«Ta Data Centers δεν ακολουθούν μόνο τη ζήτηση. Ακολουθούν την ενέργεια». Στις αρχές Νοεμβρίου 2025, δύο ανακοινώσεις τοποθέτησαν την Ελλάδα στο επίκεντρο ενός νέου γεωπολιτικού και ψηφιακού διαλόγου. Πρώτον, η ExxonMobil εισήλθε επισήμως στην ελληνική αγορά ενέργειας, συμμετέχοντας σε έργο εξορύξεων φυσικού αερίου ανοιχτά της Ιονίου Θάλασσας - μια κίνηση που ενισχύει την αμερικανική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεύτερον, κατά το υπουργικό φόρουμ «3 + 1» στην Αθήνα - με τη συμμετοχή της Κύπρος, του Ισραήλ, της Ελλάδας και των ΗΠΑ - εκδόθηκε κοινή δήλωση για την ενίσχυση της θέσης της χώρας ως «ενεργειακού και διασυνδετικού κόμβου».
Για πολλούς πρόκειται απλώς για μια είδηση στον τομέα της ενέργειας, Η οποία ως συνηθίζεται στην Ελλάδα θα τραβήξει τα χειροκροτήματα των επενδυτών και αυτών που θέλουν τη χώρα μπροστά, αλλά και την γκρίνια των αιωνίως οπισθοδρομικών.
Για εμένα όμως - είναι είδηση στον τομέα της ψηφιακής υποδομής - και συγκεκριμένα των Data Centers.
Τα Data Centers ως πυλώνες ψηφιακής οικονομίας
Με την άνοδο του AI, του hyperscale cloud, bigdata analytics, AR/VR και του edge-computing, κάθε MW φορτίου απαιτεί σταθερή, αξιόπιστη και ολοένα πιο «καθαρή» ενέργεια.
Όταν ένα κράτος αναβαθμίζει το ενεργειακό του υπόβαθρο - προσθέτει φυσικό αέριο για σταθερότητα, ανανεώσιμες για βιωσιμότητα, και εκσυγχρονίζει το δίκτυο για ευελιξία - τότε στέλνει το μήνυμα: «Είμαστε έτοιμοι να φιλοξενήσουμε την ψηφιακή υποδομή του κόσμου».
Και η Ελλάδα κατευθύνετε γρήγορα προς αυτήν την κατεύθυνση. Η συμφωνία με την ExxonMobil δείχνει ότι η χώρα επιδιώκει ισχυρότερη παροχή βασικής ισχύος. Ταυτόχρονα, οι υπάρχουσες πρωτοβουλίες - από επενδύσεις στις ανανεώσιμες και την αποθήκευση έως τη συνέχιση των διασυνδέσεων - υπογραμμίζουν ότι η Ελλάδα χτίζει ενεργειακή υποδομή κατάλληλη για μεγάλα Data Centers.
Η Ελλάδα ως ψηφιακή πύλη: σύνδεση, τοποθεσία και ενέργεια
Η γεωγραφία πάντα αποτελούσε στρατηγικό πλεονέκτημα για τη χώρα. Σήμερα, αυτό το πλεονέκτημα μετασχηματίζεται: από θαλάσσιες διαδρομές σε «διαδρομές δεδομένων» (data routes).
Υπόγειες καλωδιώσεις οπτικών ινών συνδέουν πλέον την Ευρώπη, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή μέσω ελληνικών ακτών. Προσθέστε σ’ αυτό την ανάδυση της Ελλάδας ως ενεργειακού διαμετακομιστικού κόμβου - με LNG, υποθαλάσσιες καλωδιώσεις, αγωγούς φυσικού αερίου - και έχετε μια χώρα που λέει: «Μπορούμε να φιλοξενήσουμε, τροφοδοτήσουμε και συνδέσουμε τα Data Centers σας με όλο τον πλανήτη».
Η αγορά των data centers στην Ελλάδα το αποτυπώνει.
- Εκτιμώμενο μέγεθος ~$0,8 δισ. το 2024, με προβλέψεις πέραν των $3 δισ. έως το 2030.
- Υψηλός ρυθμός ανάπτυξης στη colocation αγορά - δείγμα ότι τόσο επιχειρήσεις όσο και επενδυτές βλέπουν ευκαιρίες.
- Παγκόσμιοι Operators επιλέγουν την Ελλάδα ως περιοχή - κλειδί για υποδομές cloud - δείγμα εμπιστοσύνης στην ενέργεια και σύνδεση.
Όταν συνδυάζεις την ενέργεια με τη σύνδεση και τη γεωγραφία - η Ελλάδα αναβαθμίζεται από «καλή ευκαιρία» σε «στρατηγική επιλογή».
Η γεωπολιτική της AI και της ψηφιακής υποδομής
Δεν θα κουραστώ να το επαναλαμβάνω. Η εποχή της TN προσθέτει νέα διάσταση στην αγορά. Τα data centers δεν είναι πλέον μόνο χώροι αποθήκευσης, αλλά είναι κρίσιμες εγκαταστάσεις για εκπαίδευση μοντέλων, για inference σε πραγματικό χρόνο, για βιομηχανικές, επενδυτικές και επαγγελματικές εφαρμογές. Έτσι η επιλογή τοποθεσίας μετατρέπεται σε γεωπολιτική απόφαση: Xρονική καθυστέρηση, κυριαρχία δεδομένων, διαφοροποίηση τροφοδοσίας ενέργειας, ανθεκτικότητα δικτύου, όλα μπαίνουν στο παιχνίδι.
Η Ελλάδα, μέσω της «ενεργειακής διπλωματίας» της, βρίσκεται στο επίκεντρο με κεντρική στρατηγική ευθυγράμμιση. Η Ελλάδα δεν είναι απλώς μια «περιφερειακή χώρα» ή «Ψωροκώσταινα» αλλά μέρος ενός διεθνούς επενδυτικού παιχνιδιού.
Η υπόθεση «ψηφιακή κυριαρχία» στην ΕΕ και οι στόχοι για ανανεώσιμες τροφοδοσίες κάνουν τη χώρα μας ελκυστική για επενδυτές data centers που σκέφτονται 10-15 χρόνια μπροστά. Η Ελλάδα προσφέρει πολυδιάστατη πρόταση: διαφοροποιημένη ενέργεια, ενίσχυση σύνδεσης, γεωγραφική εξυπηρέτηση, γεωπολιτική σταθερότητα.
Τι σημαίνει αυτό για επενδύσεις σε Data Centers
Ας το μεταφράσουμε σε όρους πρακτικού επιχειρηματικού μοντέλου για developers ή επενδυτές που βλέπουν 50-300 ή η ακόμα και 1 GW campus:
- Διαθεσιμότητα & διαφοροποίηση ενέργειας: Συνδυασμός φυσικού αερίου (νέα εξορυκτικά έργα) + ανανεώσιμων + αποθήκευσης.
- Ρυθμιστικό περιβάλλον: Αν και η χώρα έχει προχωρήσει σε απλοποίηση αδειοδοτήσεων για data centers, χρειάζεται κι άλλα βήματα για ταχύτητα και ευελιξία.
- Σύνδεση & εξαγωγικό δυναμικό: Με υποδομές δικτύου που συνδέουν την Ελλάδα με Αφρική, Μέση Ανατολή, Ευρώπη, τα data centers δεν εξυπηρετούν μόνο ελληνική αγορά αλλά και διεθνή traffic.
- Διαχείριση κινδύνου: Η αποδέσμευση μας από το Ρωσικό αέριο παράλληλα με τις πολλές νέες επιλογές ενέργειας σημαίνουν πως μειώνεται ο κίνδυνος.
- Ανάπτυξη οικονομίας: Τα data centers έχουν γίνει «μηχανές» ανάπτυξης, νέων θέσεων εργασίας, υποδομής. Η Ελλάδα το αναγνωρίζει και το εντάσσει στην εθνική της στρατηγική.
Με λίγα λόγια, αν κάποιος επενδυτής εξετάζει επένδυση σε data - center στη Νότια Ευρώπη, η Ελλάδα δεν είναι πλέον μια ενδιάμεση επιλογή, αλλά γίνεται επιλογή με στρατηγικό βάρος.
Προσοχή γιατί η χρονική στιγμή μετρά
Μη νομίσουμε ότι ο δρόμος θα είναι εύκολος. Από την προσωπική μου εμπειρία, και ενασχόλησή τους τελευταίους μήνες σε έργα στην Ελλάδα, διακρίνω ακόμα τα εξής:
- Υπάρχουν χρόνιες καθυστερήσεις για συνδέσεις στο δίκτυο ή σε αδειοδοτήσεις.
- Ο ενεργειακός μετασχηματισμός βρίσκεται σε καλή ροή αρκεί να μην αντιμετωπίσουν άλλα ρυθμιστικά εμπόδια
- Η αδειοδότηση γης για υψηλής πυκνότητας υποδομές παραμένουν κρίσιμα τοπικά θέματα
- Ο «πρώτος» επενδυτής απολαμβάνει πλεονεκτήματα αλλά αναλαμβάνει και κάποιους κινδύνους υποδομής ή αγοράς.
Ωστόσο, το πλαίσιο κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι πρόσφατες ανακοινώσεις σηματοδοτούν ότι η ενέργεια και ψηφιακή υποδομή γίνονται πράξη. Για επενδυτές και εταιρείες που κοιτάνε το επόμενο κύμα ανάπτυξης, η Ελλάδα αξίζει μια ανανεωμένη επανεκτίμηση, έχοντας σβήσει (ελπίζω οριστικά) τα λάθη του παρελθόντος.
Η Ελλάδα ως κινητήρια δύναμη της ψηφιακής υποδομής
Όταν συνδυάζεις ενεργειακή υποδομή, αναβαθμισμένη σύνδεση, γεωπολιτική ευθυγράμμιση και ζήτηση για data centers ,τότε διαμορφώνεις ένα ισχυρό αφήγημα. Η Ελλάδα δεν είναι απλώς ένας όμορφος τουριστικός προορισμός, αλλά μετασχηματίζεται σε πύλη ψηφιακής υποδομής μεταξύ Δύσης και Ανατολής.
Για τους developers, τους operators, τους επενδυτές η πορεία προς το 2030 και πέρα είναι στρατηγική τοποθέτηση. Στην εποχή της ΤΝ όπου η τοποθεσία, η πηγή ενέργειας και η διασύνδεση μετράνε όσο τίποτα άλλο και\, η Ελλάδα παίρνει θέση για να φιλοξενήσει το μέλλον.
Όταν λοιπόν τα συστήματα θα τρέχουν, τα LLM μοντέλα θα εκπαιδεύονται και οι πληροφορίες θα μεταφέρονται μην αναρωτηθείτε: Πού ζουν αυτά; Πώς τροφοδοτούνται; Πώς συνδέονται; Η Ελλάδα ήδη εργάζεται για να είναι η απάντηση.
*Ο Σπύρος Λιώλης είναι Μηχανολόγος Μηχανικός, με την Ramboll, με 25ετη παρουσία στα data center. Έχει μελετήσει, σχεδιάσει και κατασκευάσει δεκάδες data center σε περισσότερες από 60 χώρες, εκατοντάδων MW, για hyperscalers, DC colocation & operators, ενώ είναι από τους πρωτοπόρους των Giga DC. Θα τον συναντήσετε συχνά ως ομιλητή σε Conferences, όπως Data Center Dynamics, Data Center World, 7x24 International Exchange και Data Cloud World Congress
