Κατά ένα τέταρτο του ποσοστού μείωσε τη Δευτέρα τα επιτόκια η Τράπεζα του Ισραήλ, προχωρώντας στην πρώτη τέτοια μείωση σε διάστημα δύο χρόνων, λόγω της μείωσης του πληθωρισμού που οδήγησε στην κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Οι μειώσεις, σημείωσε η Τράπεζα, θα είναι πολύ σταδιακές κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους.
Όπως αναφέρει το Reuters, η μείωση του επιτοκίου αναφοράς ILINR=ECI από 4,5% σε 4,25%, που ήταν ευρέως αναμενόμενη από τους αναλυτές και τις χρηματοπιστωτικές αγορές, ήρθε μετά την έναρξη της χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής από άλλες κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως και την εδραίωση της εκεχειρίας που μεσολάβησε τον περασμένο μήνα μεταξύ του Ισραήλ και της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς.
Ο διοικητής της Τράπεζας του Ισραήλ, Amir Yaron, δήλωσε στο Reuters ότι οι οικονομικές συνθήκες - κυρίως τα βελτιωμένα στοιχεία για τον πληθωρισμό - επέτρεψαν τη μείωση του επιτοκίου, αλλά προειδοποίησε ότι οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι παραμένουν, η αγορά εργασίας είναι σφιχτή, οι μισθοί αυξάνονται και η καταναλωτική ζήτηση είναι ισχυρή.
Το Ισραήλ, και ο κόσμος συνολικά, δεν επιστρέφουν σε ένα περιβάλλον μηδενικών επιτοκίων, είπε, επισημαίνοντας την πρόβλεψη της κεντρικής τράπεζας ότι το βασικό επιτόκιο θα φτάσει το 3,75% έως τον Σεπτέμβριο του 2026.
«Αυτό είναι ένα ακόμα λογικό περιβάλλον επιτοκίων για τον τρόπο που βλέπουμε... την ικανότητα της οικονομίας να λειτουργεί αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Yaron, προσθέτοντας ότι η σταδιακή μετακίνηση θα δώσει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής τη δυνατότητα να παρακολουθούν τη ζήτηση «με τρόπο που δεν θα μας υποχρεώσει να αλλάξουμε πορεία».
Είπε ότι ιστορικά, οι χώρες αντιμετωπίζουν υψηλό πληθωρισμό σε περιόδους πολέμου, εξ ου και η ανάγκη για προσοχή.
Η επιτροπή μείωσε το βασικό επιτόκιο κατά ένα τέταρτο του σημείου τον Ιανουάριο του 2024, στην αρχή του πολέμου στη Γάζα, αλλά έκτοτε έχει υιοθετήσει μια συντηρητική στάση, επιλέγοντας την προσοχή κατά τη διάρκεια της διετούς σύγκρουσης, ενώ οι πιέσεις στις τιμές αυξήθηκαν, κυρίως λόγω περιορισμών στην προσφορά.
Ωστόσο, ο πληθωρισμός στο Ισραήλ έχει μειωθεί και παρέμεινε σταθερός στο 2,5% τον Οκτώβριο, εντός του επίσημου ετήσιου στόχου του 1-3%.
Η κεντρική τράπεζα αναγνώρισε ότι ο πληθωρισμός έχει μετριαστεί τους τελευταίους δύο μήνες, αλλά ότι «οι προβλέψεις δείχνουν ότι θα υπάρξει κάποια αύξηση του πληθωρισμού στο τέλος του έτους, ο οποίος στη συνέχεια θα μειωθεί και θα σταθεροποιηθεί γύρω στο μέσο όρο του στόχου».
Ταυτόχρονα, η Τράπεζα του Ισραήλ επεσήμανε την απότομη ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας το τρίτο τρίμηνο, με ετήσια αύξηση 12,4%, αλλά ότι «το επίπεδό της παραμένει χαμηλότερο από τη μακροπρόθεσμη τάση».
Από την προηγούμενη απόφαση για τα επιτόκια στα τέλη Σεπτεμβρίου, το σέκελ έχει επίσης ανατιμηθεί έναντι του δολαρίου, του ευρώ και άλλων εμπορικών εταίρων, ανέφερε.
«Τα στοιχεία των τελευταίων μηνών έχουν... δημιουργήσει μια σαφή ανάγκη για μείωση», δήλωσε ο Ron Tomer, πρόεδρος της Ένωσης Κατασκευαστών.
«Η απόφαση της Τράπεζας του Ισραήλ να μειώσει το επιτόκιο είναι ένα υπεύθυνο βήμα που συμβάλλει στον περιορισμό της ανατίμησης και στην αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας», δήλωσε ο Tomer, ο οποίος ζήτησε εκ νέου μείωση πριν από την επόμενη συνεδρίασή της στις αρχές Ιανουαρίου.
Η κατάπαυση του πυρός στις 10 Οκτωβρίου στον διετή πόλεμο της Γάζας έχει αμβλύνει τη σύγκρουση και, αν και φαίνεται όλο και πιο εύθραυστη, έχει προς το παρόν μειώσει τον γεωπολιτικό κίνδυνο και αμβλύνει τις πιέσεις στις τιμές.
«Η σημερινή μείωση των επιτοκίων εντάσσεται σε μια σειρά μέτρων και σαφών ενδείξεων – το Ισραήλ βρίσκεται σε τροχιά τεράστιας οικονομικής ανάπτυξης», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Bezalel Smotrich.
