Του Γιάννη Μαντζίκου
Μια από τις περιοχές που οι αναλυτές και οι εκτιμητές ρίσκου δεν αναμένουν θεαματικές αλλαγές προς το καλύτερο είναι το Ιράν, το οποίο καθ'' όλη τη προεδρία Τραμπ παραμένει μια συνεχής πηγή αστάθειας. Αυτή η εκτίμηση προκύπτει τόσο από τα σημειώματα της Fitch, της Blackrock και του Economist Intelligence Unit ενόψει του νέου έτους.
Από το 2017 οπότε και ο Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ το θερμόμετρο ανέβηκε επικίνδυνα, ιδιαίτερα μετά την απόσυρση από την συμφωνία για τα πυρηνικά του 2015 και τις δρακόντειες οικονομικές κυρώσεις που επέβαλλε η Ουάσινγκτον.
Οι επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της εταιρείας Aramco στο Αμπκάικ, το μεγαλύτερο διυλιστήριο του κόσμου προκάλεσαν το μεγαλύτερο ενδοσυνεδριακό άλμα των τιμών του πετρελαίου τα τελευταία σχεδόν 30 χρόνια και έφεραν τις ΗΠΑ ένα βήμα πριν τη σύγκρουση με το Ιράν.
Στον απόηχο της επίθεσης αυτής, ο Ντόναλντ Τραμπ αρκέστηκε σε μια μάλλον αμφίσημη δήλωση τονίζοντας ότι "Δεν επιθυμώ τον πόλεμο αν και είμαστε, αν χρειαστεί πανέτοιμοι να τον εξαπολύσουμε. Διαθέτουμε πολλές επιλογές, αλλά δεν τις εξετάζουμε πριν βεβαιωθούμε απολύτως για τους δράστες". Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν επενέβησαν άμεσα, μεταφράστηκε από πολλούς ως το κύκνειο άσμα για το Δόγμα Κάρτερ το διατυπώθηκε από τον τότε πρόεδρο το 1980 και έφερε στον πυρήνα του την «υπεράσπιση των πετρελαιοπαραγωγών περιοχών του Περσικού Κόλπου από εξωτερικές απειλές.
Παρά το γεγονός ότι ο Τραμπ αναμένεται να επιμείνει ενόψει του προεκλογικού έτους 2020 στο σύνθημα «Πρώτα η Αμερική» το οποίο μεταφράζεται ως απόσυρση της υπερδύναμης από αιματηρές και πολυδάπανες κρίσεις, πρωτίστως στη Μέση Ανατολή, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τον κίνδυνο πολεμικής σύγκρουσης, έστω και από ατύχημα.
Ένα τέτοιο "ατύχημα" θα μπορούσε να είναι απότοκος της οικονομικής κατάστασης στο Ιράν στο οποίο ο πληθωρισμός ανέβηκε στο 31%, το ριάλ έχασε το 68% της αξίας του έναντι του δολαρίου, ενώ το ΑΕΠ έπεσε κατά 3,9%. Οι διαδηλώσεις που ξέσπασαν πριν λίγο καιρό με τουλάχιστον 100 νεκρούς ήταν ένα ακόμα δείγμα της πίεσης που νιώθει η ηγεσία της Τεχερανης.
Σε αυτό το τόσο ηλεκτρισμένο τοπίο αρκετοί αναλυτές θεωρούν ότι η ηγεσία του Ιράν μπορεί να στραφεί προς μια κίνηση αντιπερισπασμού προκειμένου να στρέψει την κοινή γνώμη στον εξωτερικό εχθρό (βασικά την Σαουδική Αραβία). Σε μια τέτοια περίπτωση κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η κατάληξη και κυρίως πως θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στην περιοχή.
