Νέα εκστρατεία ενημέρωσης για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια - Μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε τη νόσο.
Περισσότεροι από 600.000 άνθρωποι στην Ελλάδα - δηλαδή πάνω από 1 στους 20 κατοίκους - και περίπου 300 έως 400 εκατομμύρια παγκοσμίως ζουν με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
Πρόκειται για μία προοδευτική, χρόνια αναπνευστική νόσο που δυσκολεύει την αναπνοή και επιβαρύνει σημαντικά την καθημερινότητα των ασθενών. Η ΧΑΠ συγκαταλέγεται στις κυριότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως, με περισσότερους από 3,5 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, ενώ εντυπωσιακό παραμένει το γεγονός ότι το 45% του γενικού πληθυσμού δεν γνωρίζει ότι πρόκειται για αναπνευστική νόσο. Η ελλιπής ενημέρωση συμβάλλει στη συνεχιζόμενη υποδιάγνωση, με 65–80% των ασθενών να παραμένουν χωρίς διάγνωση και χωρίς την κατάλληλη αντιμετώπιση.
Για την κάλυψη αυτού του κενού ενημέρωσης, η Sanofi Ελλάδας παρουσιάζει την καμπάνια «Ζω με ΧΑΠ», μια νέα εκστρατεία ευαισθητοποίησης για τη νόσο. Στο πλαίσιο σχετικής Συνέντευξης Τύπου, επισημάνθηκε ότι στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ενίσχυση της γνώσης γύρω από τη ΧΑΠ, αλλά και η ανάδειξη της σημασίας της σωστής διαχείρισής της, ώστε οι ασθενείς να μπορούν να διατηρούν μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Μέσα από ενημερωτικό περιεχόμενο που τονίζει την προοδευτική βλάβη που προκαλεί κάθε νέα έξαρση της νόσου, η καμπάνια καλεί τους ασθενείς να συμμετέχουν ενεργά στη διαχείριση της πάθησής τους, πάντα σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό.
Ανοίγοντας την εκδήλωση, ο Antony Aouad, Γενικός Διευθυντής της Sanofi για Ελλάδα, Ουγγαρία και Ουκρανία, παρουσίασε το ευρύτερο αποτύπωμα της εταιρείας, τις επενδύσεις της στην Έρευνα και Ανάπτυξη και τον ηγετικό της ρόλο στην Ανοσολογία. Τόνισε παράλληλα: «Στη Sanofi είμαστε βαθιά δεσμευμένοι στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων με αναπνευστικές παθήσεις.
Κάθε αναπνοή είναι πολύτιμη και μέσω αυτής της εκστρατείας ενημέρωσης στοχεύουμε να αφυπνίσουμε το κοινό για τη σημασία της κατάλληλης διαχείρισης της ΧΑΠ. Αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση, μπορούμε να ενδυναμώσουμε τους ασθενείς και να μειώσουμε την επιβάρυνση της νόσου».
Η Μαρία Πολυχρονάκη, Medical Lead της Sanofi Ελλάδας, παρουσίασε στη συνέχεια μια συνοπτική αλλά περιεκτική ανάλυση της νόσου, των συμπτωμάτων και των παραγόντων κινδύνου της. Εξήγησε ότι η ΧΑΠ συνήθως εκδηλώνεται σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, με δύσπνοια, παραγωγικό βήχα και έντονη κόπωση.
Αναφέρθηκε επίσης στον ρόλο των εξάρσεων ως περιόδων οξείας επιδείνωσης: «Κάθε έξαρση μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω φλεγμονή και βλάβη στους πνεύμονες, αυξάνοντας τον κίνδυνο νοσηλείας. Αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, οδηγούν σε μόνιμη απώλεια της πνευμονικής λειτουργίας». Αν και το κάπνισμα αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου, τόνισε ότι επιπλέον κίνδυνοι περιλαμβάνουν την έκθεση σε επαγγελματικούς ρύπους, τη ρύπανση εσωτερικού χώρου, το άσθμα και σοβαρές λοιμώξεις στην παιδική ηλικία.
Ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Κωνσταντίνος Κωστίκας, παρουσίασε την ιατρική διάσταση της καθημερινότητας των ασθενών με ΧΑΠ, αναδεικνύοντας τα συχνά υποτιμημένα συμπτώματα που πρέπει να οδηγήσουν έναν ασθενή στον πνευμονολόγο. Εξήγησε τι συμβαίνει στους πνεύμονες κατά τη διάρκεια μιας έξαρσης και πώς η νόσος επηρεάζει όχι μόνο τον ασθενή, αλλά και το οικογενειακό και υποστηρικτικό του περιβάλλον.
Κλείνοντας, σημείωσε με αισιοδοξία: «Η ζωή με ΧΑΠ έχει προκλήσεις, όμως η νόσος μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Η έγκαιρη διάγνωση, η σταθερή επικοινωνία με τον πνευμονολόγο, η πρόληψη των εξάρσεων και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής αποτελούν το κλειδί για την επιβράδυνση της εξέλιξης και την καλύτερη ποιότητα ζωής».
Τη Συνέντευξη Τύπου συντόνισε η Ιωάννα Τσόκα, Corporate Affairs Lead της Sanofi Ελλάδας, η οποία υπογράμμισε τον κοινωνικό αντίκτυπο της πρωτοβουλίας: «Η ΧΑΠ επιβαρύνει σωματικά, ψυχικά, οικονομικά και κοινωνικά τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Με την εκστρατεία “Ζω με ΧΑΠ” θέλουμε να συμβάλουμε στη δημιουργία μιας ενημερωμένης και ενδυναμωμένης κοινότητας ασθενών που ζουν με ΧΑΠ χωρίς να καθορίζονται από τους περιορισμούς της».
Τι είναι η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
Η ΧΑΠ είναι μια χρόνια, προοδευτική, μη αναστρέψιμη νόσος των πνευμόνων που χαρακτηρίζεται από περιορισμό της ροής του αέρα στους αεραγωγούς. Προκύπτει κυρίως από μακροχρόνια έκθεση σε βλαπτικούς παράγοντες, με πιο συχνό το κάπνισμα.
Οι δύο κύριες μορφές της ΧΑΠ
Η ΧΑΠ συνήθως περιλαμβάνει δύο καταστάσεις, που συχνά συνυπάρχουν:
Χρόνια βρογχίτιδα – Φλεγμονή και στένωση των αεραγωγών, με χρόνιο παραγωγικό βήχα.
Πνευμονικό εμφύσημα – Καταστροφή των κυψελίδων και απώλεια ελαστικότητας των πνευμόνων.
Κύρια παθοφυσιολογία
- Φλεγμονή των αεραγωγών
- Υπερέκκριση βλέννης
- Στένωση και απόφραξη μικρών αεραγωγών
- Μείωση ελαστικής επαναφοράς του πνεύμονα
- Παγίδευση αέρα → υπερδιάταση του πνεύμονα
- Προοδευτική μείωση της λειτουργίας (FEV1)
Συμπτώματα
- Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι:
- Δύσπνοια, κυρίως στην άσκηση
- Χρόνιος βήχας (με ή χωρίς πτύελα)
- Συριγμός
- Κόπωση
- Συχνές αναπνευστικές λοιμώξεις
- Προοδευτική δυσκολία στις καθημερινές δραστηριότητες
Εξάρσεις (παροξύνσεις)
- Οι εξάρσεις αποτελούν οξείες επιδεινώσεις με:
- αύξηση δύσπνοιας
- αύξηση βήχα & πτυέλων
- ανάγκη για φαρμακευτική ή νοσοκομειακή αντιμετώπιση
- Κάθε έξαρση μπορεί να οδηγήσει σε:
- επιπλέον βλάβη στους πνεύμονες
- πτώση της πνευμονικής λειτουργίας που δεν ανακτάται πλήρως
- αυξημένο κίνδυνο νοσηλείας και θνησιμότητας
- Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται κυρίως σε:
- Σπιρομέτρηση: FEV1/FVC < 70% μετά από βρογχοδιαστολή
- Ακτινογραφία θώρακος ή αξονική (για επιβεβαίωση εμφυσήματος)
- Καταγραφή συμπτωμάτων και ιστορικού (ιδίως καπνίσματος)
Παράγοντες κινδύνου
- Κάπνισμα (80–90% των περιστατικών)
- Παθητικό κάπνισμα
- Επαγγελματική έκθεση σε σκόνη, χημικά, καπνούς
- Ρύπανση εσωτερικού χώρου (π.χ. καύση βιομάζας)
- Περιβαλλοντική ρύπανση
- Άσθμα με χρόνια φλεγμονή
- Συχνές λοιμώξεις στην παιδική ηλικία
- Γενετικοί παράγοντες (π.χ. α-1 αντιθρυψίνη έλλειψη)
Αντιμετώπιση
- Η θεραπεία εξατομικεύεται και μπορεί να περιλαμβάνει:
- Φαρμακευτική αγωγή
- Βρογχοδιασταλτικά (LAMA, LABA)
- Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή (ICS) σε επιλεγμένους ασθενείς
- Συνδυαστικές θεραπείες
- Φάρμακα για πρόληψη εξάρσεων
- Μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις
- Διακοπή καπνίσματος — η σημαντικότερη παρέμβαση
- Πνευμονική αποκατάσταση
- Φυσική άσκηση
- Εμβολιασμός (γρίπη, πνευμονιόκοκκος)
- Οξυγονοθεραπεία σε προχωρημένα στάδια
Πρόληψη
- Αποφυγή καπνίσματος
- Έλεγχος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
- Προστασία σε επαγγελματικούς χώρους
- Έγκαιρη αντιμετώπιση λοιμώξεων
- Τακτική ιατρική παρακολούθηση, ιδίως σε άτομα άνω των 40 ετών με ιστορικό καπνίσματος
