Γράφει ο Ευθύμιος Αυγερινός
Aγγειοχειρουργός, Συνδιευθυντής Κλινικής Αγγειακής & Ενδαγγειακής Χειρουργικής,
Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Η φλεβική ανεπάρκεια και οι κιρσοί είναι μόνο θέμα αισθητικής;
Η φλεβική ανεπάρκεια («φλεβίτιδα») δεν είναι απλώς «αντιαισθητικοί κιρσοί» όπως κάποιοι (ακόμα και επαγγελματίες υγείας) λανθασμένα θεωρούν και γι’ αυτό παρατηρούμε χαμηλό ενδιαφέρον αναζήτησης ιατρικής γνώμης ή/και συμμόρφωσης με τις θεραπευτικές οδηγίες.
Αν η φλεβική ανεπάρκεια αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο πόνο, οίδημα, δερματικές αλλοιώσεις που μπορεί να εξελιχθούν σε χρόνια έλκη και όχι σπάνια θρομβώσεις (ευτυχώς συνήθως επιφανειακές). Άρα, η αντιμετώπιση της νόσου δεν αφορά μόνο την εξωτερική εμφάνιση, αλλά κυρίως τη διατήρηση της υγείας, της λειτουργικότητας και της ποιότητας ζωής του ασθενούς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι έχουμε πλέον μελέτες που συσχετίζουν την προχωρημένη Χρόνια Φλεβική Νόσο (ΧΦΝ) με καρδιαγγειακά επεισόδια και αυξημένη θνητότητα.
Ποιοι είναι οι βασικοί διαγνωστικοί δείκτες για τη διαφοροποίηση της ΧΦΝ από άλλες αγγειακές παθήσεις, όπως οι αρτηριακές νόσοι;
Οι φλέβες είναι τα αγγεία που επιστρέφουν το αίμα από τα πόδια και τα διάφορα όργανα στην καρδιά (αντίθετα από τις αρτηρίες). Στις παθήσεις των φλεβών το πόδι είναι κατά κύριο λόγο βαρύ, πρησμένο και «κουρασμένο» και συνήθως τα συμπτώματα βελτιώνονται με τη βάδιση. Αντίθετα, στις παθήσεις των αρτηριών το πόδι δεν πρήζεται και εκδηλώνει πόνο στη βάδιση που αναγκάζει κάποια στιγμή τη διακοπή της.
Οι κιρσοί και οι ευρυαγγείες είναι συνήθως εμφανείς, αλλά η βαρύτητα της υποκείμενης φλεβικής ανεπάρκειας μπορεί να διαγνωσθεί μόνο με το υπερηχογράφημα (triplex) φλεβών.
Το υπερηχογράφημα φλεβών είναι μια εξέταση απλή, γρήγορη, μη επεμβατική και ακριβής στη διάγνωση ΧΦΝ.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να συστήσει τη διενέργεια αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας κοιλίας ή λεκάνης, συνήθως όταν υπάρχει η υποψία απόφραξης των κεντρικών φλεβών της πυέλου ή της κοιλιάς.
Πώς επιλέγεται η κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση για κάθε στάδιο της φλεβικής ανεπάρκειας; Υπάρχει κάποιο "παράθυρο" έγκαιρης παρέμβασης;
Στα αρχικά στάδια τα συμπτώματα μπορούν να ελαττωθούν και να επιβραδυνθεί η εξέλιξη της νόσου με απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής, κάλτσες συμπίεσης και ενίοτε λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Περπατήστε και ασκηθείτε, αυτό είναι το «παράθυρο» της έγκαιρης «μη ιατρικής» παρέμβασης! Επιπλέον, προσπαθήστε να ανυψώνετε τα πόδια σας όποτε σας δίνεται η ευκαιρία.
Οι κάλτσες συμπίεσης, όταν μετρηθούν σωστά και είναι καλής ποιότητας, διευκολύνουν τη φλεβική κυκλοφορία και είναι ανακουφιστικές. Για την συμπτωματική ΧΦΝ έχουμε επίσης στη διάθεσή μας και εξειδικευμένα φάρμακα (φλεβοτονικά) και συμπληρώματα διατροφής που μπορούν να απαλύνουν τα συμπτώματα, βελτιώνοντας τη συσταλτικότητα του φλεβικού τοιχώματος και την φλεβική κυκλοφορία. Ωστόσο, καμία φαρμακευτική αγωγή δεν θα εξαφανίσει τους κιρσούς και τις ευρυαγγείες και καλό είναι να μην παραπλανώνται οι ασθενείς από μη ειδικούς ή/και αναξιόπιστες διαδικτυακές διαφημίσεις.
Στα πιο προχωρημένα πάντως στάδια (όταν είναι εμφανείς οι κιρσοί ή είναι έντονα τα συμπτώματα), απλές επεμβατικές τεχνικές μπορούν να δώσουν λύση γρήγορα και ανώδυνα.
Ποια είναι τα πιο πρόσφατα τεχνολογικά επιτεύγματα στον τομέα της ελάχιστα επεμβατικής αντιμετώπισης της φλεβικής ανεπάρκειας και ποιο το προφίλ ασφάλειας αυτών των μεθόδων;
Η ενδοαυλική (ή ενδοφλεβική) θεραπεία με laser ή ραδιοσυχνότητες στην αντιμετώπιση της φλεβικής ανεπάρκειας, έχει αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την παραδοσιακή χειρουργική (σαφηνεκτομή) για πάνω από 10 χρόνια. Δεν απαιτούνται τομές ούτε γενική αναισθησία.
Υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση, εντοπίζεται η φλέβα που νοσεί και εισάγεται σε αυτήν ένας λεπτός καθετήρας με παρακέντηση που προωθείται σε όλο το μήκος της φλέβας. Ακολουθεί τοπική αναισθησία σε όλο το μήκος της φλέβας που θα «καυτηριαστεί» από το laser ή τις ραδιοσυχνότητες. Στη συνέχεια ενεργοποιείται το laser ή οι ραδιοσυχνότητες που θερμαίνουν (καυτηριάζουν) τη φλέβα από το εσωτερικό της. Η διαδικασία διαρκεί περίπου 20 λεπτά και ολοκληρώνεται με περίδεση του ποδιού ή χρήση κάλτσας διαβαθμισμένης συμπίεσης για 48 συνεχείς ώρες και κατόπιν καθημερινά για περίπου 2 εβδομάδες. Άμεσα ο ασθενής είναι σε θέση να περπατήσει και να συνεχίσει τις καθημερινές του δραστηριότητες. Η καυτηριασμένη φλέβα, σταδιακά θα θρομβωθεί, θα σκληρύνει, θα συρρικνωθεί και θα εξαφανιστεί. Το αίμα θα συνεχίσει φυσικά να κυκλοφορεί μέσω των άλλων υγιών φλεβών του ποδιού.
Σύγχρονες τεχνικές μικροφλεβεκτομών ή και σκληροθεραπείας (ένεση φαρμάκου στις ανεπαρκείς φλέβες - κιρσούς) συμπληρώνουν ένα βέλτιστο λειτουργικό και αισθητικό αποτέλεσμα.
Πιο πρόσφατα, το laser μπορεί σε επιλεγμένες περιπτώσεις να αντικατασταθεί από ειδική κόλλα.
Το προφίλ ασφάλειας όλων αυτών των τεχνικών είναι πολύ υψηλό και η πιθανότητα μιας σοβαρής επιπλοκής (π.χ. θρόμβωση) <1%.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα για θέματα που αφορούν την υγείας σας, εδώ