Τα ρομπότ δεν είναι κάτι το καινούργιο. Το πρώτο ρομπότ και μάλιστα για βιομηχανική χρήση είχε εφευρεθεί από τον George Devol το 1954 και έφερε το όνομα Unimate. Το Unimate είχε ενσωματωθεί στην αλυσίδα παραγωγής της αυτοκινητοβιομηχανίας General Motors μετά από επταετείς επανασχεδιασμούς και πειραματισμούς το 1961, στον τομέα της συγκόλλησης επιφανειών μετάλλων.
Ούτε όμως και τα ανθρωποειδή ρομπότ είναι μια πολύ πρόσφατη σύλληψη. Ο Leonardo da Vinci είχε σχεδιάσει τον πρώτο μηχανικό ιππότη ήδη από το 1495. Ο Jacques de Vaucanson είχε κατασκευάσει τον πρώτο μηχανικό φλαουτίστα στο μακρινό 1738. Στις αρχές του 20ου αιώνα, τα ρομπότ Eric το 1928 και Εlectro το 1939 ήταν κάποιες ενδιαφέρουσες προσπάθειες κατασκευής ρομπότ με ανθρώπινα χαρακτηριστικά, όσον αφορά τις κινήσεις τους αλλά και το έργο που παρήγαγαν.
Το πρώτο «πλήρες» ανθρωποειδές ρομπότ WABOT-1 αναπτύχθηκε στο Πανεπιστήμιο Waseda της Ιαπωνίας το 1970. To WABOT-1 μπορούσε να βηματίζει, να πιάνει, να κρατάει και να μεταφέρει αντικείμενα και να επικοινωνεί στην ιαπωνική γλώσσα.
Σήμερα βλέπουμε παντού βίντεο με ανθρωποειδή ρομπότ τα οποία εκτελούν ανθρώπινες εργασίες σε βιομηχανικές μονάδες, σε χώρους υποδοχής νοσοκομείων, σε ξενοδοχεία, σε εστιατόρια, ακόμα και σε στρατιωτικές επιχειρησιακές μονάδες. Και η ταχύτητα με την οποία σχεδιάζονται, αναπτύσσονται και υποκαθιστούν τον ανθρώπινο παράγοντα ξεπερνά ακόμα και τα σενάρια επιστημονικής φαντασίας των προηγούμενων δεκαετιών.
Το ενδιαφέρον στοιχείο στην εξέλιξη των ανθρωποειδών ρομπότ είναι η συμμετοχή της Τεχνητής Νοημοσύνης στον σχεδιασμό τους. Δηλαδή τα ανθρωποειδή δεν θα εκτελούν ένα ρεπερτόριο από συγκεκριμένες και επαναλαμβανόμενες κινήσεις και εργασίες. Αλλά παράλληλα θα αποκτούν «εμπειρία και γνώση» από την εργασία που φέρουν σε πέρας. Με αυτό τον τρόπο θα γίνονται «πιο αυτόνομα και πιο έξυπνα».
Πέραν αυτών των εντυπωσιακών δεδομένων, ας δούμε τι σημαίνουν όλα τα ανωτέρω για εμάς τους επενδυτές. Όπως είναι λογικό πρέπει να αναζητήσουμε τα οικονομικά μεγέθη. Και εδώ είναι το σημείο, στο οποίο μπορούμε να πούμε, ότι οι αριθμοί τρομάζουν. Ο αριθμός των ρομπότ που μοιάζουν και συμπεριφέρονται σαν άνθρωποι αναμένεται να φτάσει σχεδόν το 1 δισεκατομμύριο μέχρι το 2050, με το 90% να χρησιμοποιείται για βιομηχανικούς και εμπορικούς σκοπούς. Παράλληλα το σύνολο της αγοράς που θα δημιουργηθεί μέχρι τότε, υπολογίζεται από την Morgan Stanley στα $5 τρισ. και από την Citi στα $7 τρισ.
Σύμφωνα με την Morgan Stanley, η υιοθέτηση των ανθρωποειδών ρομπότ, αναμένεται να είναι σχετικά αργή μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030, και ακολούθως θα κινηθεί με επιτάχυνση στα τέλη της δεκαετίας του 2030 και στη δεκαετία του 2040, η οποία θα συνοδεύεται από ραγδαία πτώση τους κόστους παραγωγής τους και του επενδυτικού κόστους στο οποίο θα υποβάλλονται οι βιομηχανίες που θα επενδύουν στη χρήση τους.
Για το θέμα του κόστους που αφορά ιδιαίτερα τους επενδυτές, γίνεται συχνά αναφορά στην περίφημη ρήση του Thomas Edison το 1879. Όταν στις 31 Δεκεμβρίου 1879 ο Edison είχε προβεί στην πρώτη παρουσίαση της «λάμπας πυρακτώσεως», είχε ερωτηθεί για το ποιος θα μπορούσε να την αγοράσει αφού το κόστος του ηλεκτρικού θα ήταν υψηλό, είχε απαντήσει ότι το ηλεκτρικό ρεύμα θα γίνει τόσο φθηνό, ώστε μόνο οι εύποροι θα μπορούν να κάνουν χρήση των ακριβών κεριών.
Και αυτή είναι η προοπτική. Να γίνουν τα ανθρωποειδή ρομπότ μια οικονομικά προσιτή λύση για την αντικατάσταση του ανθρώπινου παράγοντα σε μια σειρά από εργασίες και δραστηριότητες.
Το 2024, το μέσο κόστος ενός ανθρωποειδούς ρομπότ ήταν περίπου $200.000 δολάρια στις χώρες υψηλού εισοδήματος. Καθώς όμως η τεχνολογία αναπτύσσεται και οι όγκοι παραγωγής αυξάνονται, οι τιμές υπολογίζεται ότι πιθανότατα θα υποχωρήσουν στα $150.000 μέχρι το 2028 και στα $50.000 μέχρι το 2050. Μάλιστα σε χώρες χαμηλότερου εισοδήματος, που μπορεί να επωφεληθούν ακόμα περισσότερο από την φθηνότερη κινεζική εφοδιαστική αλυσίδα, οι τιμές θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμα και τα $15.000 μέχρι το 2050.
Η Κίνα, η οποία πρωτοπορεί στη διείσδυση των ανθρωποειδών ρομπότ σε κάθε μορφή βιομηχανικής και οικονομικής δραστηριότητας αναμένεται να έχει τον υψηλότερο αριθμό ανθρωποειδών ρομπότ σε χρήση μέχρι το 2050, με τον αριθμό αυτό να πλησιάζει τα 305 εκατομμύρια. Οι ΗΠΑ θα ακολουθούν με 78 εκατομμύρια ρομπότ.
Αυτά όσον αφορά τα ανθρωποειδή βιομηχανικά ρομπότ. Η πρόβλεψη για ρομπότ οικιακής χρήσης είναι πολύ πιο συντηρητική, με μόνο 80 εκατομμύρια ανθρωποειδή να λειτουργούν σε κατοικίες μέχρι το 2050. Σύμφωνα με πρόσφατες εκθέσεις η δημιουργία ενός ανθρωποειδούς ρομπότ γενικής χρήσης, ικανού να εκτελεί μια τεράστια ποικιλία χρήσιμων εργασιών στο σπίτι, θα απαιτήσει ακόμα μεγαλύτερη τεχνολογική πρόοδο, τόσο σε επίπεδο υλικών κατασκευής, όσο και σε επίπεδο μοντέλων Τεχνητής Νοημοσύνης.
Κάτι που θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο και θα καθυστερήσει την «εισβολή» των ρομπότ στα σπίτια, για περίπου μια επιπλέον δεκαετία. Για να εισαχθούν αυτά τα ανθρωποειδή ρομπότ στην καθημερινή ζωή των κατοικιών, οι τιμές πρέπει να μειωθούν σημαντικά.
Και παράλληλα θα πρέπει να προχωρήσει το σχετικό ρυθμιστικό πλαίσιο και η νομοθεσία, μαζί με την ευρύτερη κοινωνική αποδοχή αυτής της χρήσης των ανθρωποειδών στον στενό ζωτικό χώρο των κατοικιών μας.
Υπολογίζεται ότι ο ρυθμός διείσδυσης στις ΗΠΑ θα μπορούσε να κυμαίνεται από 3% για νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα μεταξύ $50.000 και $75.000 και έως 33% για εκείνα με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα πάνω από $200.000.
Συνολικά, περίπου το 10% των νοικοκυριών στις ΗΠΑ θα μπορούσε να διαθέτει ένα ανθρωποειδές μέχρι το 2050, δηλαδή συνολικά 15 εκατομμύρια μονάδες θα μπορούσαν να λειτουργούν στα αμερικανικά νοικοκυριά.
Αν και η Κίνα θα διαθέτει τότε τον μεγαλύτερο αριθμό ανθρωποειδών, μόλις το 3% των νοικοκυριών αναμένεται να έχει το δικό του ανθρωποειδές ρομπότ, με το σύνολο να υπολογίζεται στα 4 εκατομμύρια.
Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε τα ανθρωποειδή ρομπότ για επιχειρηματική χρήση στην Κίνα θα είναι τετραπλάσια των αντίστοιχων στις ΗΠΑ.
Ο πιο εύκολος και ασφαλής τρόπος για να συμμετάσχει ένας επενδυτής στην αναμενόμενη έκρηξη των ανθρωποειδών ρομπότ, είναι να αγοράσει ETFs, δηλαδή μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων που διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια, τα οποία εξειδικεύονται στον συγκεκριμένο κλάδο. Με αυτόν τον τρόπο θα επενδύσουν στην αγορά των ανθρωποειδών ρομπότ / humanoid robots, μέσα από προσεκτικά σχεδιασμένα χαρτοφυλάκια από ειδικούς αναλυτές και διαχειριστές κεφαλαίων.
Το πιο εξειδικευμένο ETF της Wall Street, το οποίο επενδύει αποκλειστικά και στοχευμένα σε μετοχές εταιρειών του οικοσυστήματος των humanoid robots, είναι το νεοϊδρυθέν KraneShares Global Humanoid and Embodied Intelligence Index ETF (KOID). Δηλαδή σε μετοχές εταιρειών που πρωταγωνιστούν στην κατασκευή humanoid robots όπως είναι Unitree Robotics, η Intuitive Surgical που έχει αναπτύξει τα ιατρικά επεμβατικά ρομπότ da Vinci και η Tesla λόγω του Optimus, αλλά και σε μετοχές εταιρειών που συμμετέχουν στην αντίστοιχη εφοδιαστική αλυσίδα.
Υπάρχουν άλλα τρία ETFs τα οποία εστιάζουν επίσης αποκλειστικά σε humanoid robots. To Samsung Asset Management KODEX US Humanoid Robot ETF (A0038A0.KS), το Hanwha PLUS Global Humanoid Robot Active ETF (A0035T0.KS) και το KB Asset Management RISE US Humanoid Robot ETF (0036R0.KS) τα οποία διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο της Σεούλ / Korea Exchange (KRX).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν το ARK Autonomous Technology & Robotics ETF (ARKQ) που διαπραγματεύεται στο χρηματιστήριο Cboe BZX Exchange των ΗΠΑ και το ομόσταβλο του, ARK Artificial Intelligence & Robotics UCITS ETF (AAKI) με ISIN: IE0003A512E4 που διαπραγματεύεται στις ευρωπαϊκές αγορές, με έδρα την Ιρλανδία. Αμφότερα τα διαχειρίζεται η ARK Invest και το επιτελείο της γκουρού της τεχνολογίας και της καινοτομίας Cathie Wood. Οι μεγαλύτερες συμμετοχές στο χαρτοφυλάκιο των ETFs είναι η Tesla, η Kratos Defense και η Teradyne. Το ARKQ είχε κλείσει το 2024 με απόδοση της τάξης του +50,85%, ενώ μέσα στο 2025 «τρέχει» με απόδοση + 9,50%. Διαχρονικά, με βάση τις αποδόσεις το ARKQ «έχει αφήσει πίσω του» τα πιο γνωστά και κλασσικά ETFs όπως είναι το Global X Robotics & Artificial Intelligence ETF (BOTZ) και το ROBO Global Robotics & Automation Index ETF (ROBO).
