Η εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) στην ελληνική και ευρωπαϊκή τραπεζική βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο καμπής το 2024-2025. Στην Ελλάδα οι τράπεζες επενδύουν πάνω από €500 εκατομμύρια ετησίως στον ψηφιακό μετασχηματισμό, ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπολογίζεται ότι μόνο η γενεσιουργός ΤΝ (Generative AI) θα μπορούσε να προσθέσει περίπου €340 δισεκατομμύρια ετησίως σε επιχειρηματική αξία.
Αυτό συμβαίνει εν μέσω προκλήσεων αλλά και ευκαιριών για τον κλάδο, όπως τα χαμηλά επιτοκιακά περιθώρια, οι νέες απαιτήσεις των πελατών και οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις.
Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα παραμένει χαμηλά σε πολλούς ψηφιακούς δείκτες, οι τέσσερις συστημικές τράπεζές της, Εθνική, Alpha, Πειραιώς και Eurobank, έχουν αναδειχθεί σε περιφερειακούς ηγέτες στην υιοθέτηση της ΤΝ. Επεξεργάζονται ήδη εκατομμύρια συναλλαγές τον μήνα, με τεκμηριωμένα οφέλη αποδοτικότητας της τάξης του 20-60% στις βασικές τους λειτουργίες. Ο μετασχηματισμός αυτός δεν περιορίζεται πλέον σε απομονωμένα πιλοτικά έργα, αλλά επεκτείνεται σε ολοκληρωμένες, επιχειρησιακού εύρους υλοποιήσεις.
Σημαντική συγκυρία αποτελεί και η διάθεση €7,8 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ελλάδας, καθώς και η επικείμενη εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Νόμου για την ΤΝ (EU AI Act) - εξελίξεις που προσφέρουν νέες ευκαιρίες αλλά και δημιουργούν κανονιστικές υποχρεώσεις οι οποίες θα μεταμορφώσουν τις τραπεζικές λειτουργίες έως το 2027.
Οι ελληνικές τράπεζες ως περιφερειακοί πρωτοπόροι στην ΤΝ
Οι ελληνικές τραπεζικές ιδρύματα επιτάχυναν δραστικά τις υλοποιήσεις ΤΝ το 2024, κόντρα στις γενικότερες ψηφιακές προκλήσεις της χώρας. Η Εθνική Τράπεζα βρίσκεται στην πρωτοπορία, έχοντας αναπτύξει ένα σύστημα Azure AI Document Intelligence που επεξεργάζεται πάνω από 700.000 σελίδες τον μήνα με ακρίβεια 90% σε μόλις 0,5'' ανά σελίδα.
Το σύστημα αυτό - που υποστηρίζει πάνω από 50 διαφορετικούς τύπους εγγράφων (π.χ. φορολογικά έντυπα, βεβαιώσεις, τιμολόγια), υλοποιήθηκε σε λιγότερο από τέσσερις μήνες και εξυπηρετεί πλέον πάνω από 2 εκατομμύρια ψηφιακούς πελάτες.
Νέα μοντέλα ΤΝ μπορούν να αναπτυχθούν σε μόλις δύο ημέρες με τη χρήση μικρών δειγμάτων (10-20 έγγραφα ανά τύπο), γεγονός που αποδεικνύει την ευελιξία της λύσης. Υπεύθυνη αυτής της μεταμόρφωσης είναι η επικεφαλής του Τομέα ΤΝ της ΕΤΕ, Γεωργία Ζευγαροπούλου, με την τράπεζα να απολαμβάνει ήδη αύξηση κερδοφορίας 10% ετησίως, στα €1,3 δισ. κέρδη, ως αποτέλεσμα της επένδυσης στην ΤΝ.
Η Alpha Bank επίσης σημειώνει αξιοσημείωτη πρόοδο, πετυχαίνοντας το 98% των συναλλαγών των πελατών να πραγματοποιείται πλέον εκτός φυσικών καταστημάτων, ενώ πάνω από το 30% των νέων πωλήσεων προϊόντων γίνεται μέσω ψηφιακών καναλιών. Υπό την καθοδήγηση του νέου Chief Digital C Technology Officer, Μιχάλη Τσαρμπόπουλου, η τράπεζα εγκατέστησε
11.000 άδειες ChatGPT Enterprise και ανέπτυξε περισσότερα από 2.900 προσαρμοσμένα μοντέλα GPT μέσα σε μόλις πέντε μήνες. Ο εσωτερικός βοηθός generative AI της Alpha μείωσε τον χρόνο αναζήτησης πληροφοριών και εγγράφων σε λιγότερο από 30'', ενώ η στρατηγική συνεργασία με την Dynatrace επιτάχυνε τον μετασχηματισμό σε cloud-native αρχιτεκτονική με μικροϋπηρεσίες. Στόχος της διοίκησης είναι η 100% ψηφιοποίηση των καθημερινών συναλλαγών έως το τέλος του 2024, σηματοδοτώντας τη μετάβαση από έναν οργανισμό «υποστηριζόμενο από ΤΝ» σε έναν πλήρως «καθοδηγούμενο από ΤΝ».
Η Τράπεζα Πειραιώς από την πλευρά της επενδύει €200 εκατομμύρια στην Τεχνητή Νοημοσύνη σε ορίζοντα τριετίας και ήδη δημιουργεί το Snappi - το πρώτο πλήρως εγχώριο ψηφιακό τραπεζικό εγχείρημα (neobank) - με λανσάρισμα στα μέσα του 2025. Ήδη, η Πειραιώς πέτυχε μείωση 12% στον μέσο χρόνο ολοκλήρωσης συναλλαγών (κάτω στο 1,09 λεπτό) και 26% λιγότερες κλήσεις στο κέντρο υποστήριξης πελατών, χάρη στον γενεσιουργό ψηφιακό βοηθό (GenAI virtual assistant) που έχει ενσωματώσει.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος, Χρήστος Μεγάλου, ηγήθηκε αυτής της μεταμόρφωσης, βλέποντας τη χρηματιστηριακή αξία της τράπεζας να ανεβαίνει από €360 εκατ. το 2017 σε €5 δισ. το 2024. Παράλληλα, η διοίκηση σχεδιάζει την απόδοση άνω των €2 δισ. στους μετόχους έως το 2028, ως άμεσο αποτέλεσμα των βελτιώσεων αποδοτικότητας που επιφέρει η ΤΝ.
Τέλος, η Eurobank διατηρεί για πέμπτη συνεχή χρονιά τον τίτλο της «Καλύτερης Ψηφιακής Τράπεζας Λιανικής στη Δυτική Ευρώπη». Η τράπεζα επεξεργάζεται κατά μέσο όρο 2.000 ψηφιακές συναλλαγές το λεπτό, με το 96% των μη-μετρητών συναλλαγών της να ολοκληρώνεται ψηφιακά.
Το Digital Factory της Eurobank λειτουργεί ως κεντρικός κόμβος καινοτομίας, πετυχαίνοντας ετήσια αύξηση 44% στις χρηματικές συναλλαγές μέσω mobile app και 75% αύξηση στους ενεργούς χρήστες της εφαρμογής για επιχειρηματικούς πελάτες. Μέσω συνεργασιών με το Microsoft Azure και την πλατφόρμα SAP BTP, η Eurobank έχει αναπτύξει πάνω από 3.000 τύπους τραπεζικών συναλλαγών διαθέσιμους από τα ψηφιακά της κανάλια.
*Ο Αθανάσιος Τασούδης είναι Chief Executive Officer OneDealer International GmbH. Διαθέτει μια πορεία άνω των 20 ετών στον χώρο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στην SAP και SAP Fioneer, όπου ηγήθηκε μεγάλων τραπεζικών μετασχηματισμών, ενώ ξεκίνησε την καριέρα του ως τραπεζικός. Παράλληλα, είναι ερευνητής και αυτή την περίοδο ολοκληρώνει τη διδακτορική του διατριβή, με θέμα την Τεχνητή Νοημοσύνη, την ηγεσία και τη συμπεριφορά οργανισμών.