Του Απόστολου Σκουμπούρη
Είναι εφικτός ο στόχος των 2.000 μονάδων στο Χ.Α.; Ποια είναι η... αποτίμηση του Γ.Δ. αν αφαιρεθεί η συμμετοχή των τραπεζών; Περίμενε κανείς ότι η αγορά από τις 5.300 μονάδες το 2007 θα κατέλθει στις 420 μονάδες το Φεβρουάριο του 2016, επίπεδα που αποτελούν χαμηλά 27 ετών, καθώς παραπέμπουν στις αρχές του 1990;
Ποια είναι η «δίκαιη» αποτίμηση για την αγορά; Ποια είναι η...σωστή τιμή για το Γενικό Δείκτη; Υπάρχει «ταβάνι» στα περιθώρια ανόδου; Περίμενε κανείς ότι ο ΟΤΕ θα πουληθεί στους Γερμανούς στα 26 και στα 29 ευρώ ανά μετοχή γύρω στο 2008 αλλά τον Ιούνιο του 2012 θα κατέλθει στα ιστορικά χαμηλά των 1,09 ευρώ;
Ανέμενε κανείς ότι η μετοχή της ΔΕΗ από τα ιστορικά υψηλά των 37 ευρώ το Δεκέμβριο του 2007 θα έπεφτε στο ιστορικό χαμηλό των 1,13 ευρώ στις 5 Ιουνίου του 2012; Περίμενε κανείς ότι ο δείκτης των τραπεζών θα χρειαστεί – το 2016 – δύο reverse split – για να μη μηδενίσει;
Οι αγορές έχουν τους δικούς τους νόμους, όμως η συμπεριφορά τους επηρεάζεται από τη γενικότερη εικόνα της οικονομίας, ενώ προεξοφλεί – θετικά ή αρνητικά – τις εξελίξεις, αρκετούς μήνες νωρίτερα.
Με τις διεθνείς αγορές σε διαρκή, πολυετές bull market, η ελληνική αγορά έμεινε στο περιθώρια την τελευταία διετία. Πλήρωσε το... μάρμαρο του κούφιου πολιτικού παιχνιδιού, τις παιδικές παλινωδίες, αλλά και το... φροντιστήριο των κυβερνητικών στελεχών σε θέματα γνωστά, λυμένα εδώ και χρόνια στο παγκόσμιο οικονομικό στερέωμα.
Χθες, το Χ.Α. έκλεισε σε νέα υψηλά 22 μηνών, υποσκελίζοντας τη... ζημιά που έγινε από τα capital controls, τουλάχιστον θεωρητικά.
Μείωση συστημικού ρίσκου με ράλι στα ομόλογα, προσδοκία – προεξόφληση συμφωνίας στις 22 Μαΐου, αναμονή αναβαθμίσεων από ξένους οίκους, κινητικότητα σε εισηγμένες (placement σε Folli Follie), αλλά και αναδιάρθρωση του δείκτη MSCI «φορτίζουν» θετικά το επενδυτικό κλίμα.
Φαίνεται πως μετά από ένα μεγάλο διάστημα επενδυτικής... καραντίνας, η χώρα μπαίνει ξανά στο επενδυτικό focus των ξένων χαρτοφυλακίων και των διαχειριστών.
Τι περιθώρια υπάρχουν για υπέρβαση των 1.000, 1.500 ή 2.000 μονάδων στο Χ.Α.; Το Liberal ζήτησε την άποψη τεσσάρων πολύ έμπειρων παραγόντων της αγοράς.
Ηλίας Ζαχαράκης: «Κλειδί – διαχρονικά – η περιοχή των 1.400 μονάδων»
«Δεν φαίνεται εφικτός ο στόχος των 2.000 μονάδων, όπως δε φαίνονταν εφικτό και πιθανό, η κατακρήμνιση της αγοράς στις 420, όταν ήμασταν στις 2000 ή στις 1.500 μονάδες. Όταν ήμασταν στις 1.500 μονάδες, πίστευε κανένας ότι η αγορά θα κατέλθει στις 500 ή στις 420 μονάδες»; Με αυτή την... αντίθεση που μαρτυρά την παραδοξότητα των αγορών, άρα και το δύσκολο των προβλέψεων, απαντά ο διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ κ. Ηλίας Ζαχαράκης, στο ερώτημα αν μπορεί το Χ.Α. να δει τις 2.000 μονάδες ξανά.
Ο κ. Ζαχαράκης για να οριοθετήσει το focus στη μεγάλη εικόνα που κάνει και να δείξει ότι οι αγορές κάνουν κύκλους, τονίζει ότι «ο ΟΤΕ πριν λίγα χρόνια πουλήθηκε σε διπλάσια κεφαλαιοποίηση από τη σημερινή. Υπάρχουν μετοχές που βρίσκονται στα ιστορικά υψηλά τους, οπότε αν αφαιρεθούν οι τραπεζικές μετοχές είναι πολύ υψηλότερα από τις 2.000 μονάδες ο Γ.Δ. του Χ.Α.
Αν οι τράπεζες λοιπόν κάνουν – μιλώντας σε μακροπρόθεσμο επίπεδο - τέσσερις φορές πάνω, τότε ο Γ.Δ. μπορεί πολύ εύκολα να πάει όχι μόνο στις 2.000 αλλά και στις 3.000 μονάδες. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τώρα μπορεί να επηρεάζουν το Γ.Δ. 30%, όμως όσο θα ανατιμούνται, τόσο περισσότερο θα αυξάνεται η στάθμισή τους στον κεντρικό δείκτη».
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε», τονίζει ο κ. Ζαχαράκης ότι οι αγορές έχουν τους δικούς τους νόμους. Κομβικά επί σειρά ετών, είναι τα επίπεδα πέριξ της περιοχής των 1.400 μονάδων. Είναι τα χαμηλά του 1998, τα χαμηλά του 2003 και τα χαμηλά του 2008. Όσο κρατούσε αυτά τα επίπεδα η αγορά, εδώ και μια 20ετία, δεν διαλύονταν χαμηλότερα. Όταν τα διέσπασε πτωτικά, διαλύθηκε κυριολεκτικά.
Αυτά λοιπόν είναι τα κομβικά επίπεδα και στην προς τα πάνω κατεύθυνση της αγοράς. Εκεί θα «παιχτεί» το στοίχημα. Αν διασπάσει τις 1.400 μονάδες ο Γ.Δ. - εν ευθέτω χρόνω – τότε μπορεί να... διαλυθεί προς τα πάνω, να ξεσπάσει περαιτέρω.
Τελικά όμως θα πρόσθετα ότι δεν έχει τόσο αξία να εστιάζουμε στην πορεία του Γ.Δ. όσο στην επιλογή καλών, ποιοτικών μετοχών. Υπάρχουν μετοχές με εξαιρετικές αποδόσεις ασχέτως της εικόνας του Γ.Δ. όπως οι Motor Oil, Jumbo, Κρι Κρι κ.α., όπως υπάρχουν και μετοχές με διαχρονικά άριστη μερισματική απόδοση, όπως ΟΠΑΠ, Autohellas, ΕΧΑΕ κ.α. Απόλυτα κερδισμένες διαχρονικά, εν αντιθέσει με την εικόνα του Γ.Δ.», τονίζει ο κ. Ζαχαράκης.
Βαγγέλης Χαρατσής: «Οι τράπεζες μπορούν να αλλάξουν επίπεδο την αγορά»
«Παρ'' ότι δεν μπορώ να κάνω εκτίμηση για την πορεία του Γενικού Δείκτη, όμως αυτό που μπορώ να πω είναι ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας. Πρόκειται για... μεγάλη κουβέντα, αν αναλογιστείτε πόσες φορές την έχουμε πει – χωρίς επιβεβαίωση – τα τελευταία χρόνια. Όμως, τώρα, μπορούμε να πούμε ότι ναι, κάτι αλλάζει».
Αυτό τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος της Beta Χρηματιστηριακή και Γ.Γ. του ΣΜΕΧΑ κ. Βαγγέλης Χαρατσής σημειώνοντας ότι «από εκεί και πέρα, για να δούμε σοβαρή αλλαγή επιπέδου στην αγορά, τα πάντα εξαρτώνται από τις τραπεζικές μετοχές. Η είσοδος στην ποσοτική χαλάρωση θα φέρει νέα αποκλιμάκωση των ομολόγων στο 4%.
Μέσα σ'' αυτό το τοπίο, οι τράπεζες που είναι οι πιο υποτιμημένες απ'' όλα τα χαρτιά, είναι ο μόνος κλάδος που μπορεί να αλλάξει επίπεδο την αγορά. Με σημαντική ανατίμηση των τραπεζικών μετοχών, ναι, μπορεί να δούμε πολύ υψηλότερα επίπεδα. Επαναλαμβάνω ότι οι τράπεζες μπορούν να αλλάξουν επίπεδο όλη την αγορά.
Οι τράπεζες είναι η καρδιά της οικονομίας. Εκεί θα φανεί η βελτίωση της οικονομίας. Βοηθάει και το γεγονός ότι η Ευρώπη – σ'' αυτή τη συγκυρία – είναι στο επίκεντρο επενδυτικά. Έρχεται ρευστότητα στην Ευρώπη.
Νομίζω ότι είμαστε στην αρχή. Οι προκλήσεις είναι μεγάλες. Οι μη τραπεζικές μετοχές έχουν δώσει σημαντικά κέρδη, δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Όμως στις τράπεζες είναι μεγάλα τα περιθώρια», τονίζει ο κ. Χαρατσής.
Αλέξ. Πουλαρίκας: «Η εικόνα αλλάζει, δεν είναι κάτι ανέφικτο οι 2.000 μονάδες»
«Δεν ξέρω για 2.000 μονάδες, αλλά πολύ πάνω από τις 1.000 μονάδες μπορεί να βρεθεί πολύ εύκολα το ελληνικό χρηματιστήριο. Αλλά και οι 2.000 μονάδες δεν είναι τίποτα το ιδιαίτερο, αν υπάρξει σταθεροποίηση, επιστροφή στην κανονικότητα στην οικονομία και επάνοδος της καλής ψυχολογίας». Αυτό τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος της Δυναμικής ΑΧΕΠΕΥ και επί σειρά ετών μέλος του δ.σ. του ΣΜΕΧΑ κ. Αλέξανδρος Πουλαρίκας.
«Κοιτάξτε δε στέκομαι στο ακριβές νούμερο, 2.000 ή 2.300 μονάδες, αλλά κατά τη γνώμη μου, βλέπω μέσα στα προσεχή δύο – τρία χρόνια, το Γ.Δ. να φτάνει στα επίπεδα αυτά. Δεν είναι κάτι ανέφικτο.
Εστιάζοντας στη μεγάλη εικόνα, αυτή δηλαδή που θα δώσει και την ευκαιρία για βελτίωση στα δημοσιονομικά της χώρας άρα και την άνοδο των μετοχών, θα σας έλεγα ότι η Ευρώπη αναπροσαρμόζει τις πολιτικές της σε πιο ριζοσπαστικές λύσεις, καθώς βλέπει ότι η σκληρή λιτότητα φέρνει τρομερές παρενέργειες, ακροδεξιά κόμματα, διώχνει χώρες κ.ο.κ.
Με την εκλογή του Macron και δεδομένου ότι οι χώρες του νότου μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο, φαίνεται πως υπάρχει ένα μέτωπο που μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες στην Ευρώπη. Μια διάλυση της Ευρώπης δε θα συνέφερε κανέναν με πρώτη τη Γερμανία. Άρα, σταδιακά θα δούμε αλλαγή πολιτικών. Μέσα σ'' αυτές τις συνθήκες, πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει δει τα χειρότερα, κάτι που θα αρχίσει – και ήδη έχει ξεκινήσει – να καθρεφτίζεται και στη χρηματιστηριακή αγορά».
Νίκος Χρυσοχοΐδης: «Αν αφαιρεθούν οι τράπεζες, ήδη ο Γ.Δ. βρίσκεται στις 2.000 μονάδες»
«Ουσιαστικά ο Γενικός Δείκτης αν εξαιρέσουμε τις τράπεζες είναι ήδη στις 2.000 μονάδες! Πολλά μη τραπεζικά blue chips βρίσκονται είτε σε ιστορικά υψηλά είτε σε υψηλά πολλών ετών. Αυτό που βλέπουμε σήμερα ως Γενικό Δείκτη του Χ.Α. είναι κάτι που δεν συγκρίνεται με το παρελθόν. Δεν έχει καμιά σχέση ο σημερινός Γ.Δ. με τον αντίστοιχο προς ολίγων ετών».
Αυτά μεταξύ άλλων επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της Χρυσοχοΐδης Χρηματιστηριακή και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ) κ. Νίκος Χρυσοχοΐδης. Ο ίδιος τονίζει ότι «η άνοδος από τις 420 μονάδες (ενδοσυνεδριακό χαμηλό της 11ης Φεβρουαρίου 2016 και αρνητικό ρεκόρ 27 ετών στο Χ.Α.) βασίστηκε στην κίνηση των μη τραπεζικών τίτλων οι οποίες έχουν δώσει το σημαντικότερο μέρος της κίνησής τους. Δεν είναι τυχαίο ότι τίτλοι όπως Motor Oil, Τιτάνας κ.α. είναι σε υψηλά πολλών ετών».
Για να προσεγγίσει λοιπόν την περιοχή των 2.000 μονάδων ο Γ.Δ. θα πρέπει αυτό να γίνει με τις τραπεζικές μετοχές, που αυτή την περίοδο ορίζουν το δείκτη σε ποσοστό κοντά στο 30%. Άρα, ο τραπεζικός δείκτης θα πρέπει να κάνει κίνηση 300% για να πάει ο Γ.Δ. σ'' αυτά τα επίπεδα. Δηλαδή το 30% θα πρέπει να δώσει «τρελή» υπεραπόδοση για να γίνει αυτό. Δεν ξέρω πόσο εφικτό είναι αυτό με τα παρόντα δεδομένα, αν και ποτέ δεν ξέρεις πως έρχονται τα πράγματα στις αγορές».