Ποιο είναι το μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας και κατά συνέπεια της κοινωνίας; Η γραφειοκρατία του δημοσίου τομέα, επακόλουθο της οποίας είναι η διαφθορά.
Σε προηγούμενα χρόνια είχε υπολογισθεί ότι η γραφειοκρατία κοστίζει στην ελληνική οικονομία περίπου το 15% του ΑΕΠ. Δηλαδή σε σημερινές τιμές του ΑΕΠ περίπου 30-35 δισεκατομμύρια ευρώ. Με άλλα λόγια, η μείωση της γραφειοκρατίας θα βοηθήσει τη οικονομία να αναπτυχθεί ταχύτερα. Δεν είναι όμως ο χρόνος που δαπανάται αλλά και η διαφθορά που προκύπτει λόγω της γραφειοκρατίας και ανεβάζει τελικά το κόστος για την ελληνική οικονομία σε δυσθεώρητα ύψη.
Ένας από τους βασικούς λόγους που η γραφειοκρατία εμποδίζει την οικονομική ανάπτυξη είναι η πολυνομία. Στο θέμα των πολεοδομιών, λόγω της πολυνομίας, οι ενδιαφερόμενοι πολίτες και επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν έναν κυκεώνα διατάξεων οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να ανάγονται σε νόμους του προηγουμένου αιώνα ίσως και πριν τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο! Στο θέμα της αδειοδότησης επιχειρήσεων όπως ζητούνται ένας τεράστιος όγκος δικαιολογητικών και μελετών όπως των περιβαλλοντικών επιβιώσεων, με αποτέλεσμα την μεγάλη καθυστέρηση στην έγκριση των αδειών και την καθυστέρηση στην έναρξη της παραγωγικής διαδικασίας
Η Τεχνητή Νοημοσύνη σήμερα ακόμη και στο αρχικό στάδιο που βρίσκεται μπορεί να δώσει σημαντικές λύσεις στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας. Τόσο η generative ΑΙ αλλά κυρίως η agentic AI με την υποστήριξη της generative AI μπορεί να επιταχύνει σε απίστευτο βαθμό την λειτουργία των πολεοδομιών χωρίς να εμπλέκεται ανθρώπινο χέρι. Έτσι ο πολίτης και η επιχείρηση σε άμεσο χρόνο θα γνωρίζουν εάν όλα όσα έχουν προσκομίσει είναι σωστά και θα λαμβάνουν άμεσα την άδεια. Ακόμη και η υπογραφή θα μπαίνει ηλεκτρονικά όπως ακριβώς με το εκκαθαριστικό της εφορίας. Διαφθορά; Μηδέν.
Στους ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς του δημοσίου μπορεί να εφαρμοσθεί επίσης η τεχνολογία της ΑΙ ώστε να περιοριστεί ή ακόμη και να εξαλειφθεί η ανθρώπινη παρέμβαση με τις όποιες συνέπειες. Να σημειώσω ότι η χρήση της ΑΙ στον σχεδιασμό των διαγωνισμών θα μειώσει ακόμη περισσότερο την πιθανότητα λαθών αλλά και την διαφθορά, καθώς θα αποτρέπει τους φωτογραφικούς διαγωνισμούς. Στην απονομή των συντάξεων θα μπορούσε σήμερα να εφαρμόζεται εάν τέτοιο σύστημα. Στην πλατφόρμα ο λογιστής ή δικηγόρος του ενδιαφερόμενου θα υποβάλλει όλα τα χαρτιά του και το σύστημα θα υπολογίζει αυτόματα και άμεσα την σύνταξή του, τα επικουρικά, το εφάπαξ κλπ, και από τον επόμενο μήνα θα εισπράττει στον λογαριασμό του την σύνταξη.
Παρουσίασα ενδεικτικά ορισμένους τομείς του δημοσίου τομέα στους οποίους η εφαρμογή της τεχνολογίας της agentic AI σε συνεργασία με την generative ΑΙ μπορεί να δώσει πολύ αποτελεσματικές λύσεις μειώνοντας ριζικά την γραφειοκρατία και την διαφθορά. Όταν λοιπόν μιλάμε για μεταρρυθμίσεις αυτές οι εφαρμογές μπορούν να αλλάξουν όλον τον δημόσιο τομέα. Σε προηγούμενο άρθρο είχα αναφέρει και μια προσέγγιση για το πως στο πλαίσιο της βιομηχανικής πολιτικής το ελληνικό κράτος μπορεί να ενισχύσει τις ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις να αναπτύξουν την τεχνολογία της ΑΙ σε αυτές τις εφαρμογές.
*Ο Νίκος Χ. Βαρσακέλης είναι Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών ΑΠΘ
