτησία της Fed υποστεί ζημιά, τότε οι ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν υψηλότερο πληθωρισμό, υποχώρηση στις τιμές των αμερικανικών μετοχών και των μακροπρόθεσμων ομολόγων και υποβάθμιση του δολαρίου ως αποθεματικό νόμισμα.
Το σκεπτικό εδώ είναι ότι αν ο Τραμπ καταφέρει να αντικαταστήσει την Κουκ και άλλους αξιωματούχους με στελέχη φιλικά προσκείμενα στις διαθέσεις του, τότε τα στελέχη αυτά θα μειώσουν το κόστος δανεισμού ανεξάρτητα από τους κινδύνους πληθωρισμού, με ό,τι ρίσκο συνεπάγεται μια τέτοια νομισματική πολιτική.
Οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο, αφού το ομοσπονδιακό εφετείο έκρινε την Παρασκευή ότι οι περισσότεροι από τους παγκόσμιους δασμούς που εξήγγειλε ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι παράνομοι. Το δικαστήριο έκρινε με ψήφους 7-4 ότι μόνο το Κογκρέσο έχει την εξουσία να επιβάλει σαρωτικούς δασμούς. Ο Τραμπ απάντησε ότι η απόφαση είναι «εξαιρετικά κομματική» και ότι θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.
Θα αναρωτηθεί κανείς σε αυτό το σημείο γιατί μια τέτοια εξέλιξη προκαλεί άγχος στην αγορά. Οι δασμοί του Τραμπ δεν ήταν αυτοί που είχαν αρχικά προκαλέσει ανησυχίες για τον πληθωρισμό, οδηγώντας υψηλότερα τις αποδόσεις των ομολόγων;
Πράγματι οι δασμοί του Τραμπ ήταν αυτοί που είχαν ανεβάσει τις αποδόσεις των ομολόγων, αλλά εν συνεχεία οι επενδυτές άρχισαν να ενθαρρύνονται από τα έσοδα που συγκεντρώθηκαν από τους δασμούς. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Φορολογίας, οι δασμοί αναμενόταν να αποφέρουν 172,1 δισ. δολάρια το 2025, ποσό που ήταν ευπρόσδεκτο από μια χώρα με αυξανόμενο έλλειμμα στον προϋπολογισμό.
Η δικαστική απόφαση όμως που αίρει τους περισσότερους από αυτούς τους δασμούς επανέφερε τους προβληματισμούς στην επενδυτική κοινότητα, καθώς αυξάνει την πιθανότητα η κυβέρνηση να υποχρεωθεί να επιστρέψει τα χρήματα που έχουν ήδη εισπραχθεί, επιδεινώνοντας την ήδη δύσκολη δημοσιονομική κατάσταση των ΗΠΑ.
Έτσι οι επενδυτές άρχισαν να απομακρύνονται και πάλι από την αγορά χρέους, υπό τον φόβο ότι αν η απόφαση για ακύρωση των δασμών επικυρωθεί, τότε οι επιστροφές των υφιστάμενων δασμών θα προκαλέσουν αύξηση των εκδόσεων και των αποδόσεων των ομολόγων του Αμερικανικού Δημοσίου.
Η προοπτική αυτή μια περίοδο που έχουμε πληθώρα πωλήσεων εταιρικών ομολόγων επιβάρυνε επιπλέον την ομολογιακή αγορά, καθώς οι εταιρικές εκδόσεις πολλές φορές αποσπούν τη ζήτηση από τα κρατικά ομόλογα. Αρκεί να αναφέρουμε ότι τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου πουλήθηκαν 90 δις δολάρια σε ομόλογα επενδυτικής βαθμίδας, σε μία από τις πιο πολυάσχολες εβδομάδες του έτους. (σ.σ:Παραδοσιακά τα ομόλογα μακροπρόθεσμης διάρκειας πιέζονται τις εβδομάδες σαν αυτή που διανύουμε. Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, τα κρατικά ομόλογα παγκοσμίως με διάρκεια άνω των 10 ετών σημείωσαν μέση απώλεια 2% τον Σεπτέμβριο).
Παγκόσμιες οι πιέσεις
Οι αποδόσεις των 30ετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου κινήθηκαν περίπου στο 5% στις 3 Σεπτεμβρίου, για να αποκλιμακωθούν χθες στο 4,86%.
Όμως και στην Ευρωζώνη η πολιτική αβεβαιότητα στη Γαλλία εν μέσω δύσκολων δημοσιονομικών συνθηκών ασκεί ανοδικές πιέσεις στις καμπύλες επιτοκίων πολλών κρατών μελών, με την απόδοση του 30ετούς γαλλικού ομολόγου να ανέρχεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2009. (σ.σ: Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Πέραν των δημοσιονομικών ανησυχιών, πίεση στα ευρωπαϊκά μακροπρόθεσμα ομόλογα ασκεί και η μετάβαση αρκετών χωρών από το μοντέλο των καθορισμένων παροχών, όπου οι συνταξιοδοτικές παροχές είναι εγγυημένες, στο μοντέλο καθορισμένων εισφορών, στο οποίο ο ασφαλισμένος φέρει τον επενδυτικό κίνδυνο. Κατά τη μετάβαση αυτή, τα ταμεία εγκαταλείπουν σταδιακά τα πολύ μακροπρόθεσμα κρατικά ομόλογα και στρέφονται σε τίτλους με υψηλότερες αποδόσεις, όπως μετοχές και εταιρικά ομόλογα, μια τάση που αναμένεται να αφήνει ολοένα και μεγαλύτερο αποτύπωμα στην αγορά.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο τώρα, ο Πρωθυπουργός προχώρησε σε ανασχηματισμό στο Υπουργείο Οικονομικών, περιθωριοποιώντας την R. Reeves η οποία είναι υπέρμαχος της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής και οδηγώντας τις αποδόσεις των 30ετών ομολόγων έως το 5,7490%.
Πρόκειται για τα υψηλότερα επίπεδα από το 1998 αλλά και πολύ υψηλότερα επίπεδα από την απόδοση του 4,7% που το 2022 οδήγησε σε παραίτηση την πρωθυπουργό Λιζ Τρας.
Οι ανησυχίες για τη δημοσιονομική εικόνα της Βρετανίας είναι προφανώς ο καταλύτης των πωλήσεων, ενώ στο σημείο αυτό να υπενθυμίσουμε ότι ο προϋπολογισμός απέχει περίπου δύο μήνες και μέχρι τότε θα πρέπει να καλυφθεί μια μαύρη τρύπα πέριξ των 51 δισ. λιρών.
Στην Ιαπωνία επίσης η απόδοση του 30ετους κρατικού ομολόγου ανήλθε στα υψηλότερα επίπεδα από το 1999 λόγω πολιτικής αβεβαιότητας.
Συμπέρασμα:Η αγορά ομολόγων μας δηλώνει ξεκάθαρα και απερίφραστα ότι ανησυχεί για τη δημοσιονομική εικόνα σε παγκόσμιο επίπεδο –το παγκόσμιο χρέος έφτασε το ρεκόρ των 324 τρισ. δολαρίων το πρώτο τρίμηνο του 2025 - και για αυτό θα τιμολογεί ολοένα και υψηλότερο ασφάλιστρο διάρκειας μέχρι να λάβουν οι κυβερνήσεις το μήνυμα ότι θα πρέπει να προβούν σε μια πιο συνεκτική πολιτική.
Αέρας στα πανιά του χρυσού
Όταν λέξεις όπως «αβεβαιότητα», «δημοσιονομικές ανησυχίες», «πολιτική αστάθεια» κ.ο.κ εμφανίζονται στους τίτλους ειδήσεων των οικονομικών μέσων, οι επενδυτές τρέχουν στην αγκαλιά του χρυσού.
Τα νέα ιστορικά υψηλά του πολύτιμου μετάλλου τροφοδοτούνται από πέντε παράγοντες:
- τις προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων,
- την αβεβαιότητα γύρω από την ανεξαρτησία της Fed,
-τον επίμονο πληθωρισμό
- τις πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία και Βρετανία
-τις γεωπολιτικές εντάσεις όπως αυτές διαμορφώνονται μετά τη διαφαινόμενη «ευθυγράμμιση» Ρωσίας, Κίνας, Β.Κορέας, Ιραν και Ινδίας.
(σ.σ: Η Κίνα έστειλε ξανά μήνυμα στήριξης στη Μόσχα μετά τη ρωσική προσφορά για περισσότερο φυσικό αέριο σε τιμή «ευκαιρίας. Ο Ρώσος Πρόεδρος φαίνεται ότι πήρε από το Πεκίνο στρατιωτική ενίσχυση, ενώ το Ιράν και η Βόρεια Κορέα δείχνουν έτοιμοι να καλύψουν το πολεμικό «κενό» για τη Ρωσία. Η Ινδία επίσης μετά την επιβολή δασμών της τάξης του 50% από τις ΗΠΑ «εναγκαλίζεται» με το Πεκίνο (!) παρά τις εδαφικές τους διαφορές).
Ο χρυσός είναι ένα αποθεματικό αξίας που διαφυλάσσει την αγοραστική μας δύναμη και δεν βασίζεται στην εμπιστοσύνη των θεσμικών οργάνων. Ως εκ τούτου αποτελεί ένα ισχυρό αντιστάθμισμα για κάθε έναν από τους παραπάνω πέντε παράγοντες.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, αν έστω το 1% της ιδιωτικής αγοράς ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου διοχετευόταν στο χρυσό, η τιμή του χρυσού θα ανέβαινε πέριξ των 5.000 δολάρια/ ουγγιά.
Πόσο θα μπορούσε να φτάσει ο χρυσός σε μια γενικευμένη δημοσιονομική ή γεωπολιτική κρίση που θα έστελνε στα τάρταρα το επενδυτικό συναίσθημα των συναλλασσόμενων στην αγορά των ομολόγων;
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
