H απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αυξήσει το βασικό επιτόκιο κατά 50 μονάδες βάσης στο 3%, ακολουθεί την προσχεδιασμένη στρατηγική αποκλιμάκωσης των πληθωριστικών πιέσεων μέσω της αύξησης του κόστους χρήματος. Το αν θα αποδειχθεί επιτυχής μένει να φανεί. Ωστόσο, οι πληθωριστικές πιέσεις λόγω των ενεργειακής κρίσης αρχίζουν να υποχωρούν, ενώ οι τιμές των τροφίμων εξακολουθούν να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και σε ορισμένες περιπτώσεις συνεχίζουν να κινούνται ανοδικά.
Τα επιτόκια
Με το επιτόκιο της ΕΚΤ να βρίσκεται στο 3% και να αναμένεται συνέχεια στη συνεδρίαση της 16ης Μαρτίου σύμφωνα με τις δηλώσεις της προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ, όλοι αντιλαμβανόμαστε πως θα υπάρξει μετακύλιση του κόστους χρήματος και στο τραπεζικό σύστημα. Ένα τραπεζικό σύστημα που προσπαθεί να βρει τον βηματισμό του μετά από μια μακρά περίοδο μηδενικών επιτοκίων, που έδωσε τη θέση της στην απότομη αύξηση τους από τον Ιούλιο του 2022, όπως παρατηρούμε και στο ακόλουθο γράφημα από το 2018 μέχρι σήμερα.
Η άνοδος των επιτοκίων, αύξησε το κόστος χρήματος των τραπεζών απότομα από τον Σεπτέμβριο του 2022, δημιουργώντας προβλήματα τόσο στις επιχειρήσεις αφού αυξήθηκε το χρηματοοικονομικό τους κόστος, όσο και στα νοικοκυριά αφού τα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια και οι πιστωτικές κάρτες απαιτούν την καταβολή μεγαλύτερων τοκοχρεολυτικών δόσεων. Στο ακόλουθο γράφημα βλέπουμε την αυξητική πορεία των επιτοκίων της ΕΚΤ από το Μάρτιο του 2022 μέχρι σήμερα.
Οι τράπεζες
Και όλα αυτά ενώ δεν έχουν περάσει ούτε δυο μήνες από τη λαϊκίστικη επίθεση σύσσωμου του πολιτικού προσωπικού της χώρας αλλά και της κυβέρνησης κατά των τραπεζών για το κόστος του χρήματος, για τα επιτόκια καταθέσεων και για το κόστος των προμηθειών. Μάλιστα στην ατζέντα των επιχειρημάτων και καταγγελιών κατά των τραπεζών είχε τεθεί και η ιστορία των ανακεφαλαιοποιήσεων που είχαν στηριχθεί τα χρήματα των φορολογουμένων.
Με βάση τις ανακεφαλαιοποιήσεις που είχαν προηγηθεί, θα έπρεπε οι τράπεζες να επιστρέψουν «κοινωνικό μέρισμα», μέσω της μείωσης των προμηθειών, των επιτοκίων δανεισμού και της αύξησης τω επιτοκίων καταθέσεων. Σοφιστίες, απέναντι στις οποίες είχαμε αρθρογραφήσει σχετικά εδώ.
Μάλιστα ο υπουργός Οικονομικών είχε χρησιμοποιήσει τη λέξη «μπινελίκια» για να περιγράψει την προσπάθεια του να «πείσει» τις τράπεζες να αποδεχθούν όλα όσα τους ζητούσε. Οι τράπεζες είχαν βρεθεί μπροστά από το πολιτικό απόσπασμα και δεν ήταν λίγοι που ζητούσαν ακόμα και την φορολόγηση των δήθεν υπερκερδών των τραπεζών. Στις 7 Δεκεμβρίου είχαμε γράψει εδώ και ο Μάνος Χατζηδάκης είχε αναφερθεί στο θέμα των τραπεζικών προμηθειών εδώ.
Δεν γνωρίζουμε τι έχει στο μυαλό του το πολιτικό προσωπικό της χώρας και πόσο μακριά μπορεί να προχωρήσει με την υπέρμετρη χρήση του δημοφιλούς αντιτραπεζικού λαϊκισμού, αλλά σίγουρα θα πρέπει να λάβει υπ’ όψιν του τις συνθήκες του 2023. Διότι δεν είναι μόνο τα επιτόκια της ΕΚΤ που έχουν ανέβει. Μέσα στο 2023 τόσο η Eurobank όσο και η Alpha bank βγήκαν στις αγορές εκδίδοντας ομόλογα.
Η Eurobank συγκέντρωσε 500 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 7,125% και η Alpha Bank 400 εκατ. με επιτόκιο 11,875%. Και παρ’ όλο που οι συγκεκριμένες εκδόσεις κρίνονται επιτυχείς αφού η προσφορά κεφαλαίων από την πλευρά των θεσμικών επενδυτών ήταν τουλάχιστον τριπλάσια του ύψους των αρχικών εκδόσεων, το κόστος των ομολόγων προβληματίζει όσους καταλαβαίνουν δυο - τρία πράγματα από χρηματοοικονομικά. Διότι το υψηλό κόστος εξυπηρέτησης αυτών των ομολόγων από κάπου θα πρέπει να καλυφθεί. Και ο μόνος τρόπος κάλυψης είναι η διαφορά του επιτοκίου χορηγήσεων από το επιτόκιο καταθέσεων.
Οι τράπεζες είχαν προβεί σε παρόμοιες εκδόσεις MERL και μέσα στο 2022 με τα επιτόκια να είναι για την Εθνική Τράπεζα στο 8,25%, για την Eurobank στο 4,375% και για την Alpha Bank στο 7%. Και είναι προφανές πως θα συνεχιστεί η έκδοση παρόμοιων ομολόγων που προσφέρουν στις τράπεζες κεφάλαια απαραίτητα για την απορρόφηση πιθανών ζημιών.
Οι διοικήσεις γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα να διαχειριστούν τις διαφορές των επιτοκίων δανεισμού και καταθέσεων και δεν χρειάζονται οι παρεμβάσεις των πολιτικών που δήθεν προστατεύουν τους καταθέτες και τους δανειολήπτες. Οι διοικήσεις των τραπεζών γνωρίζουν πως να αποφύγουν τη δημιουργία νέων κόκκινων δανείων, αλλά και να δώσουν ώθηση στην πραγματική οικονομία μέσω χρηματοδοτήσεων. Γνωρίζουν ακριβώς την απαιτούμενη ισορροπία, ειδικά μπροστά στο γεγονός της αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τις μετοχές που κατέχει στις συστημικές τράπεζες.
Σήμερα τα επιτόκια καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια «κλεισίματος» μπορεί για τους ιδιώτες να φτάσει στο 0,20% και στις επιχειρήσεις στο 0,75%. Τα στεγαστικά επιτόκια βρίσκονται στο 3,85%, τα επιχειρηματικά δάνεια από 4,70% έως 6%. Τα καταναλωτικά δάνεια βρίσκονται στο 11,50%, ενώ τα επιτόκια των πιστωτικών καρτών και υπεραναλήψεων βρίσκονται στο 15%. Τέλος τα επιχειρηματικά δάνεια βρίσκονται στο 5,5% με τα επαγγελματικά δάνεια να είναι στο 7,50%.
Οι εκλογές
Τα προαναφερθέντα επιτόκια αναμένεται να αναπροσαρμοστούν προς τα πάνω επηρεασμένα από την αύξηση του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ κατά 0,5%. Ελπίζουμε οι εκλογές να μην δώσουν την ευκαιρία στα πολιτικά κόμματα να εντάξουν στη φαρέτρα των όπλων τους τις τράπεζες, υπερθεματίζοντας για την αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων και τη μείωση των επιτοκίων χορηγήσεων. Οι τράπεζες έχουν αφήσει τα χειρότερα πίσω τους και τροχοδρομούν μπροστά, προς στα καλύτερα. Ας αφήσουμε τις διοικήσεις να κάνουν τη δουλειά τους και τους μετόχους επιτέλους να προσβλέπουν σε κέρδη και μερίσματα. Θα είναι κρίμα να χαθεί το ανοδικό αυτό momentum για χάρη κάποιων πρόσκαιρων δημοσκοπικών προεκλογικών κερδών.
Η πορεία του Τραπεζικού Δείκτη του Χ.Α. από την αρχή του έτους
Διαβάστε σχετικά: https://www.liberal.gr/k-harokopos/ta-mpinelikia-tis-ntropis,
https://www.liberal.gr/agores/oi-trapezes-sto-apospasma,
https://www.liberal.gr/oikonomia/ti-symbainei-me-tis-promitheies-ton-trapezon,
https://www.liberal.gr/agores/i-ektakti-forologisi-ton-trapezon-tha-odigisei-se-anakefalaiopoiiseis,
https://www.liberal.gr/agores/den-stirixe-mono-dimosio-tis-trapezes-alla-kai-oi-idiotes-ependytes
