Η ώρα που οι Αργεντινοί πολίτες θα εκλέξουν τον νέο τους πρόεδρο έχει φτάσει. Οι επαναληπτικές εκλογές της Κυριακής, με αντιμέτωπους τον υπουργό Οικονομικών και στέλεχος της Περονικής παράταξης Σέρχιο Μάσα και τον ελευθεριακό (libertarian) έως ακροδεξιό Χαβιέ Μιλέι είναι πιθανόν να αποτελέσουν σταθμό στην ιστορία της ευλογημένης και ταυτόχρονα καταραμένης χώρας της Νότιας Αμερικής.
Σύμφωνα με προχθεσινό ρεπορτάζ του Associated Press, η διαφορά μεταξύ των δύο αντιπάλων είναι πολύ μικρή και κάθε προσπάθεια πρόβλεψης του αποτελέσματος είναι παρακινδυνευμένη. Το πολιτικό ενδιαφέρον των εκλογών είναι πολύ μεγάλο.
Από τη μία, έχουμε τον Σέρχιο Μάσα ο οποίος υπόσχεται συνέχιση της πολιτικής που ακολουθεί μέχρι τώρα σαν υπουργός Οικονομικών υπό τον πρόεδρο Φερνάντες, με έμφαση στην προστασία των πολιτών από τις οικονομικές δυσκολίες που φέρνουν ο υψηλός πληθωρισμός και οι συνεχείς κρίσεις χρέους της χώρας. Παρά το γεγονός πως ανήκει στην παράταξη των Περονιστών, θεωρείται αρκετά πιο λογικός και ρεαλιστής από άλλα στελέχη της παράταξης και ιδίως από την πρώην πρόεδρο Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρτσνερ.
Από την άλλη, έχουμε τον Χαβιέ Μιλέι, έναν άνθρωπο σχεδόν άγνωστο μέχρι πριν λίγα χρόνια, ο οποίος υπόσχεται ριζοσπαστικές λύσεις για την απαλλαγή της χώρας από τους «διεφθαρμένους και ανίκανους πολιτικούς» και τις οικονομικές κρίσεις. Όπως είχαμε δει πριν περίπου πέντε μήνες, (Χαβιέ Μιλέι: Ο υποψήφιος που θέλει το δολάριο για επίσημο νόμισμα | Liberal.gr), ο Μιλέι υπόσχεται πως θα ανατινάξει την κεντρική τράπεζα της χώρας και πως θα κάνει το δολάριο των ΗΠΑ επίσημο νόμισμα της Αργεντινής.
Στα κοινωνικά ζητήματα θυμίζει συχνά τον Ντόναλντ Τραμπ ενώ με την συμπεριφορά και εν γένει τον τρόπο ζωής του δίνει συνεχώς αφορμές για να ασχολούμεθα μαζί του. Τα τέσσερα κλωνοποιημένα σκυλιά του (με βάση το DNA ενός παλαιού αγαπημένου του σκύλου) και η τάση του να ταυτίζεται με τα λιοντάρια είναι δύο μόνο σχετικά παραδείγματα.
Σήμερα όμως δεν θα προσπαθήσουμε να προβλέψουμε το αποτέλεσμα των επικείμενων εκλογών ούτε τις συνέπειες που αυτό θα έχει. Αυτό που μας απασχολεί είναι το γεγονός πως η τεχνολογική εξέλιξη της χρονιάς, δηλαδή η επικράτηση των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, έχει ήδη κάνει εξαιρετικά έντονη την παρουσία της στην προεκλογική εκστρατεία και είναι πολύ πιθανόν να αποτελεί την πρώτη γεύση της νέας μορφής των εκλογικών αναμετρήσεων ανά τον πλανήτη.
Οδηγός μας στην προσπάθειά μας να πάρουμε μία γεύση από αυτή την έφοδο της τεχνητής νοημοσύνης θα είναι ένα εξαιρετικά διαφωτιστικό άρθρο των New York Times από την Τετάρτη που μας πέρασε.
Όπως φαίνεται, ένα μεγάλο πλήθος προεκλογικών μηνυμάτων με μορφή εικόνων και βίντεο στην τηλεόραση και κυρίως στο διαδίκτυο, είναι προϊόν επεξεργασίας που έχει γίνει από συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης. Και οι δύο πλευρές έχουν καταφύγει σε αυτήν τη μέθοδο παράγοντας μηνύματα που οι ίδιες επισήμως προωθούν. Μία ματιά σε λογαριασμούς του αργεντίνικου Instagram μας οδηγεί σε μία σειρά προεκλογικών πόστερ του Σέρχιο Μάσα. Βλέποντάς τα, είναι αδύνατον να μη φέρουμε στο νου μας την αισθητική των προπαγανδιστικών αφισών και τοιχογραφιών της Σοβιετικής Ένωσης. Ο δημιουργός αυτών των εικόνων θα μπορούσε να είναι ένας καλλιτέχνης ειδικευμένος σε αυτό το στυλ. Η αλήθεια όμως είναι πως δεν υπάρχει καλλιτέχνης.
Όπως διαβάζουμε στο άρθρο, τα στελέχη της εκστρατείας του Μάσα έδωσαν οδηγίες σε ένα πρόγραμμα Τεχνητής Νοημοσύνης το οποίο δημιούργησε τις εικόνες. Οι οδηγίες έλεγαν (σε ελεύθερη μετάφραση) «Σοβιετικό πόστερ πολιτικής προπαγάνδας με ζωγραφιά του Γκούσταβ Κλούτσις που απεικονίζει έναν ηγέτη, τον Μάσα να στέκεται σταθερά. Εικόνες ενότητας και δύναμης γεμίζουν το περιβάλλον. Η εικόνα εκπέμπει εξουσία και αποφασιστικότητα». Από το αντίθετο στρατόπεδο, εικόνες που φαίνεται να είναι προϊόν Τεχνητής Νοημοσύνης απεικονίζουν τον Μάσα σαν Κινέζο κομμουνιστή ηγέτη.
Οι δύο τελευταίες εικόνες που ανάρτησε στο X (πρώην Twitter) ο ίδιος ο Μιλέι έχουν πάνω από 30 εκατομμύρια views. Όπως φαίνεται, η ομάδα του Σέρχιο Μάσα είναι πολύ πιο δραστήρια στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Στο άρθρο των New York Times αναφέρεται πως η ομάδα του Μάσα έχει δημιουργήσει, με τη βοήθεια ενός συστήματος Τεχνητής Νοημοσύνης που δημιούργησε η ίδια, πλήθος εικόνων και βίντεο για όλους τους βασικούς συντελεστές των εκλογών, υποψήφιους, συνυποψήφιους και πολιτικούς συμμάχους.
Επίσης, έχουν δημιουργήσει εικόνες και βίντεο του Σέρχιο Μάσα που τον παρουσιάζουν ως ισχυρό, ατρόμητο και χαρισματικό. Έχουν ασχοληθεί όμως και με τον αντίπαλό τους, φτιάχνοντας βίντεο, εμφανώς ψεύτικα με την επισήμανση πως αποτελούν προϊόντα συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. Σε ένα από αυτά ο Μιλέι φαίνεται να είναι στην θέση του Άλεξ, του ήρωα της ταινίας «Κουρδιστό πορτοκάλι», ενός εμφανώς διαταραγμένου ανθρώπου, όπως θυμάται πολύ καλά όποιος έχει δει την ταινία.
Μέχρι στιγμής, τα πράγματα είναι σχετικά φυσιολογικά και κάπως ακίνδυνα. Όμως η επόμενη δημιουργία της ομάδας του Μάσα δείχνει πως τα πράγματα μπορούν εύκολα να ξεφύγουν.
Αναφερόμαστε σε ένα «deepfake» βίντεο το οποίο απεικονίζει τον Χαβιέ Μιλέι να εξηγεί πως θα μπορούσε να δουλεύει μία αγορά για το εμπόριο ανθρώπινων οργάνων (ο Μιλέι είχε πει κάποτε πως μία αγορά εμπορίας οργάνων ταιριάζει από φιλοσοφικής απόψεως στα ελευθεριακά του πιστεύω).
Ο ψεύτικος Μιλέι εμφανίζεται να λέει ορισμένα βαριά πράγματα, όπως «τα παιδιά θα μπορούσαν να ιδωθούν ως μία μακροπρόθεσμη επένδυση υπό την έννοια του οικονομικού δυναμικού των οργάνων τους». Το βίντεο αυτό αναρτήθηκε από την ομάδα του Μάσα με τον υπότιτλο «ζητήσαμε από την Τεχνητή Νοημοσύνη να βοηθήσει τον Χαβιέ να μας εξηγήσει το εμπόριο ανθρώπινων οργάνων και αυτό είναι το αποτέλεσμα».
Παρά το γεγονός πως η ανάρτηση αυτή καθιστούσε σαφές πως επρόκειτο για προϊόν Τεχνητής Νοημοσύνης, είναι προφανές πως θα μπορούσε πολύ εύκολα να φανεί αυθεντικό σε κάποιο βιαστικό ή επιπόλαιο μάτι και να αποτελέσει εργαλείο παραπληροφόρησης. Οι συντάκτες του άρθρου το έδειξαν μάλιστα στον Σέρχιο Μάσα ο οποίος φάνηκε να ταράζεται και τους είπε πως «δεν συμφωνεί μα αυτή τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης».
Δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε κάποιους «ανεπίσημους» υποστηρικτές μίας προεκλογικής εκστρατείας να προωθούν τέτοιου τύπου βίντεο ή εικόνες χωρίς την επισήμανση ότι είναι προϊόντα Τεχνητής Νοημοσύνης. Καθώς η τεχνολογία έχει προχωρήσει πολύ και δεν είναι πλέον καθόλου απλή υπόθεση η εξακρίβωση της αυθεντικότητας κάποιου τέτοιου βίντεο, δεν χρειάζεται και πολλή σκέψη για να αντιληφθούμε τους κινδύνους που σύντομα θα αντιμετωπίσουμε, όχι μόνο στο πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης αλλά στην καθημερινή μας ζωή.
Το ενδιαφέρον εδώ είναι πως η επέλαση της Τεχνητής Νοημοσύνης κάνει τον κόσμο να αμφιβάλει ακόμα και για πράγματα που είναι όντως αληθινά. Όταν εμφανίστηκε ένα βίντεο που έδειχνε τον Μάσα εξουθενωμένο μετά από μία προεκλογική εκδήλωση οι αντίπαλοί του τον κατηγόρησαν πως ήταν υπό την επήρεια ναρκωτικών και οι οπαδοί του αμέσως αντέδρασαν λέγοντας πως το βίντεο ήταν κατασκεύασμα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Η ομάδα του Μάσα τελικά επιβεβαίωσε πως το βίντεο ήταν αυθεντικό, αλλά διέψευσε πως ο υποψήφιος είχε πάρει ναρκωτικά.
Ανεξάρτητα από το τι θα αποφασίσουν οι Αργεντινοί πολίτες, οι εκλογές αυτές θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως οι πρώτες εκλογές της εποχής της Τεχνητής Νοημοσύνης (το σχετικό ερώτημα τίθεται στον τίτλο του άρθρου των New York Times). Οι επικείμενες προεδρικές εκλογές στην Ταϊβάν όπως και οι βουλευτικές εκλογές που θα γίνουν την άνοιξη του 2024 στην Ινδία θα μας δείξουν αν η εκτεταμένη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης θα έχει και συνέχεια. Δεν αποκλείεται καθόλου να επαληθευθεί ο τίτλος του σχετικού άρθρου του Semafor: «οι A.I. εκλογές της Αργεντινής είναι ο άγγελος της νέας εποχής της πολιτικής».
