Ένα από τα μεγαλύτερα έργα αναμόρφωσης της δημόσιας υγείας μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης. Μέχρι το τέλος του 2026, το Εθνικό Σύστημα Υγείας αναμένεται να αλλάξει όψη, καθώς προχωρά ένα φιλόδοξο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού που αφορά συνολικά 80 νοσοκομεία και 156 Κέντρα Υγείας σε όλη τη χώρα. Το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με προϋπολογισμό που αγγίζει τα 500 εκατομμύρια ευρώ.
Στόχοι και προτεραιότητες
Η πρωτοβουλία αυτή δεν περιορίζεται σε απλές κτιριακές παρεμβάσεις, αλλά στοχεύει σε μια συνολική αναβάθμιση της λειτουργίας των δημόσιων μονάδων υγείας. Η ανακαίνιση περιλαμβάνει:
Αναδιαμόρφωση των κτιριακών υποδομών για ασφαλέστερη και πιο λειτουργική νοσηλεία.
Αναβάθμιση των θαλάμων, των ΤΕΠ (Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών) και των χειρουργικών αιθουσών.
Ενεργειακή θωράκιση με συστήματα χαμηλής κατανάλωσης, με στόχο τη μείωση του λειτουργικού κόστους.
Εγκατάσταση σύγχρονου εξοπλισμού που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης ιατρικής.
Όπως σημειώνουν πηγές του υπουργείου Υγείας, η παρέμβαση έχει διπλό στόχο: από τη μία να βελτιώσει την καθημερινή εμπειρία ασθενών και προσωπικού, και από την άλλη να θωρακίσει το ΕΣΥ για τις προκλήσεις των επόμενων δεκαετιών.
Γεωγραφική διασπορά
Το έργο αγγίζει κάθε γωνιά της Ελλάδας. Από μεγάλα νοσοκομεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, μέχρι περιφερειακές δομές σε νησιωτικές και ορεινές περιοχές, το πρόγραμμα σχεδιάζεται έτσι ώστε να μειώσει τις ανισότητες στην πρόσβαση στην υγεία.
Στα νοσοκομεία πρώτης γραμμής, η προσοχή στρέφεται στις υποδομές επειγόντων και στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, όπου η πανδημία ανέδειξε τις αδυναμίες. Στα Κέντρα Υγείας, οι παρεμβάσεις αφορούν κυρίως τη δημιουργία πιο σύγχρονων ιατρείων και εργαστηρίων, ώστε να μπορούν να εξυπηρετούν μεγαλύτερο αριθμό πολιτών και να αποφορτίζουν τα νοσοκομεία.
Χρονοδιάγραμμα και προκλήσεις
Το χρονοδιάγραμμα παραμένει ασφυκτικό, καθώς όλα τα έργα πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2026. Ήδη μέσα στο 2024 προχώρησαν οι πρώτες δημοπρατήσεις και σήμερα, το φθινόπωρο του 2025, αρκετά έργα βρίσκονται σε φάση κατασκευής ή εκτεταμένων ανακαινίσεων.
Σε ορισμένες δομές έχουν ήδη παραδοθεί τα πρώτα τμήματα, ενώ σε άλλα η πρόοδος καθυστερεί λόγω τεχνικών δυσκολιών ή γραφειοκρατικών εμποδίων. Nα αναφέρουμε, για παράδειγμα, ότι στον «Ευαγγελισμό» έχουν ολοκληρωθεί μέρος των εργασιών, ειδικά στο πεδίο της ανακαίνισης των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) και του κτιρίου που στεγάζει τον Οίκο και τη Σχολή Αδελφών. Το συνολικό έργο αναβάθμισης στον «Ευαγγελισμό» φτάνει τα 20 εκατομμύρια ευρώ.
Η μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση και τις διοικήσεις των νοσοκομείων είναι διπλή: από τη μία να τηρηθεί αυστηρά το χρονοδιάγραμμα ώστε να μην χαθούν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης, και από την άλλη να διασφαλιστεί ότι οι εργασίες δεν θα επηρεάσουν αρνητικά την καθημερινή λειτουργία των μονάδων υγείας.
Ένα νέο ΕΣΥ για τη νέα εποχή
Η ανακαίνιση του ΕΣΥ αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου σχεδίου ανασυγκρότησης, που περιλαμβάνει επίσης την ψηφιακή υγεία, την ενίσχυση του προσωπικού και την προσέλκυση νέων επιστημόνων που έφυγαν στο εξωτερικό. Όπως επισημαίνουν κυβερνητικά στελέχη, πρόκειται για μια επένδυση με μακροπρόθεσμη απόδοση, η οποία θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα της χώρας απέναντι σε υγειονομικές κρίσεις.
Η δημόσια υγεία στην Ελλάδα για χρόνια βρέθηκε στο επίκεντρο κριτικής για τις υποδομές της. Η επένδυση των 500 εκατ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης είναι η πρώτη τόσο μεγάλη και συντονισμένη προσπάθεια εκσυγχρονισμού εδώ και δεκαετίες. Αν ολοκληρωθεί με επιτυχία, θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά την εικόνα των δημόσιων δομών, δίνοντας στους πολίτες ένα ΕΣΥ αντάξιο των αναγκών και των προκλήσεων του 21ου αιώνα.
